Bolanle Awe (yoruba: Bọ́láńlé (Fájẹ́m̄bọ́là) Awẹ́ 1933-yil 28-yanvarda tugʻilgan) — nigeriyalik va yorubalik tarix professori.

Bolanle Awe
Tavalludi
Bolanle Fajembola

28-yanvar 1933-yil (1933-01-28) (91 yosh)
Fuqaroligi Nigeriya
Turmush oʻrtogʻi Olumuyiwa Awe

Hayoti va faoliyati tahrir

Awe 1933-yil 28-yanvarda Nigeriyaning Ilesa shahrida Samuel Akindeji Fajembola va Mosebolatan Abede oilasida tugʻilgan. Uning otasi asli Ibadan shahridan boʻlgan, shuningdek, u kakao savdogari, John Holt & Co, yuk tashish va umumiy savdo kompaniyasining menejeri boʻlib ishlagan. Awening onasi Ilesa shahridan, Bilayirere Qirollik uyining Abede oilasining aʼzosi edi. Awe islom, nasroniylik va yoruba dinining amaldorlari ahil yashagan Ilesa shahrida mashhur boʻlgan[1][2]. U 8 yoshida oilasi bilan Ibadanga koʻchib oʻtishdan oldin Omofe-Ileshadagi Muqaddas Uch Birlik maktabida oʻqigan va keyinchalik oʻqishni St.James boshlangʻich maktabida davom ettirgan[3]. Awe Kembrijdagi Perse maktabida aʼlo baholarga oʻqigan. Awe Shotlandiyadagi St. Andrews universitetiga oʻqishga kirib, u yerda tarix boʻyicha magistr darajasini olgan, soʻng Oxford universitetida tarix fanlari doktori darajasiga ega boʻlgan. Keyin Awe Nigeriyaga qaytib kelib Ibadan universitetida oʻqituvchi sifatida faoliyat yurita boshlagan. 

Awe xuddi shu universitetda professor lavozimiga koʻtarilgan. U ayollarning tarixdagi roli qanday eʼtibordan chetda qolayotganini aniqlashda faol ishtirok etgan va ayollar tadqiqotlari va Nigeriyalik ayollarni oʻrganishning yangi metodologiyalarini muvofiqlashtirishni ragʻbatlantirish uchun Ayollar Tadqiqoti va Hujjatlar Markazini (WORDOC) tashkil qilgan[4]. 1982-yilda u Nigeriya Federativ Respublikasi ordenining amaldori etib tayinlangan[5].

1960-yil Rojdestvo kunida Awe Olumuyiwa Awega turmushga chiqdi. Ularning farzandlari va nabiralari bor. Uning eri 2015-yilda 82 yoshida vafot etdi.

1990-yildan 1992-yilgacha Ayollar milliy komissiyasining (NCW) birinchi raisi boʻlib ishlagan. 

Biroq, 1992-yilda hukumat komissiyani Nigeriyaning birinchi xonimi Maryam Babangida nazoratiga oʻtkazgandan soʻng, oʻz lavozimidan isteʼfoga chiqdi[6].

1998-yilda Awe nafaqaga chiqdi va keyingi yili Afrika tadqiqotlari boʻlimi u haqida kichik kitob nashr etdi[7]. Nafaqaga chiqqanidan keyin Awe tadqiqotni davom ettirdi va 2005-yilda Nsukkadagi Nigeriya universiteti prorektori boʻldi.

Ishlari tahrir

  • Awe, Bolanle Praise Poems as Historical Data: The Example of the Yoruba Oríkì. Africa: Journal of the International African Institute; Vol. 44, No. 4 (Oct., 1974), pp. 331-349
  • Bolanle Awe, ed. Nigerian Women in Historical Perspective. Sankore Publishers; Ibadan: Bookcraft, 1992 (ISBN 978-2030074).
  • Ojetunji Aboyade and Bolanle Awe, editors. Footprints of the Ancestor: The Secret of Being. Special edn. Ibadan, Nigeria: Fountain Publications, c.1999
  • Awe, Bolanle. OBA (DR), Samuel Odulana Odugade I: the 40th Olubadan of Ibadanland: a biography / Bolanle Awe, P. Adedtun Ogundeji S, Ademola Ajayi. 2nd edition, Centenary edition, Mapo, Ibadan: Tafak Publications, [2014].

Manbalar tahrir

  1. „Bolanle Awe“ (2020-yil 23-sentyabr). 2022-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-sentyabr.
  2. „Professor Bolanle Awe – DAWN Commission“.
  3. Olujimi, Toluwanimi. „Nigeria: Founding Fathers Laid Foundation for Under-Development“. Vanguard (2006-yil 1-may). 2006-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-mart.
  4. Awe, B., & Mba, N. (1991). „Womenʼs Research and Documentation Center (Nigeria)“. Signs, 16(4), 859-864. Retrieved from
  5. Professor Henry Louis Gates, Jr.. Dictionary of African Biography. OUP USA, 2 February 2012 — 301– bet. ISBN 978-0-19-538207-5. 
  6. Amina Mama (1995). "Feminism or Femocracy? State Feminism and Democratisation in Nigeria". Africa Development / Afrique et Développement 20 (1): 37–58. https://www.ru.ac.za/media/rhodesuniversity/content/equityampinstitutionalculture/documents/Amina_Mama.pdf. 
  7. Bolanle Awe: Portrait of an Academic and Activist. Women's Research and Documentation Centre (WORDOC), Institute of African Studies, University of Ibadan, 1 January 1999. ISBN 978-978-2213-24-2.