Vikipediya

Atilla Onuk

Atilla Onuk (1931) — turk jurnalisti.

Dastlabki yillari tahrir

1931-yilda Dr. U Istanbulda Selahattin Onuk va Perihan Onukning birinchi farzandi sifatida dunyoga kelgan. Milliy kurash yillarida Mustafo Kamol tarafida boʻlib koʻp jabhalarda kurashgan bobosi Miralay Aziz Onuk urush tugab, Respublika tashkil etilganda Anqaraga tayinlanib, 1927-yilda oilasi bilan Kechiörenga joylashdi. Attila Onukning bolaligi va yoshligi Kechiörenda va bir paytlar Marshal Fevzi Chakmak yashagan uzumzor uyida o'tdi. Onuk oilasi, Selanikdagi mulklari evaziga bu tarixiy uyga egalik qilgan. Buvisi Melek Xonim Mustafo Kamol tugʻilgan mahallada doya boʻlib, bolaligi va yoshligining bir qismini oʻtkazgan. U Zübeyde Hanim bilan qo'shni edi. Ularning qizlari Hatice va Makbule birga voyaga yetgan. Bolqon urushidan keyin Melek Xonim qizi va kuyovi bilan Salonikidan chiqib, vatanga joylashishga majbur bo'ldi. Kechiörendagi boshlang'ich maktabni tugatgandan so'ng, Attila Onuk Otaturk o'rta maktabini tugatdi va Anqara universiteti huquq fakultetida o'qishni davom ettirdi[1].

Jurnalistika faoliyati tahrir

Universitet yillarida jurnalistikaga qiziqib, 1953-yildan “Zafer” gazetasida muxbir boʻlib ishlay boshlaydi. Uning birinchi vazifasi Anqara hokimi Atif Benderlioğlu'nun matbuot anjumanini kuzatish edi. U ilk intervyusini iqtidorli yosh skripkachi Ayla Erduran bilan o'tkazdi. Suhbat mavzusi, Bosh vazir Adnan Menderesning maxsus ruxsati bilan, Prof. Dr. Bu 1710-yilda ishlab chiqarilgan Stradivarius skripkasi bo'lib, Behchet Sobit Erduran tomonidan Ayla Erduran uchun chet elda sotib olingan. Anqara yuridik fakultetini tamomlagach, jurnalistlik faoliyatini davom ettirdi. Jurnalistlik faoliyatini muxbir sifatida boshlagan, Zafer, Adalet, Son Posta, Istanbul Ekspres, Son Havadis gazetalarida bosh, tungi kotib, bosh muharrir va yozuvchi lavozimlarida davom etgan. Attila Onuk gazetada bosh muharrir boʻlib ishlayotgan paytda , 1960-yil 27-maydagi toʻntarish tashabbuskorlari “Zafer” gazetasini yopib qoʻygan, biroq ochilmaydi. U harbiy xizmatni zahiradagi ofitser sifatida Ardahonda juda ogʻir sharoitlarda oʻtagan. 1963-yilda ikkinchi leytenant unvoni bilan harbiy xizmatga borib, 1965-yilda leytenant unvoni bilan boʻshatilgan.

