Ella Wheeler Wilcox — amerikalik yozuvchi va shoir, (1850-yil 5-noyabr — 1919-yil 30-oktyabr). Uning asarlari orasida „Ehtiros va yolg‘izlik sheʼrlari“ bor, unda „Kulgin, dunyo sen bilan kuladi, yig‘la, sen esa yolg‘iz“ misralarini o‘z ichiga oladi. Uning "Dunyolar va men" nomli avtobiografiyasi o‘limidan bir yil oldin, 1918-yilda nashr etilgan.

Ella Wheeler Wilcox
Tavalludi 5-noyabr 1850-yil
Vafoti 30-oktyabr 1919-yil
Short Beach, Connecticut
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Yozuvchi , shoir

Biografiyasi tahrir

Ella Wheeler 1850-yilda Wisconsin shtatining Johnstown shahridagi fermada, Janesvilledan sharqda, toʻrt farzandning eng kichigi boʻlib tugʻilgan. Oila keyinchalik otasining muvaffaqiyatsiz biznes intilishlari va chayqovchiliklari natijasida boyligini yoʻqotib, Madison shimoliga koʻchib oʻtdi. Wilcoxning oilasi oʻzlarini ziyolilar deb bilishgan va ingliz tilining nuanslarini bilish juda qadrlangan. Bolaligida Wilcox kitoblar va gazetalarni oʻqish bilan qiziqdi, bu uning keyingi yozishiga taʼsir qilgan boʻlishi mumkin (asosan, William Shakespeare, "Arab kechalari„, “John Gilpinning chalgʻituvchi tarixi" va "Gulliverning sayohatlari" va boshqa bir nechta adabiyotlardan tashqari, uning uyida boʻlishi kerak edi).

Taxminan 8 yoshida Wilcox sheʼr yozishga kirishdi. U 13 yoshida birinchi sheʼri nashr etilgan. The New York Mercury gazetasiga obunani yoʻqotib, qayta obuna boʻlishga qurbi yetmay qolganidan soʻng, Wilcox adabiyot boʻlagini chop eta olsa, hech boʻlmaganda oʻz asari bosilgan qogʻoz nusxasini oladi, deb oʻyladi. U taqdim etgan asar yoʻqolgan va keyinchalik Wilcox sheʼrning mavzusini ham eslay olmasligini tan oldi. Wilcox oʻrta maktabni tugatgandan soʻng oʻz shtatida shoir sifatida tanildi[1].

U sheʼrni Quyoshga yubordi va uning harakatlari uchun 5 dollar oldi. U 1883-yil may oyida "Ehtiros sheʼrlari„ kitobida toʻplangan. Bu toʻplam oʻsha yili 2000 dollar ishlab topgani xabar qilingan[2].

1884-yilda u Konnektikut shtati Meridenlik Robert Uilkoksga turmushga chiqdi[3]u yerda er-xotin New-York shahriga, soʻngra Konnektikut shtatidagi Branfordning Short Beach qismida Granit koʻrfaziga koʻchib oʻtishdan oldin yashagan. Ular Long-Aylend Soundda qurgan ikkita uy va bir nechta kottejlar Bungalow Court nomi bilan tanildi va ular u erda adabiy va sanʼat doʻstlari yigʻinlarini oʻtkazdilar. Ularning bitta farzandi bor edi, oʻgʻil tugʻilgandan koʻp oʻtmay vafot etdi. Nikohdan koʻp oʻtmay, ikkalasi ham teosofiya, yangi fikr va maʼnaviyatga qiziqib qolishdi.

Bir necha oy oʻtgach, u bir oz mantra yoki tasdiqlovchi ibodatni yozdi va uni qayta-qayta aytdi: „Men tirik guvohman: oʻliklar tirik, ular biz orqali va biz bilan gaplashadilar: va men azob-uqubatlarga bu ulugʻvor haqiqatni beradigan ovozman. dunyo: Men tayyorman, Xudo: Men tayyorman, Masih: Men tayyorman, Robert“ deya aytadi.

 
Ella Wheeler Wilcox

Wilcox hayvonlar huquqlari va vegetarianizm tarafdori edi[4][5]. U 1919-yil 30-oktyabrda Konnektikut shtatining Short Beach shahrida saraton kasalligidan vafot etdi.

Sheʼriyati tahrir

 
San-Fransiskodagi Jack Kerouac xiyobonidagi Ellaning sheʼr lavhasi.

U Birinchi jahon urushi paytida Fransiyada paydo boʻlib, 9000 AQSh armiyasi stivdorlaridan iborat lagerga tashrif buyurib, oʻzining "Stivdorlar" sheʼrini oʻqidi („Mana, armiya stevdorlari, shahvoniy erkak va kuchli …“)[6].

„Orphan Black“ ilmiy-fantastik teleserialining yakuniy, beshinchi faslining o‘n epizodining sarlavhalari Wilcoxning „Protest“ sheʼridan olingan[7].

Manbalar tahrir

  1. Edwards. „Ella Wheeler Wilcox“. www.ellawheelerwilcox.org. 2017-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-oktyabr.
  2. “Of Interest of Ladies." Western Recorder, vol. 1, no. 35, 23 Nov. 1883, p. [4].
  3. E W Wilcox at Wikisource
  4. „Be Kind to Animals“. Volume XL, Number 94, 19 February 1914.
  5. Cuzner, A. T. (1918). "Studies on Food Economics: Vegetarianism". American Journal of Clinical Medicine 25: 59–60. https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044097073886&view=1up&seq=87. 
  6. . Scott's Official History of The American Negro in the World War. 2014-yil 9-fevralda qaraldi. 
  7. „Protest by Ella Wheeler Wilcox - Poems | Academy of American Poets“.