Cynthia May Westover Alden — amerikalik jurnalist, yozuvchi, ixtirochi va New-York shahar munitsipal xodimi edi. U 1862-yil 31-mayda tugʻilgan, 1931-yil 8-yanvarida esa vafot etgan. U Cynthia W. Alden va Cynthia M. Westover nomi bilan ham tanilgan.

Cynthia Westover Alden
Tavalludi
Cynthia May Westover

31-may 1862-yil
Vafoti 8-yanvar 1931-yil(1931-01-08)
(68 yoshda)
Brooklyn, New York (home)
Fuqaroligi AQSh
Imzosi

Avvalgi hayoti va taʼlimi tahrir

U Ayova shtatining Afton shahrida Oliver S. Westover va Lucilda (Lewis) Westoverning qizi boʻlib tugʻilgan. U Campbellite diniy islohot harakati yetakchisi Aleksandr Campbellning nabirasi edi. Uning onasi juda yoshligida vafot etgan va bolaligida u geolog va konchi otasi bilan Amerika gʻarbi boʻylab qidiruv ekspeditsiyalarida tez-tez hamroh boʻlgan. Uning uchta kitobidan ikkinchisi Bushi (1896-yil) ana shu bolalik tajribalariga asoslangan edi. U Colorado shtati universitetini oʻqituvchilik ixtisosligi boʻyicha tamomlagan, shuningdek, Denver biznes kollejida tahsil olgan.

Kommunal ish bilan taʼminlash tahrir

Alden opera xonandasi boʻlish umidida musiqiy bilimini oshirish uchun 1882-yilda New-York shahriga koʻchib oʻtdi; keyinchalik u cherkov xorlarida solist sifatida kuyladi. 1887-yilda u New-York bojxona inspektori etib tayinlandi, u bu lavozimda kontrabanda tovarlarini olib qoʻyish bilan shugʻullangan. U ishi orqali aloqada boʻlgan odamlar bilan yaxshiroq muloqot qilish uchun fransuz, nemis, italyan va ispan tillarini oʻrgandi.

1890-yildan boshlab, Alden ikki yil davomida New-York koʻchalarini tozalash boʻyicha komissarining kotibi boʻlib ishladi. Bu davrda u koʻcha supuruvchilar va oʻsha paytda ogʻir vagonlarni tortib olishga majbur boʻlgan otlarning hayotini osonlashtirish uchun koʻcha tozalovchi aravachasini ixtiro qildi. Arava supuruvchilarning oʻzini tutishi uchun yetarlicha kichik boʻlib, u ot vagonlarini chetlab oʻtib, toʻgʻridan-toʻgʻri axlat barjalariga boʻshatish uchun oʻzini tashlab yuborish xususiyatiga ega edi. Ushbu ixtiro uchun Parij ixtirochilar akademiyasi Aldenni oltin medal bilan taqdirladi va uni faxriy aʼzoga aylantirdi.

Bir muncha vaqt u New-York tabiiy tarix muzeyida ham ishlagan, ammo jurnalistika bilan shugʻullanish uchun bu ishni tark etgan.

Jurnalistika va quyosh nuri jamiyati tahrir

Alden 1894-yilda New York Recorder jurnalida ayollar boʻlimi muharriri sifatida jurnalistikaga kirdi. 1897-yilda u New-York tribuniga koʻchib oʻtdi va u yerda xuddi shu lavozimni egalladi.

Tribune bilan uch yil davomida u Xalqaro Quyoshli Jamiyatni rejalashtirdi va asos soldi, umrining oxirigacha uning bosh prezidenti boʻlib xizmat qildi. Bu Aldenning Rojdestvo kartalari va sovgʻalarini yopiq joylarga yuborish amaliyoti bilan boshlandi va u asta-sekin uni oʻz hamkasblari doirasiga, keyinroq esa yarim millionga etgan aʼzolikka kengaytirdi. Shuningdek, asosiy eʼtibor koʻzi ojizlar uchun xizmat koʻrsatadigan muassasalar tashkil etishga qaratildi, ular asosan aʼzolar xayriyalari hisobidan moliyalashtiriladi, chunki aʼzolik badallari yoʻq edi. Sunshine Jamiyati 1902-yilda Bensonhurstda koʻzi ojiz bolalar uchun sanatoriy (15 yildan keyin Harbor kasalxonasiga aylandi), Bruklindagi koʻr bolalar uchun bolalar bogʻchasi va bolalar bogʻchasi (1905-yil) va Sammitda (New-Jersey shtati) koʻr bolalar uchun Sunshine Artur uyini tashkil etdi. (1910-yil). Keyinchalik u keksalar uchun uylar ochdi va etim bolalar uchun maktablar, ishlaydigan ayollar uchun tushlikxonalar, kutubxonalar va yozgi lagerlar ishladi. Jamiyat, shuningdek, jami 18 shtatda koʻrlarga yordam berish boʻyicha qonunchilikni qoʻllab-quvvatladi[1].

1899-yilda Alden Ladies' Home Journal tahririyati lavozimiga qabul qilindi va u yerda 1909-yilgacha davom etdi. Jurnal Oʻrta Gʻarbda joylashgan boʻlsada, u New-York shahrida yashashni davom ettirdi va u yerda vafot etdi[2].

Nashrlari tahrir

  • Manxetten: tarixiy va badiiy (1892-yil, Kerolin Favil Ober bilan).
  • Bushi: Faktga asoslangan romantika (1896-yil, J.A. Uoker tomonidan tasvirlangan).
  • Birinchi qoʻshiq va hikoya kitobi (1903-yil, faqat kirish).
  • Pul topish yoʻllari: ayollar uchun kitob (1904-yil).
  • Koʻr chaqaloq (1915-yil).

Shaxsiy hayoti tahrir

1896-yilda u keyinchalik Brooklyn Eaglening muharriri boʻladigan John Aldenga uylandi. Ularning uyi atigi 8 fut kengligida edi va „Bruklindagi eng kichik uy“ sifatida tanildi. Uning oʻlimi va kuydirilishidan soʻng, John uning kulini New-Yorkning markaziy bogʻida uning sharafiga ekilgan daraxt tagiga qoʻydi.

Manbalar tahrir

  1. „Cynthia May Alden“. https://worldcat.org/identities/lccn-no2002108226/. Qaraldi: 8-oktyabr, 2022-yil.
  2. „Mrs. John Alden, Friend of Blind Babies, Dies at 70“ (8-yanvar 1931-yil), s. 15. Qaraldi: 16-dekabr 2020-yil.