Greifswald universiteti
Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (avgust 2024) |
Greifswald universiteti ilgari „Ernst-Moritz-Arndt Greifswald universiteti“ nomi bilan ham tanilgan, Germaniyaning Greifswald shahrida, Meklenburg-Gʻarbiy Pomeraniya shtatida joylashgan davlat tadqiqot universitetidir .
lotincha: Universitas Gryphiswaldensis | |
Shiori | Bilimlar chizmasi. 1456-yildan beri[1] |
---|---|
Turi | davlat universitet |
Asos solingan sanasi | 1456-yil |
Rektori | Katharina Riedel (353-rektor) |
Talabalari | 10,291[2] |
Akademiklari | 2949[3] |
Manzili |
, Greifswald , Germaniya |
Kampusi | shahar hududida |
Veb-sayti | uni-greifswald.de/en |
Greifswald universitetiga 1456-yilda asos solingan (taʼlim 1436-yildan beri mavjud).Greifswald universiteti Yevropadagi eng qadimgi universitetlardan biri hisoblanadi. Hozirgi Germaniyadagi toʻrtinchi eng qadimgi universitet sifatida Greifswald universiteti vaqtincha Shvetsiya (1648-1815) va Prussiya (1815-1945) qirolliklarining eng qadimgi universiteti boʻlgan. Greifswald universitetidagi 10 179 talabaning taxminan uchdan ikki qismi shtatdan tashqarida, jumladan, dunyoning 90 mamlakatidan kelgan chet ellik talabalar hisoblanadi. Kichkina shahar muhiti, shahar boʻylab meʼmoriy almamaterning mavjudligi va koʻchalardagi muhit tufayli Greifswald universiteti koʻpincha shaharcha emas, balki „atrofida shaharcha qurilgan universitet“ sifatida taʼriflanadi. Keng tadqiqot jamiyati boʻlgan universitet global miqyosda oʻzining akademik aloqalarini kengaytirishni maqsad qilgan[4].
Tarixi
tahrirGreifswald universiteti 1456-yil 17-oktyabrda Muqaddas Rim imperiyasi va Rim papasining roziligi bilan tashkil etilgan. Universitetning birinchi rektori Heinrich Rubenow boʻlgan. Universitetning tashkil etilishi Rostock universitetida (1419-yilda asos solingan) oʻqituvchilik faoliyatini cheklovchi farmon bilan bogʻliq boʻldi. Bir necha professorlar oʻz faoliyatini davom ettirish uchun Rostock universitetidan Greifswaldga joʻnab ketishdi, u yerda Heinrich Rubenow oʻz universitetini tashkil etish imkoniyatidan foydalandi. Dastlab universitet toʻrtta anʼanaviy boʻlimdan iborat edi: ilohiyot, falsafa, tibbiyot va huquq.
Oʻrta asrlarning oxirlarida Greifswald universiteti Pomeraniya gersogligidagi eng muhim fan markazlaridan biri boʻlgan. Pomeraniyaning qolgan maktablari, shu jumladan Szczecin va Stargard maktablari bu vaqtda universitet maqomiga ega emas edi. Hozirgi kunda Germaniyada mavjud boʻlgan yillar hisobiga koʻra faqat uchta eski universitet mavjud: Heidelberg universiteti (1386- yilda tashkil etilgan), Leipzig universiteti (1409) va Rostock universiteti (1419).
Shimoliy Yevropadagi boshqa oliy taʼlim muassasalari bilan xalqaro hamkorlik Hanse transmilliy savdo tarmogʻi tomonidan boshlangan dastur Greifswald universitetida dastlabki yillarda mavjud edi. 1456-yildan 1526-yilgacha Greifswald universitetiga 476 skandinaviyalik oʻqishga kirdi va Skandinaviyadan 22 nafar professor-oʻqituvchilar olib kelingan. Bu oʻsha paytdagi talabalarning umumiy soniga nisbatan nisbatan yuqori foiz edi.
XVI asrning boshlarida universitet Lutheran cherkovi, shahar va Pomeraniya gersogligi oʻrtasida muhim hamkorlik markazi boʻldi. Ilohiyot professorlari bir vaqtning oʻzida uchta soborda pastor boʻlib xizmat qilishgan. Tibbiyot professorlari gertsogning shaxsiy shifokorlari boʻlib xizmat qilishgan. Falsafa fakulteti professorlari gersoglik oilasining oʻgʻil-qizlariga dars berishgan. Mahalliy sudlarda huquq professorlari ishlagan. Aslzodalar universitet xarajatlari va talabalar stipendiyalari kabi universitet bilan bogʻliq muommolarni moliyalashtirganlar.
