Dinevur qalʻasi
Dinevur qalʻasi (vall. Castell Dinefwr) — Llandeilo, Carmarthenshire, Uels yaqinidagi Taui daryosi boʻyida joylashgan oʻrta asr qalʻasi. U Tauining shimoliy qirgʻogʻidagi togʻ tepaligida joylashgan boʻlib, daryoga 30 metrlik tik pastga tushadi. Dinevur Deheybart qirolligining asosiy qalʻasi edi. Birinchi darajali meʼmoriy yodgorlik[1].
Tarix tahrir
Anʼanaga koʻra, ushbu joydagi birinchi qalʻa IX asrda Buyuk Rodri tomonidan qurilgan, ammo buni tasdiqlaydigan arxeologik dalillar topilmagan. Dinevur keyinchalik Rodrining nabirasi, Deheubarthning birinchi hukmdori va keyinchalik Uelsning koʻp qismining qiroli Xivel Daning asosiy qarorgohiga aylandi. Qalʻani 1155-1197-yillarda Deheybart hukmdori Ris ap Grufid qayta tiklagan deb ishoniladi. Girald Kambriskiy qiroli Genrix II Risga qarshi yurish paytida qalʻaga hujum qilishni rejalashtirganligini yozadi. Genrixning eng ishonchli kishilaridan biri uelslik mahalliy ruhoniy hamrohligida razvedka missiyasiga joʻnatilgan va u uni eng oson yoʻl bilan qasrga olib borishi kerak edi; Buning oʻrniga ruhoniy mumkin boʻlgan eng qiyin yoʻlni bosib oʻtdi va nihoyat, toʻxtab, oʻt yeyishni boshladi va bu ogʻir paytlarda mahalliy aholining odatiy ovqatlanishi ekanligini xabar qildi. Rejalashtirilgan hujum amalga oshmadi.
Ris ap Grufid shuningdek, janubda 6,5 km uzoqlikda taʼsirchan Karreg Kennen qalʻasini qurdi. Dinevurdan koʻrinmaydi, lekin siz Tauining janubi-gʻarbidagi tepalikda Drisluin qalʻasini koʻrishingiz mumkin. Shu bilan birga, Ris ikkita monastirga asos soldi: Uelsdagi Tullidagi birinchi Premonstrant abbatligi va Uelsdagi ikkinchi monastir boʻlgan Llanllir sistersiy monastiri.
Risa ap Grifida vafotidan soʻng, qalʻa uning oʻgʻli Ris Grigga oʻtdi. Hozirgi qalʻaning eng qadimgi qismlari shu davrga tegishli deb ishoniladi. Buyuk Gvined Llyvelin hukmdorining taʼsiri endi Deheubarthgacha tarqaldi va Rhys qalʻani buzishga majbur boʻldi. Biroq, Llivelin uni qayta tikladi va 1240-yilda vafotigacha saqlab qoldi. 1255-yilda Llivelin Oxirgi Dinevurni Ris Fixanga berdi, keyin uni Maredid ap Risga berdi va keyin uni Ris Fihanga qaytardi. Maredid Angliya qiroli Edvard I bilan ittifoq tuzdi va uning oʻgʻli Ris ap Maredid 1277-yilda Edvardga Dinevurni qoʻlga olishga yordam berdi. Koʻrinishidan, qirol unga yordam evaziga qasr vaʼda qilgan, ammo soʻzida turmagan va oxir-oqibat 1291-yilda Risni qatl etgan.
Hozirda ingliz qoʻlida boʻlgan qalʻa 1316-yilda Llivelyn Lesnoy qoʻzgʻoloni paytida yoqib yuborilgan. 1317-yilda u qirolning sevimlisi Xyu le Dispenserga berildi. 1403-yilda Ouayn Glindur qoʻshinlari tomonidan muvaffaqiyatsiz qamal qilindi. XV asrning oxirida qalʻa qalʻani sezilarli darajada qayta qurgan ser Ris ap Tomasning ixtiyorida edi. 1531-yilda uning nabirasi Ris ap Grifid xiyonat uchun qatl qilindi va qalʻa tojga oʻtdi, garchi oila keyinchalik uni qaytarishga muvaffaq boʻldi. XVIIasr oxirida donjon yozgi qarorgohga aylantirilgan, ammo XVIII asrda yonib ketgan. Qalʻa hozirda Janubiy va Gʻarbiy Uelsning Yovvoyi tabiat fondisiga tegishli va ular nomidan Cadw tomonidan boshqariladi[2].
Yana qarang tahrir
Manbalar tahrir
- ↑ „Old Dynevor Castle, dynevor Park, Llandeilo“. British Listed Buildings. 2017-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-avgust 2014-yil.
- ↑ „(Dinefwr / Dynefor) Castle Woods – Llandeilo | | The Wildlife Trust of South and West WalesThe Wildlife Trust of South and West Wales“. Welshwildlife.org. 2012-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 29-aprel.
Havolalar tahrir
- DINEFWR QALʻASI; DYNEFOR QALʻASI, LLANDEILO Uelsning qadimiy va tarixiy yodgorliklari boʻyicha qirollik komissiyasi
- Tashlab ketilgan jamoalar. [1][sayt ishlamaydi] [2][sayt ishlamaydi] [3][sayt ishlamaydi] Dinefwr va Dryslwyn qalʻalari va ularga yaqin shaharlar