Christopher Dennis Alexander Martin-Jenkins, MBE (1945-yil 20-yanvar , 2013-yil 1-yanvar), CMJ nomi bilan ham tanilgan, britaniyalik kriket jurnalisti va MCC prezidenti edi. U, shuningdek, 1973-yildan 2012-yil yanvar oyida terminal saraton tashxisi qoʻyilgunga qadar BBC Radiosida Test Match Special (TMS) uchun eng uzoq xizmat qilgan sharhlovchi boʻlgan.

Christopher Martin-Jenkins
Tavalludi
Christopher Dennis Alexander Martin-Jenkins

20-yanvar 1945-yil
Peterborough, England
Vafoti 1-yanvar 2013-yil(2013-01-01)
(67 yoshda)
Rudgwick, West Sussex, England
Fuqaroligi Birlashgan Qirollik
Kasbi Cricket journalist and broadcaster
Faoliyat yillari 1967-2012

Yoshlik davri tahrir

Kristofer Martin-Jenkins Peterboroughagi buvisining uyida uch oʻgʻilning ikkinchisi boʻlib tugʻilgan[1]. Uning otasi, oʻsha paytda armiyada podpolkovnik boʻlgan, oilani oʻzi joylashgan Glasgowga koʻchirdi. Demobilizatsiyadan soʻng u Ellerman Lines yuk tashish firmasidagi ishiga qaytdi va keyinchalik u rais boʻldi[2]. Uning onasi urush paytida Gorbalsda ishlagan rentgenolog va shifokor edi.

Maktab tahrir

U Eastbournedagi St- Bedening tayyorgarlik maktabiga, keyin Marlborough bordi. U birinchi marta maktab jamoasida 1962-yilda boʻlajak Sasseks sardori (1968—1972) va MCC raisi (2012—2013) Mike Griffithning sardorligi ostida oʻynadi. Keyingi yili, maktab kriket XI mavsumining sardori boʻlgandan soʻng, Martin-Jenkins Brayan Jonstonga xat yozib, undan qanday qilib kriket sharhlovchisi boʻlishni soʻradi. Johnston uni Broadcasting Housega taklif qildi, uni tushlikka olib chiqdi va magnitafon yordamida sharhlash qobiliyatini mashq qilish orqali oʻz qobiliyatini rivojlantirish va ishlashini koʻrib chiqishni aytdi[3]. Oʻsha yili u Lord’sdagi Regbi maktabiga qarshi yillik oʻyinda Marlboroning ikkinchi mavsumida gʻolibona 99 ballni qoʻlga kiritdi, ammo shunga qaramay, ular 22 ta yugurish bilan yutqazdilar[4].

Universitet taʼlim tahrir

U Kembrijdagi Fitzwilliam kollejiga bordi, u erda zamonaviy tarixni oʻqidi va 1967-yilda yuqori ball bilan tugatdi. Cambrijdge faoliyati davomida u regbi beshligida ikkita yarim blyuz yutgan, lekin hech qachon Universitet kriketining birinchi XI tarkibida oʻynamagan, garchi u 1967-yilda Lord’sdagi Varsity oʻyinida 12-oʻrinni egallaganidan keyin koʻkni qoʻlga kirita olmadi[5]. Shunga qaramay, u 1966 va 1967-yillarda salibchilarni (Universitet 2-XI) magʻlub etdi va oʻzining XI kollejining muvaffaqiyatli kapitaniga aylangan edi[6].

U taqlid qilish boʻyicha ajoyib isteʼdodga ega edi, bu unga Cambrij universiteti Footlights uchun soʻnggi tinglovchilar qatorida oʻtish imkonini berdi, bu erda uning ishlashi Germeyn Greer, Erik Idle va Klayv Jeymsni oʻz ichiga olgan hay’at tomonidan baholandi[7].

Kriketchi tahrir

U 1971-yilda Ovalda Uorikshirga qarshi Surrey uchun ikkinchi XI chempionat oʻyinini oʻtkazdi. Shundan soʻng u Ser Pol Getti XI uchun 1992—2002-yillar oraligʻida Wormsleydagi oʻn kunlik oʻyinda, 2006-yilda Tim Rays boshchiligidagi Heartaches jamoasiga qarshi 61 yoshli valedik koʻrinish bilan maydonga tushdi.

Media martaba tahrir

1967-yilda oʻqishni tamomlagandan soʻng Martin-Jenkins The Cricketer jurnaliga EW Swanton boshchiligida muharrir oʻrinbosari sifatida qoʻshildi. 1970-yil mart oyida u BBC Radio Sport yangiliklari boʻlimiga qoʻshilish uchun ketdi va keyinchalik oʻzining birinchi oʻyinini, 1972-yilda Angliya va Avstraliya oʻrtasidagi bir kunlik xalqaro oʻyinni sharhladi[8]. Uning soʻnggi sharhi, 40 yil oʻtgach, TMS uchun Angliyaning Pokistonga qarshi 2012-yil fevral oyida Dubaydagi uchinchi sinovida edi[9].

