Egospotamus
Egospotamus (qadimgi yunoncha: Αἰγὸς Ποταμοί) yoki Egospotamos — Sestaning shimoli-sharqidagi Hellespontdagi kichik daryoning qadimgi yunoncha nomi hisoblanadi[1].
Daryo yaqinida qadimgi manbalarda bir qancha voqealar qayd etilgan. Miloddan avvalgi 479-yilda Forsning Sesta shahri afinaliklar tomonidan bosib olingandan soʻng, afinaliklar Egospotama daryosi orqali qochgan forslarni quvib yetib, ularni toʻqnashuvda oʻldirishdi va qolganlarini, jumladan, ularning sardori Artaiktni ham asirga oldilar[2]. Miloddan avvalgi 404-yilda daryo yaqinida Peloponnes urushining hal qiluvchi jangi boʻlib oʻtdi, unda spartalik navarx Lizander Afina flotini magʻlub etdi.
Qadimgi manbalarga koʻra, Aegospotamiya Lampsak roʻparasida joylashgan port yoki shaharsiz plyaj edi. Taxminlarga koʻra, u yerda kichik bir qishloq boʻlgan va shahar faqat IV asrda paydo boʻlgan[3].
Strabonning soʻzlariga koʻra, Aegospotam yaqinida kichik shahar mavjud boʻlgan, ammo keyinchalik yoʻq boʻlib ketgan. Ehtimol, u Gelibolu shahridan 10 km janubi-gʻarbda joylashgan zamonaviy turk qishlogʻi Syutluce hududida joylashgan. Syutlyudzhe ikkita vodiy oʻrtasida joylashgan boʻlib, ular orqali dengizga uchta daryo oqib oʻtadi. Janubi-gʻarbda bu Qoraqova-Dere oqimi, shimoli-sharqda — Kozlu-Dere va Buyuk-Dere, suvlari dengizdan 500 metr masofada qoʻshilib, Xellespontga quyiladi. Karakova-Dere anʼanaviy ravishda egospotamlar bilan belgilanadi. Hozirgacha Sutlyudjada arxeologik qazishmalar olib borilmagani uchun antiqa buyumlar topilmadi; qabriston borligiga qaramay, shaharning izlari topilmagan[3].
Bommelaerning taʼkidlashicha, qadimgi mualliflar „Egospotamos“ (birlik) emas, balki „Egospotamos“ deb yozadilar va bu bir nechta daryoni anglatadi. Bundan tashqari, Kozlu-Der va Buyuk-Derdan antiqa buyumlar topilgan[3].
Ksenofont, „Bu yerda Xellespontning kengligi oʻn beshga yaqin pogʻonaga ega“ (taxminan 2,7 km) deb aytib oʻtgan, ammo bu maʼlumot xato ham boʻlishi mumkin, chunki bu masofa Buyuk Dere (4,5 km) va Syutludje (3,8 km)gacha katta edi.
Manbalar
tahrir- ↑ [book.google.go.uz „Constantinople“]. 17-avgust 20022-ylda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Gerodot. Istoriya. 9. 119.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Strauss 1987.
Adabiyot
tahrir- {{{заглавие}}}.
- Gustav Hirschfeld. Aigos potamos : [nem.] // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — Stuttg. : J. B. Metzler, 1893. — Bd. I,1. — Kol. 977.