Anadolu agentligi davrida tahrir

1965-yilda Anadolu Agentligi boshqaruv kengashi aʼzosi etib saylangan Attila Onuk 1965 -yil 10-noyabrda Anadolu agentligi Bosh boshqarmasiga tayinlanganida atigi oʻttiz toʻrt yoshda edi. U o'n uch yil davomida Turkiyaning eng yosh bosh direktori lavozimini 1978-yil 31-martgacha uzluksiz davom ettirdi[2]. Uning maqsadi dunyoga ochilish, Turkiya bo'ylab yangi ofislar ochish va zamonaviy texnologiyalarni joriy etish orqali Anadolu agentligining ish faoliyatini oshirish edi. U bu maqsadiga erishish uchun avvalo, xodimlar bir-birining ustiga oʻtirgan eski ikki qavatli Anqara villasidan chiqib, yangi xizmatlar tashkil etilishi mumkin boʻlgan xizmat koʻrsatish binosiga koʻchib oʻtishga qaror qildi. U Sihhiye Hanimeli koʻchasida qiyinchilik bilan boʻlsa-da besh qavatli bino qurdirdi va Agentlikni oʻsha yerga koʻchirdi. U yerda u Texnik xizmat, Fotoservis va Telefoto xizmatini tashkil qildi. U Nihat Eyyubog'luni Texnik xizmat va telefoto xizmati rahbari, Kayhan Vandemirni esa Fotografiya xizmati rahbari etib tayinladi. Nihat Eyyubog'lu ham, Kayhan Vandemir ham Anadolu agentligiga juda foydali xizmatlar ko'rsatdilar va Agentlikning rivojlanishiga katta hissa qo'shdilar. U barcha eski va sekin ishlaydigan teleks mashinalarini o'sha kunning ilg'or texnologiyali mashinalari bilan almashtirdi. Germaniyadagi turklarning Turkiyadan har kuni xabar olishini ta'minlash maqsadida G'arbiy Germaniya hukumatidan grant sifatida olgan 5 kilovattlik uzatgich bilan AAning ilk xorijiy eshittirishlarini Go'lboshidan boshladi. Shunday qilib, AA Yevropadagi yurtdoshlarimiz uchun turk tilida eshittirishlar olib borar ekan, boshqa tomondan Yevropadan Indoneziyaga qadar mintaqaga ingliz tilida eshittirishlar olib, dunyoga ochildi. Attila Onukning Anadolu agentligiga olib kelgan yana bir imtiyozi radio aloqa tizimini tashkil etishdir. Ushbu tizim tufayli muxbirlar voqea sodir bo'lgan joydan markazga bir zumda yangiliklarni uzatish imkoniyatiga ega bo'ldi va Turkiyada tezkor xabarlar davri boshlandi.

1980 - yil 12-sentabrdagi davlat toʻntarishi tufayli 1981-yil 26-yanvarda ikkinchi marta tayinlangan Anadolu agentligi Bosh boshqarmasini tark etdi. Anadolu agentligida ikki marta, jami o'n to'rt yil xizmat qilgan Attila Onuk, Anadolu agentligi tashkil etilgan kundan buyon eng uzoq xizmat qilgan bosh direktor unvoniga sazovor bo'ldi. Hali ham Anadolu agentligining eng keksa bosh direktori bo'lgan Attila Onuk Matbuot faxriy kartasi[3] egasidir[4].

Istanbul yillari va targ'ibot davri tahrir

1981-yilda u umrining ko'p qismini o'tkazgan Anqarani tark etib, Istanbulga joylashdi. Faoliyatini xususiy sektorda Ishiklar Holding vitse-prezidenti sifatida davom ettirdi. Bu davrda uning maqolalari turli nashrlarda chop etilgan.

U advokatlik faoliyatini 1986-yilda Istanbul Advokatlar Assotsiatsiyasida roʻyxatdan oʻtish bilan boshlagan[5] va oʻttiz toʻrt yil davom etgan.

Attila Onuk oltmish yetti yillik ish hayotini jurnalist, katta menejer va advokat sifatida 2020-yilning ikkinchi yarmida Covid-19 epidemiyasi xavfi guruhida bo'lganligi sababli yakunladi.

Manbalar tahrir

  1. ↑ https://100yil.aa.com.tr/tr/page/gm[sayt ishlamaydi]
  2. ↑ „Arşivlenmiş kopya“. 27 ocak 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22 eylül 2020.
  3. ↑ „Basın Şeref Kartı“. [sayt ishlamaydi]
  4. ↑ https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/CS__/t17/c035/b027/cs__170350270320.pdf
  5. ↑ „İstanbul Baro Levhası“. 24 kasım 2016da asl nusxadan arxivlangan. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Atilla_Onuk&oldid=3738198" dan olindi