U 1973-yilda TMS jamoasiga qoʻshilgan va 1973-yilda Brayan Jonstonning oʻrniga kriket muxbiri etib tayinlangan va BBC (1973—1980, 1985—1991), The Daily Telegraph (1990—1999) va The Times (1999) da kriket muxbiri boʻlib ishlagan (2008). Mayk Aterton uni 2008-yil 1-mayda The Times kriket boʻyicha bosh muxbir sifatida egalladi, garchi CMJ Times kriket sahifalariga oʻz hissasini qoʻshishda davom etib, oʻlimidan bir kun oldin, 31-dekabrda Toni Greigning oʻlimi haqidagi soʻnggi maqolasini yozdi[10]. U, shuningdek, radioga qaytishdan oldin 1981 va 1985-yillar oraligʻida kriket yoritgichlari uchun BBC telekanali sharhlovchisi edi.

The Daily Telegraph gazetasida uning nekrologi oʻzining radio sharhi haqida shunday yozgan edi: „Hech kim undan ustun boʻlmadi. U birinchi vazifa deb bilgan narsada: har bir urilgan toʻp haqida aniq, aniq, yaxshi maʼlumotli va toʻgʻri hisobot berish va oʻynalgan har bir zarba“[11]. Skild Berri shunday deb yozgan edi: „Uni radio sharhlovchisi sifatida juda yaxshi qilgan, aniq va majburlanmagan diksiyadan tashqari, u mutaxassis bilimini talaba ishtiyoqi bilan uygʻunlashtirishga Iijodga hammadan koʻra yaqinroq kelgan edi“[12].

Moslashuvchanligi tufayli u kamdan-kam janjallarda qatnashardi. Biroq, Angliyaning 1989—1990-yillarda Vest-Hind orollari boʻylab gastroli boʻyicha oʻtkazilgan sinov paytida u hakam Lloyd Barkerni tanqid qilib, u Gʻarbiy Hindiston sardori Viv Richards tomonidan Rob Beylining oyogʻini ushlagani uchun notoʻgʻri bosim oʻtkazishiga yoʻl qoʻyganini daʼvo qildi. Barker Martin-Jenkins uni yolgʻonchi deb ataganiga notoʻgʻri ishonib, sudga berish bilan tahdid qildi. BBC ish sudga bormasdan hal qildi[13].

U oʻzining radioeshittirishdagi hamkasblari orasida amaliy masalalarda hech kimga oʻxshamgan murakkabligi bilan mashhur edi. Jonatan Agnew bir marta, afsuski, Londonning narigi tomonida , Ovalda oʻtkazilishi kerak boʻlgan oʻyin uchun Lord’sga kelganini tasvirlab berdi[14]. U zamonaviy texnologiyalar borasida ham muammoga duch keldi, bir vaqtlar mehmonxona xonasidagi televizor pultini mobil telefoni deb adashib xato qilib qoʻydi[15]. Oʻz gazetasiga hisobotni elektron pochta orqali yuborishga urinayotganda, u vaqti-vaqti bilan adashib „Yuborish“ tugmasini emas, balki „Oʻchirish“ tugmasini bosdi, bu esa uni juda hayratlanarli naatijalar keltirib chiqardi[11].

Muallifik ishlari tahrir

Martin-Jenkins "The Complete Whoʻs Who of Test Cricketers" kitobining muallifi edi. Hammasi boʻlib u 25 ta kitobni yozgan yoki tahrir qilgan, jumladan ,The Wisden Book of County Cricket (1981); Bedside Cricket (1981); Twenty Years On: Cricketʼs years of change (1984); Cricket: a way of life (1984); Grand Slam (1987); Cricket Characters (1987); Sketches of a Season (1987); and Ball by Ball: The Story of Cricket Broadcasting (1990) va nihoyat uning tarjimai holi, CMJ — A Cricketing Life bilan yakunlanadi.

U 1980-yildan The Cricketerni tahrir qilgan va 1998-yildan 2008-yilgacha Kriket jamiyatining prezidenti boʻlgan.

Mukofot va unvonlar tahrir

U 2009-yil Yangi yil taqdirlash marosimida Britaniya Imperiyasi ordeni (MBE) aʼzosi etib tayinlangan.

U 2010—2011-yillarda MCC prezidenti boʻlgan, bu jurnalist uchun kamdan-kam uchraydigan holat edi. Lekin Uning lavozimdagi vaqti ogʻir kechdi, chunki bu Lordning 400 million funt sterlinglik qayta qurish rejasi ogʻir iqtisodiy vaziyatga tushib qolgan davrga toʻgʻri keldi. Bu yangi rejani qoʻllab-quvvatlovchilar va eskisini qoʻllab-quvvatlovchilar oʻrtasidagi aʼzolikning hali hal qilinmaganlar orasida boʻlinishiga olib keldi[13].

