Abu al-Xattab Abdulhamid ibn Abdulmajid (arabcha: أبو الخطاب عبد الحميد بن عبد المجيد‎)(793-yilda vafot etgan[1]; Al-Axfash al-Akbar (arabcha: الأخفش الأكبر‎) nomi bilan mashhur) — basralik arab grammatikachisi[2][3].

Al-Axfash al-Akbar
Tavalludi
Abu al-Xattob Abdulhamid ibn Abdulmajid

Vafoti 793-yil (hijriy 177-yil)
Fuqaroligi Iroq
Kasbi Grammatikachi

Uning eng koʻzga koʻringan shogirdlari: Sibavayh[4][5][6], Yunus ibn Habib[5][7], Abu Ubayda, Abu Zayd al-Ansoriy va Al-Asmoiy. Al-Axfash shogirdi Sibavayhning arab grammatikasi boʻyicha yozilgan birinchi kitobi boʻlgan mashhur „Kitob“ni tahrir qilgan va shogirdining bevaqt vafotidan soʻng birinchi qoʻlyozmalarni tarqatish ishini oʻz zimmasiga olgan[8]. Al-Axfash arab sheʼriyatining izohlari va tahliliga katta hissa qoʻshgan birinchi tilshunoslardan biri hamdir[9] . Bundan tashqari, u arab filologiyasiga, shuningdek, lugʻatshunoslikka hissa qoʻshgan, badaviy qabilalarining ilgari qayd etilmagan lugʻat va iboralarini yozib olgan[10].

Manbalar

tahrir
  1. Stefan Sperl, Mannerism in Arabic Poetry: A Structural Analysis of Selected Texts (3rd Century AH/9th Century AD – 5th Century AH/11th Century AD), pg. 109. Part of the Cambridge Studies in Islamic Civilization series. Cambridge: Cambridge University Press, 2004. ISBN 9780521522922
  2. Weipert, Reinhard (2009-06-01). "al-Akhfash" (en). Encyclopaedia of Islam, THREE. https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/al-akhfash-COM_22808. 
  3. Monique Bernards, „Pioneers of Arabic Language Studies.“ Taken from In the Shadow of Arabic: The Centrality of Language to Arabic Culture, pg. 214. Ed. Bilal Orfali. Volume 63 of Studies in Semitic Languages and Linguistics. Leiden: Brill Publishers, 2011. ISBN 9789004215375
  4. Francis Joseph Steingass, The Assemblies of Al Harîri: The first twenty-six assemblies, pg. 498. Volume 3 of Oriental translation fund. Trns. Thomas Chenery. Williams and Norgate, 1867.
  5. 5,0 5,1 Sībawayh, ʻAmr ibn ʻUthmān (1988), Hārūn, ʻAbd al-Salām Muḥammad (muh.), Al-Kitāb Kitāb Sībawayh Abī Bishr ʻAmr ibn ʻUthmān ibn Qanbar, Introduction-jild (3rd-nashr), Cairo: Maktabat al-Khānjī, 9-bet
  6. M. G. Carter, Sibawayh, pg. 21. Part of the Makers of Islamic Civilization series. London: I. B. Tauris, 2004. ISBN 9781850436713
  7. Ibn Khallikan, Deaths of Eminent Men and History of the Sons of the Epoch, vol. 4, pg. 586. Trns. William McGuckin de Slane. London: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland, 1871.
  8. Khalil I. Semaan, Linguistics in the Middle Ages: Phonetic Studies in Early Islam, pg. 39. Leiden: Brill Publishers, 1968.
  9. Monique Bernards, „Pioneers of Arabic Language Studies.“ Taken from In the Shadow of Arabic: The Centrality of Language to Arabic Culture, pg. 214. Ed. Bilal Orfali. Volume 63 of Studies in Semitic Languages and Linguistics. Leiden: Brill Publishers, 2011. ISBN 9789004215375
  10. Ibn Khallikan's Biographical Dictionary, vol. 2, pg. 244. Trns. William McGuckin de Slane. Paris: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by Institut de France and Royal Library of Belgium.