Belgiya davlat bayrogʻi — Belgiyaning milliy ranglarini aks ettiruvchi uchta teng vertikal qora, sariq va qizil chiziqdan iborat trikolor. Ranglar Brabant gersogligi gerbidan olingan va vertikal dizayn Fransiya bayrogʻiga asoslangan boʻlishi mumkin.

Belgiya bayrogʻi
Mamlakat Belgiya
Mutanosibligi 13:15
Qabul qilindi 23-yanvar, 1831-yil (193 yil avval) (1831-01-23)

1830-yilda bayroq, oʻsha paytda norasmiy ravishda, qizil, sariq va qora ranglardan iborat uchta gorizontal chiziqdan iborat edi. 1831-yil 23-yanvarda Milliy Kongress Konstitutsiyada trikolorni mustahkamladi, ammo rang bantlarining yoʻnalishi va tartibini aniqlamadi. Natijada, „rasmiy“ bayroqqa qora, sariq va qizil ranglardan iborat vertikal chiziqlar berildi.

Oldingi bayroqlar tahrir

Charlemange vafotidan keyin hozirgi Belgiya hududi (Flandriya okrugi bundan mustasno) Lotaringiya tarkibiga kirdi, u oq chiziq bilan ajratilgan ikkita gorizontal qizil chiziqli bayroqqa ega edi.[1] Keyin hudud ispanlarning qoʻliga oʻtdi va Muqaddas Rim imperatori Charles V toj kiyganidan keyin Ispaniya bayrogʻining sariq va qizil ranglari qoʻshildi. 16-asrdan 18-asr oxirigacha hozirgi Belgiya bayrogʻining ranglari qizil, oq va sariq edi. Baʼzan bayroqning oq qismiga Burgundiyaning qizil xochi qoʻyilardi.

Avstriya hukmronligi davrida bir qancha turli bayroqlar sinovdan oʻtkazildi. Nihoyat, Avstriya imperatori Avstriya bayrogʻini oʻrnatdi. Brussel aholisi bunga qarshi edi va Fransiya misolida Brabantning ranglari boʻlgan qizil, sariq va qora kokardalar (bosh kiyimga qadaladigan nishonlar) paydo boʻla boshladi. Shunday qilib, ranglar Hainaut, Limburg va Lyuksemburgning qizil sheriga, Brabantning sariq sheriga va Flandriya va Namurning qora sheriga mos kelardi.

Mustaqillik va joriy bayroqning qabul qilinishi tahrir

  1830-yil 26-avgustda, Brussel operasidagi tartibsizliklar va Belgiya inqilobi boshlanganidan bir kun oʻtib, Brussel shahar hokimiyati tepasida Fransiya bayrogʻi koʻtarildi. Qoʻzgʻolonchilar uni shoshilinch ravishda qizil, sariq va qora gorizontal chiziqlardan iborat trikolor bilan almashtirdilar. Natijada, Belgiya Konstitutsiyasining 193-moddasida Belgiya millatining ranglari qizil, sariq va qora rang sifatida tasvirlangan, bu rasmiy bayroqda koʻrsatilgan teskari tartib edi.[2]

1831-yil 23-yanvarda chiziqlar gorizontaldan vertikalga oʻtdi va 12-oktyabrda bayroq oʻzining zamonaviy shakliga ega boʻldi va qora rang bayroqning koʻtariluvchi tomoniga joylashtirilgan.

Dizayn va texnik xususiyatlar tahrir

Belgiyadagi protokol boʻyicha rasmiy qoʻllanmada aytilishicha, davlat bayrogʻi 2.6 m uzunlikda va 3 m kenglikda, 13:15 nisbatda. Chiziqlarning har biri bayroq kengligining uchdan bir qismini tashkil qiladi. Sariq aslida sariq rang, Germaniya bayrogʻining gorizontal chiziqli qora-qizil-oltin trikoloridagi sariq oltini emas.

Rang sxemasi Qora Sariq Qizil
Pantone Qora Sariq 115 Qizil 32
CMYK 0-0-0-100 0-6-87-0 0-86-63-0
RGB[3] 0-0-0 253-218-36 239-51-64
Olti burchakli uchlik #000000 #FDDA24 #EF3340

Variantlar tahrir

 
Brussel qirollik saroyidagi bayroq
 
2:3 nisbati koʻproq shahar hokimiyatlarida koʻrsatiladi. Suratda: Hasselt shahar hokimiyati.

