Vikipediya

Fotima Pahlaviy

(Fatemeh Pahlavidan yoʻnaltirildi)

Fotima Pahlaviy (forscha: فاطمه پهلوی  ; 1928-yil 30-oktabr – 1987-yil 2-iyun) Rizo Shoh Pahlaviyning o'ninchi farzandi va Muhammad Rizo Pahlaviyning o'gay singlisi edi. U Pahlaviylar sulolasining a'zosi edi.

Erta hayot va ta'lim tahrir

Fotima Pahlaviy 1928-yil 30-oktabrda Tehronda tugʻilgan.[1][2] U Rizo Shoh va uning to'rtinchi va oxirgi xotini Esmat Dovlatshohiyning o'ninchi farzandi edi.[3][4] Uning onasi Qojarlar sulolasidan boʻlib, 1923-yilda Rizoshohga turmushga chiqqan.[5] Fotima Abdul Rizo Pahlaviy, Ahmad Rizo Pahlaviy, Mahmud Rizo Pahlaviy va Hamid Rizo Pahlaviyning singlisi edi.[6]

U va akalari ota-onalari bilan Tehrondagi Marmar saroyida yashar edilar.[4]

Faoliyatlar tahrir

 
Yoshligida

Uning o'gay akasi Muhammad Rizo Pahlaviy davrida Fotima Pahlaviy bouling klubiga ega bo'lib, qurilish, o'simlik moyi ishlab chiqarish va muhandislik bilan shug'ullanadigan firmalarda ulushga ega bo'lgan biznes bilan shug'ullangan.[7] Shu vaqt ichida u 500 million dollarga yaqin boylikka ega edi.[8] Uning boyligi ikkinchi eri Muhammad Amir Xotamiy tomonidan harbiy pudratchilardan olingan "komissiyalar" hisobidan kelgan.[8] Pahlaviy, shuningdek, Eronda oliy ta'lim bilan bog'liq faoliyat bilan shug'ullangan[9] va Eronning "Persepolis" futbol jamoasida[10] ishtirok etgan.

Shaxsiy hayot tahrir

Fotima Pahlaviy ikki marta oila qurgan. U Vinsent Li Xilyerga (1924 – 7-iyul 1999) 1950-yil 13-aprelda Italiyaning Sivitavecchia shahrida fuqarolik marosimida turmushga chiqdi.[3] Xilyer islomni qabul qildi.[3] 10-may kuni ular Eronning Parijdagi elchixonasida diniy marosimda nikoh to'yini o'tkazishdi.[3][11] Xilyer Fotimaning akasi Abdul Rizo Pahlaviyning doʻsti edi.[12] Fotime va Xilyer Eronning mamlakatga tashrifi chog'ida uchrashgan. Nikoh Shoh Muhammad Rizo tomonidan to'liq tasdiqlanmagan[13], ehtimol Erondagi salbiy reaksiyalar tufayli.[14] Ularning uch farzandi, Kayvan va Doriush ismli ikki oʻgʻil va bir qizi Ra’no 1954-yili goʻdaklik chogʻida tasodifan yiqilib tushib, vafot etgan.[15] Ular 1959-yilning sentabrida ajrashishdi.[16][17]

Xilyer bilan ajrashgach, u 1959-yil 22-noyabrda Eron harbiy-havo kuchlari qoʻmondoni general Muhammad Amir Xotamiyga turmushga chiqdi.[17][18] Toʻy marosimida shoh va uning oʻsha paytdagi xotinibFarah Diba ishtirok etdi.[17] Ularning Kambiz (1961-yilda tug'ilgan) va Ramin (1967-yilda tug'ilgan) ismli ikki o'g'li va Pari (1962-yilda tug'ilgan) ismli qizi bor edi.[19]

Pahlaviy vertolyotda uchishni oʻrganish uchun ingliz uchuvchisidan kurslar olgan.[20] U birinchi yakka parvozni tugatgandan so'ng, u murabbiyiga 1969-yilda Apollon 11 kosmonavtlari Oyga birinchi qo'nishni nishonlash uchun gastrol safari doirasida Eronga tashrif buyurganlarida Shohga sovg'a qilingan Omega Speedmaster soatini sovg'a qildi.[20] 2021-yil boshida soat auksionda 18 000 funt sterlingga sotildi.[20]