2007-yilda u MCC Spirit of Cricket Cowdrey Lecture yillik maʼruzasini oʻqishga taklif qilindi va buning uchun u yagona martabali jurnalisti va teleradiokompaniyasiga xodimiga aylandi[15]. MCC prezidenti sifatida 2011-yilda u Kumar Sangakkarani xuddi shu maʼruzani oʻqishga taklif qildi, u Koudri maʼruzasini oʻqigan yagona faol kriketchi edi.

Shaxsiy hayot tahrir

U Kembrijda Judi Hayman bilan uchrashdi va ular 1971-yil aprel oyida turmush qurishdi. Ularning Jeyms va Robin ismli ikki oʻgʻli va Lyusi ismli qizi bor edi. Robin Martin-Jenkins 2010-yilda nafaqaga chiqishdan oldin Sasseks uchun okrug kriketida oʻynagan, akasi Jeyms esa 1993-yildan 2006-yilgacha Radli Reynjers uchun klub kriket jamoasida oʻynagan.

Oʻlimi tahrir

2009 va 2010-yillar davomida uning sogʻligʻi yomonlashgan pnevmoniya, keyin esa oʻtkir gepatit bilan ogʻrigandek boʻldi. Keyinchalik, 2012-yil mart oyida, BAAdagi sharhlovchilik vazifasidan qaytganidan koʻp oʻtmay, unga terminal saraton tashxisi qoʻyildi va kasalligi tufayli Test Match Special dasturini tark etishga majbur boʻldi. U 2013-yil 1-yanvar kuni ertalab 67 yoshida Horshamdagi uyida limfomadan vafot etdi[16][17].

Uning oilasi bergan bayonotda shunday deyilgan: „Christopher saraton kasalligiga qatiy qarshilik koʻrsatganidan soʻng, bugun ertalab uyda tinch vafot etdi. Oilasi uning ogʻzaki va yozma soʻz orqali muloqot qilish sovgʻasi bilan butun dunyo boʻylab kriketga boʻlgan muhabbatini etkazish uchun qilgan barcha ishlaridan juda faxrlanadi. U birinchi navbatda juda sevikli er, uka, ota va bobo edi“[18]

2013-yil 16-aprel kuni Avliyo Pol soborida xotira marosimi boʻlib oʻtdi, unda 2000 kishi, jumladan, kamida olti nafar Angliya terma jamoasining sobiq sardorlari ishtirok etdi. Xizmat uning oʻgʻillari Jeyms va Robinning oʻqishlarini va ser Tim Rays va Jonatan Agnevning oʻlponlarini oʻz ichiga oladi. Xizmatdan keyin Lord’sda ziyofat boʻlib oʻtdi[13].

Manbalar tahrir

  1. „Christopher Martin-Jenkins and Bob Munden“. The Sunday Times. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan.
  2. Fay, Stephen. „Christopher Martin-Jenkins: Cricket journalist who worked on Test Match Special for 39 years“. The Independent (2013-yil 2-yanvar).
  3. Baxter, Peter. „Christopher Martin-Jenkins obituary“. The Guardian (2013-yil 1-yanvar).
  4. „The Home of CricketArchive“. cricketarchive.co.uk.
  5. „Christopher Martin-Jenkins“. The Times.
  6. „Christopher Martin-Jenkins“. Peters Fraser and Dunlop (PFD). 2013-yil 25-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-yanvar.
  7. „Christopher Martin-Jenkins“. The Daily Telegraph (2013-yil 1-yanvar).
  8. „Cricket journalist Christopher Martin-Jenkins dies“. Channel 4 News.
  9. „CMJ through the years“. The Times.
  10. „Courage under pressure was one of Tony Grieg's greatest attributes“. The Times.
  11. 11,0 11,1 „Christopher Martin-Jenkins“. The Daily Telegraph (2013-yil 1-yanvar).„Christopher Martin-Jenkins“.
  12. „Nobody has broadcast on cricket for so long and so lucidly as Test Match Special's Christopher Martin-Jenkins“. The Daily Telegraph (2013-yil 1-yanvar).
  13. 13,0 13,1 13,2 Daily Telegraph, 17 April 2013, „Six England captains bid farewell to CMJ“ by Derek Pringle, pp S12-3.
  14. Article in The Times by Jonathan Agnew
  15. 15,0 15,1 „Nobody has broadcast on cricket for so long and so lucidly as Test Match Special's Christopher Martin-Jenkins“. The Daily Telegraph (2013-yil 1-yanvar).„Nobody has broadcast on cricket for so long and so lucidly as Test Match Special’s Christopher Martin-Jenkins“.
  16. Daily Telegraph, 17 April 2013, „Six England captains bid farewell to CMJ“ by Derek Pringle, pp S12-3.
  17. „Test Match Special's Christopher Martin-Jenkins dies“. BBC Sport (2013-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 1-yanvar.
  18. Baxter, Peter. „Christopher Martin-Jenkins obituary“ (2013-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 1-yanvar.

Havolalar tahrir