Jabulani (/ˌæbjʊˈlɑːni/JAB-yuu-LAH-nee, Zulu: [dʒaɓuˈlaːni])[1] — Adidas tomonidan ishlab chiqarilgan futbol toʻpi. Bu 2010-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionatining rasmiy toʻpi edi.[2]

Adidas Jabulani

Toʻp sakkizta sharsimon shakllangan panellardan yasalgan va aerodinamikani yaxshilash uchun moʻljallangan teksturali sirtga ega. Natijada u Adidas Tango 12 futbol toʻplari seriyasining yaralishiga olib keldi.

Jabulani, yaʼni „baxtli boʻling!“ Zulu tilida „baxtli boʻlish“ feʼlining buyruq koʻplik shaklidir.[3]

Texnik jihatlari tahrir

FIFA tomonidan tasdiqlangan standart[4] Jabulani oʻlchovlari[4]
Aylanasi 68,5-69,5 sm 69,0 ± 0,2 sm
Diametri ≤ 1,5 % farq ≤ 1,0 % farq
Suvni singdirish ≤ 10 % vazn ortishi ~ 0 % vazn ortishi
Ogʻirligi 420-445 g 440 ± 0,2 g
Yagona rebound testi ≤ 10 sm ≤ 6 sm
Bosimning yoʻqolishi ≤ 20 % ≤ 10 %

Ishlab chiqarish tahrir

Toʻplar Xitoyda, Hindistondan lateks pufakchalar[5] Tayvandan termoplastik poliuretan-elastomer, etilen vinil asetat, izotrop poliester/paxta mato, Xitoydan yelim va siyoh yordamida, ishlab chiqarilgan.[6]

Koʻrinishi tahrir

 
Karlos Alberto Parreyra va Frans Bekkenbauer 2010-yilgi Jahon chempionati yarim finali toʻplarini taqdim etishmoqda

2009-yil 4-dekabrda Jabulani 2010-yilda Janubiy Afrikada boʻlib oʻtgan futbol boʻyicha Jahon chempionatining rasmiy oʻyin toʻpi boʻlishi eʼlon qilindi.[2]

Toʻp, shuningdek, 2009-yilda Birlashgan Arab Amirliklarida boʻlib oʻtgan FIFA klublar oʻrtasidagi jahon chempionatida oʻyin toʻpi sifatida ishlatilgan va toʻpning maxsus versiyasi — Jabulani Angola 2010-yilgi Afrika Millatlar Kubogi musobaqasi toʻpi boʻlgan.

Ushbu toʻp Argentinaning 2010-yilgi Klausura turnirida, shuningdek, 2010-yilgi MLS mavsumida AQSh va Kanadada liganing koʻk va yashil ranglarida ishlatilgan.

Yevropa ichki ligalarida u 2010-11 Bundesligada[7]Torfabrik“ nomi bilan tanilgan qizil va oq liganing imzo ranglarida va 2010-11 Primeira Ligada, oq rangda ishlatilgan.

UEFA toʻpni UEFA Superkubogi va UEFA Yevropa ligasida tegishli rasmiy oʻyin toʻpi rangi va dizayni bilan ishlatgan.[8][9]

Manbalar tahrir

  1. „isiZulu.net − Zulu-English dictionary“.
  2. 2,0 2,1 FIFA.com. „Jabulani: The official matchball“. fifa.com (4-dekabr 2009-yil). 8-dekabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyun 2016-yil.
  3. „isiZulu.net − Zulu-English dictionary“. „isiZulu.net − Zulu-English dictionary“. jabulani.
  4. 4,0 4,1 Zarda. „The Science Behind Jabulani, Adidas's 2010 World Cup Soccer Ball“. Popsci.com (2010-yil 5-iyun). Qaraldi: 2010-yil 17-iyun.
  5. „Kerala latex a World Cup winner“. newindianexpress.com. 2014-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-avgust.
  6. „Dishtracking article on manufacturing the ball“. Dishtracking.com. 2010-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-iyun.
  7. „"Jabulani" wird Bundesliga-Spielball“. 17-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyul 2010-yil.
  8. „Adidas UEFA Competition Match Balls“. 19-sentabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2010-yil.
  9. „Adidas UEFA Competition Match Balls“. 19-sentabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2010-yil. Alt URL