Keyingi yillar va o'lim tahrir

Pahlaviy Eronni 1979-yilgi inqilobidan oldin tark etgan.[14] O'zining so'nggi yillarida u Londonda yashab o'tkazgan.[21]

Pahlaviy 1987-yil 2-iyunda Londonda 58 yoshida vafot etdi.[2][21] Undan toʻrt nafar oʻgʻli farzand qoldi.[21]

Manbalar tahrir

  1. ↑ „Iranian princess dies at age 58“. The Lewiston Journal (2-iyun 1987-yil). Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Princess Fatimeh Pahlavi“. Associated Press (2-iyun 1987-yil). Qaraldi: 8-aprel 2013-yil.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „Shah of Iran's half-sister dies“. Rome News Tribune (2-iyun 1987-yil). Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil.
  4. ↑ 4,0 4,1 Diana Childress. Equal Rights Is Our Minimum Demand: The Women's Rights Movement in Iran 2005. Minneapolis, MN: Twenty-First Century Books, 2011 — 40 bet. ISBN 978-0-7613-7273-8. 
  5. ↑ Gholam Reza Afkhami. The Life and Times of the Shah. Berkeley, CA: University of California Press, 2008 — 605 bet. ISBN 978-0-520-94216-5. 
  6. ↑ „Reza Shah Pahlavi“. Iran Chamber Society. Qaraldi: 16-iyul 2013-yil.
  7. ↑ „105 Iranian firms said controlled by royal family“. The Leader Post. AP (22-yanvar 1979-yil). Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil.
  8. ↑ 8,0 8,1 David Harris (2005). „Buying Loyalty in Iran“ (PDF). The Long Term View. 6-jild, № 3. 88–96-bet. 2013-10-14da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 2022-07-12.
  9. ↑ Edgar Burke Inlow. Shahanshah: The Study of Monarchy of Iran. Delhi: Motilal Banarsidass, 1979 — 91 bet. ISBN 978-81-208-2292-4. 
  10. ↑ Houchang E. Chehabi (Autumn 2002). „A Political History of Football in Iran“. Iranian Studies. 35-jild, № 4. 387-bet. doi:10.1080/14660970600615328.
  11. ↑ „Iran. Part II (1950–1955)“. Iranian Hotline. Qaraldi: 16-iyul 2013-yil.
  12. ↑ Ali Akbar Dareini. The Rise and Fall of the Pahlavi Dynasty: Memoirs of Former General Hussein Fardust. Delhi: Motilal Banarsidass Publications, 1-yanvar 1999-yil — 123 bet. ISBN 978-81-208-1642-8. 
  13. ↑ „Half sister of the late Shah“. Orlando Sentinel (3-iyun 1987-yil). 2013-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-aprel 2013-yil.
  14. ↑ 14,0 14,1 Pahlavi Dynasty: An Entry from Encyclopaedia of the World of Islam Gholamali Haddad Adel: . London: EWI Press Ltd., 2012 — 144 bet. ISBN 978-1-908433-01-5. 
  15. ↑ „Shah of Iran's half-sister dies“. Rome News-Tribune (2-iyun 1987-yil). Qaraldi: 25-iyul 2013-yil.
  16. ↑ „US aided in ouster of Shah“. St. Joseph News Press. AP (9-avgust 1980-yil). Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 „Shah engaged“. Toledo Blade (23-noyabr 1960-yil). Qaraldi: 16-iyul 2013-yil.
  18. ↑ Abbas Milani. Eminent Persians: The Men and Women who Made Modern Iran, 1941-1979. Syracuse, NY: Syracuse University Press, 2008 — 457 bet. ISBN 978-0-8156-0907-0. 
  19. ↑ Ebrahim Hadidi. „Field Martial Mohammad Khatami“. Institute for Iranian History. Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 „Watch presented to Shah by Apollo 11 crew sold by Dorset man“. BBC (19-fevral 2020-yil). Qaraldi: 2-avgust 2021-yil.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „Fatemeh Pahlevi Dies at 58, A Half Sister to Shah of Iran“. The New York Times. AP (3-iyun 1987-yil). Qaraldi: 4-noyabr 2012-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Fotima_Pahlaviy&oldid=3706874" dan olindi