Davlat bayrogʻi va fuqarolik bayrogʻi tahrir

Davlat bayrogʻi 13:15 noodatiy nisbatlarga ega. 2:3 nisbatdagi bayroq fuqarolik belgisi boʻlib, dengizda tinch aholi foydalanishi uchun berilgan bayroqdir.[4]

Dengiz bayrogʻi tahrir

Belgiya dengiz bayrogʻi oq maydonda uchta milliy rangga ega. U 1950-yilda, Belgiya dengiz floti qayta tiklanganidan koʻp oʻtmay yaratilgan boʻlib, Ikkinchi jahon urushi davrida Britaniya qirollik flotining bir qismi boʻlgan va u Qirollik dengiz flotining oq bayrogʻini eslatadi.[5]

Belgiyaning rasmiy dengiz jeki ham mavjud boʻlib, uni kvadratga aylantiruvchi 1:1 nisbatdan tashqari davlat bayrogʻi bilan bir xil.[5]

Qirollik standarti va qirollik saroylaridagi bayroqlar tahrir

Belgiyaning qirollik standarti hozirgi qirol Filippning shaxsiy standartidir va uning toʻrt burchagida „P“ bilan kesishgan „F“ (Nemis tilida „Filip“ uchun) monogrammasi mavjud. Oʻtgan monarxlarning qirollik meʼyorlarining dizaynlari oʻxshash edi.[6]

Shunisi eʼtiborga loyiqki, Belgiya bayrogʻi Brussel Qirollik saroyi va Laeken qirollik qalʼasida yuqoridagi nisbatlarning hech biriga toʻgʻri kelmaydi. U tartibsiz 4:3 nisbatga ega, bu uni kengligidan balandroq qiladi.[6] Chiziqlar vertikal boʻlib qoladi. Bu nisbatlar estetik nuqtai nazar sifatida izohlanadi, chunki saroylar katta va shuning uchun bayroqlar juda pastdan koʻriladi, bu esa ularni qisqartirish tufayli normalroq koʻrinishga olib sanaladi.

Qirol Belgiyada boʻlganida, bayroqlar saroylardan birida boʻlishi shart emas, balki saroylar tepasida koʻtariladi. Agar qirol chet elda davlat tashrifi bilan yoki Belgiyadan tashqarida taʼtilda boʻlsa, bayroqlar koʻtarilmaydi. Ushbu qoidadan istisnolar mavjud edi, lekin umuman olganda, bayroqning mavjudligi yoki yoʻqligi qirolning mamlakatda ekanligi yoki yoʻqligining ishonchli koʻrsatkichi boʻlgan.

Protokol tahrir

 
Belgiya Federal parlamenti binosidagi bayroq

Belgiya federal davlat boʻlganligi sababli, Belgiya bayrogʻi va jamoalar yoki mintaqalar bayroqlari printsipial jihatdan bir xil darajani egallaydi. Shunga qaramay, bayroqlar koʻtarilganda va tushirilganda yoki kortejda olib borilganda, davlat bayrogʻi boshqa barcha bayroqlardan ustun turadi.

Ustunlik tartibi:

  1. Belgiya davlat bayrogʻi
  2. Belgiya jamiyati yoki mintaqasi bayrogʻi
  3. Yevropa bayrogʻi
  4. Belgiya provinsiyalarining bayroqlari, agar bir nechtasi koʻtarilgan boʻlsa, mahalliy tilda alifbo tartibida
  5. Munitsipalitet bayrogʻi

Agar tashrif buyurgan davlat rahbari boʻlsa, oʻsha davlat bayrogʻi ikkinchi oʻringa qoʻyilishi mumkin, qolgan barcha bayroqlar oʻz oʻrnini pasaytiradi.

Yana qarang tahrir

  • Belgiya bayroqlari roʻyxati
  • Flandriya bayrogʻi
  • Valloniya bayrogʻi
  • Brussel bayrogʻi
  • Belgiya gerbi

Manbalar tahrir

  1. Van den Bussche, E., Chief of Protocol, Belgian Federal Department of the Interior. Noble Belgique, ô Mère chérie - LE PROTOCOLE EN BELGIQUE (PROTOCOL IN BELGIUM) (fr). Heule: Editions UGA, 2008. ISBN 978-90-6768-935-9. 
  2. „Belgium“. Flags of the World (6-iyun 2009-yil). Qaraldi: 3-oktabr 2009-yil.
  3. Converted from CMYK using an online colour converter.
  4. „Civil flag and Ensign of Belgium“. Flags of the World (17-aprel 2009-yil). Qaraldi: 3-noyabr 2009-yil.
  5. 5,0 5,1 „Belgium: Naval ensign and jack“. Flags of the World (7-iyul 2006-yil). Qaraldi: 3-noyabr 2009-yil.
  6. 6,0 6,1 „Belgium: Royal standard“. Flags of the World. Qaraldi: 3-iyul 2013-yil.