Vikipediya

Ayollar futbol assotsiatsiyasi

 

Ayollar futbol assotsiatsiyasi
FIFA Women's World Cup 2019 Final - Alex Morgan and Stefanie van der Gragt.jpg
Eng yuqori boshqaruvchi tashkilot FIFA
Boshqa nom(lar)i
Qachondan beri 1880-yillar, Buyuk Britaniya[1][2]
Mintaqa Butun dunyo bo`ylab

Ayollar futbol assotsiatsiyasi, oddiygina ayollar futboli sifatida tanilgan faqat ayollar oʻynaydigan, futbol assotsiatsiyasining jamoaviy sport turidir. U koʻplab mamlakatlarda professional darajada oʻynaladi va xalqaro miqyosda 176 terma jamoa ishtirok etadi. Ayollar futboli tarixida milliy va xalqaro miqyosda musobaqalar uyushtirilgan.

1920-yillarda Buyuk Britaniyada ayollar futbolining „birinchi oltin davri“ roʻy berganidan soʻng, har bitta oʻyin 50 000 dan ortiq tomoshabinni jalb qilgan[3]. Futbol assotsiatsiyasi 1921-yildan 1970-yilgacha Angliyada ayollar futboliga qoʻllanilgan sabablarga koʻra klub aʼzolariga ayrim taqiqlarni qoʻygan[4]. Koʻpgina boshqa mamlakatlarda ayol futbolchilar erkaklar ustunlik qiladigan tashkilotlar tomonidan xuddi shunday munosabatga uchrash oqibatida taqiqlarga duchor boʻlishdi[5].

1970-yillarda ayollar futboli boʻyicha xalqaro turnirlar nihoyatda mashhur boʻlgan[6][7] va ularning orasida hozirga qadar saqlanib qolgan eng qadimiysi qitʼa chempionati — Ayollar oʻrtasidagi Osiyo kubogi hisoblanadi. Biroq, FIFA 1986-yilgacha (Ellen Uille) FIFA Kongressida ayol kishiga nutq soʻzlashga ruxsat bermagan[8]. FIFA da ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati birinchi marta 1991-yilda Xitoyda oʻtkazilgan va koʻplab mamlakatlarda yirik televizion tadbirga aylantirilgan [9][10].

Dunyo bo'ylab bir qator futbolchilar trikotaj, shortilar, shlyapalar (buts) va tizzagacha bo'lgan paypoqlardan iborat to'plam kiyishadi . 2004-yilda FIFA prezidenti Zepp Blatter ayol futbolchilarga “koʻproq ayol estetikasini yaratish uchun... torroq shortilar va past kesimli koʻylaklar kiyishlari”ni va koʻproq erkak muxlislarni jalb qilishlarini taklif qilgan edi. Uning sharhi butun dunyo bo'ylab ayollar futboli va ommaviy axborot vositalari bilan bog'liq odamlar tomonidan qattiq tanqid qilindi[11][12][13].

2011-yil iyun oyida Eron ayollar milliy futbol jamoasi Iordaniyada boʻlib oʻtgan Olimpiya saralash oʻyinida maydonga hijob va toʻliq kostyum kiygan holda chiqishga urinib koʻrdi. FIFA Iordaniyaga 3:0 hisobidagi g'alabani e'lon qilib, Eron liboslarini "o'yin qonunlarini buzish" deb tushuntirdi[14]. Bu qaror Mahmud Ahmadinejod[15] tanqidiga sabab bo'ldi, Eron rasmiylari esa Bahrayn o'yin delegatining harakatlari siyosiy sabablarga ko'ra bo'lganini da'vo qilishdi[16]. 2012-yilning iyul oyida FIFA bo'lajak o'yinlarda hijobda yurishni ma'qulladi.

  1. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Pink2018
  2. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Donmouth1881
  3. ↑ „Trail-blazers who pioneered women's football“. BBC News (3-iyun 2005-yil). Qaraldi: 19-fevral 2010-yil.
  4. ↑ „Women's FA Cup final: The evolution of women's football“. BBC Sport (4-dekabr 2021-yil).
  5. ↑ „The Offside Museum highlights when women were banned from playing soccer“. The Drum. 9-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi.
  6. ↑ Bill Wilson. „Mexico 1971: When women's football hit the big time“. BBC News (7-dekabr 2018-yil). Qaraldi: 8-iyun 2022-yil.
  7. ↑ „Martini and Rosso's sponsorship of the Women's World Cups in 1970 and 1971 Celebrating 50 years since an innovative sports partnership began“. JJ Heritage (6-iyun 2020-yil).
  8. ↑ Gorman, Sophie. „Ellen Wille, the mother of women's football“. France 24 (26-iyun 2019-yil).
  9. ↑ Sandomir. „Women's World Cup final was most-watched soccer game in US history“ (en). CNBC (7-iyul 2015-yil). Qaraldi: 16-yanvar 2020-yil.
  10. ↑ FIFA.com. „FIFA Women's World Cup 2019 - News - FIFA Women's World Cup 2019 watched by more than 1 billion - FIFA.com“ (en-GB). www.fifa.com. Qaraldi: 16-yanvar 2020-yil.
  11. ↑ Christenson, Marcus. „Soccer chief's plan to boost women's game? Hotpants“. The Guardian (16-yanvar 2004-yil).
  12. ↑ „Women footballers blast Blatter“. BBC News (16-yanvar 2004-yil). Qaraldi: 18-noyabr 2013-yil.
  13. ↑ Tidey. „Sepp Blatter's Most Embarrassing Outbursts“. Bleacher Report (31-may 2013-yil). Qaraldi: 18-noyabr 2013-yil.
  14. ↑ „FIFA say Iran's women were warned about dress“. Reuters (6-iyun 2011-yil).
  15. ↑ „Mahmoud Ahmadinejad blasts Fifa 'dictators' as Iranian ban anger rises“. Guardian (7-iyun 2011-yil). Qaraldi: 14-iyun 2011-yil.
  16. ↑ {{cite magazine}}: Empty citation (yordam) 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayollar_futbol_assotsiatsiyasi&oldid=3153479" dan olindi