1600-1815: Shvetsiya
tahrir1604-yilda Greifswald universiteti kutubxonasi Germaniyadagi birinchi markazlashgan universitet kutubxonasiga aylandi. Universitet Germaniyaning Wittenberg shahridagi kitob chop etish mashinasi bilan 2000 gulden miqdorida shartnoma imzoladi. Ushbu shartnoma Oʻttiz yillik urush (1618-1648) tufayli yuzaga kelgan notinchliklar natijasida qariyb bir asrga choʻzildi. Shunday qilib, universitet hozirda Johannes Gutenberg yoki Thomas Thorild kabi mualliflar va printerlarning ilk nufuzli nashrlariga ega[5].
1648-yilda Pomeraniyaning gʻarbiy qismi, shu jumladan Greifswald shahri va undagi universiteti Shvetsiya tomonidan qoʻlga olingan. 1806-1815-yillarda universitet rasmiy ravishda Shvetsiya tarkibiga kirgan. Nemis universiteti sifatida oʻz xarakterini butunlay yoʻqotmagan holda, Greifswald universiteti 1815- yilgacha Shvetsiya taʼlim siyosatining taʼsiri ostida edi. Ayniqsa, XVIII asrning ikkinchi yarmida Greifswald Germaniya va Shvetsiya oʻrtasida madaniy va ilmiy koʻprik boʻlgan. Greifswald universitetida 1500 dan ortiq shvedlar tahsil olgan.
Germaniyada ingliz tilini oʻqitish boʻyicha birinchi universitet dasturi 1777-yilda Greifswaldda tashkil etilgan.
1815-yilda Shvetsiya Pomeraniyasi Prussiya Qirolligi tarkibiga kirgach, Greifswald universiteti Prussiya hududidagi eng qadimgi universitetga aylandi.
1856-yilda universitet tashkil topganining 400 yilligi munosabati bilan Prussiya qiroli Frederick William IV ishtirokida Rubenow-Denkmal (Rubenow memorial) yodgorligi ochildi. Yodgorlik hali ham oʻz joyida va 2006-yilda 550 yilligi munosabati bilan ehtiyotkorlik bilan restavratsiya qilingan.
1933-1945: fashistlar Germaniyasi
tahrir1933-yilda universitetga 1791-yilda ilohiyot fakulteti talabasi boʻlgan va keyinchalik Greifswaldda tarixdan dars bergan Ernst Moritz Arndt nomi berildi. Bu yerda u oʻzining "Versuch einer Geschichte der Leibeigenschaft in Pommern und Rügen ", „ Germanien und Europa“ asarlarini hamda "Geist der Zeit „ning birinchi qismini nashr etdi. Bu nomni SA va natsistlar partiyasi aʼzosi professor Walther Glawe taklif qilgan[7]. Universitet fashistlarning harbiy ehtiyojlariga koʻra isloh qilingan[8].
1945-1990: GDR
tahrirBarcha akademik faoliyat ikkinchi Jahon urushi oxirida toʻxtadi va universitet 1946-yil 15-fevralda qayta ochildi. Ernst Moritz Arndt nomi dastlab olib tashlandi, ammo 1954-yilda tiklandi. GDR davrida bir qancha tashkiliy oʻzgarishlar amalga oshirildi, ularning aksariyati 1990-yillarda Germaniya birlashganidan keyin bekor qilindi.
Tashkilot
tahrirMarkaziy boshqaruv
tahrirRektor, uchta prorektor va registratordan iborat rektorat butun universitetni boshqaradi, ishlab chiqishning asosiy yoʻnalishlarini belgilaydi, moliyani taqsimlaydi, oʻquv dasturlarini, professorlarni tayinlaydi[9]. Registrator universitet maʼmuriyati boshligʻi boʻlib, universitet byudjetini boshqaradi. Rektor Senat tomonidan to‘rt yillik muddatga, registrator sakkiz yillik muddatga, uchta prorektor esa ikki yil muddatga saylanadi.
Senat universitetning ikkinchi boshqaruv instituti hisoblanadi[10]. Senat rektoratni saylaydi, o‘zi esa universitet aʼzolari, yaʼni talabalar va xodimlar tomonidan saylanadi. Senatorlar ikki yil, talaba senatorlar bir yil xizmat qiladi. Senat tarkibiga ilmiy xodimlar (professor va professor boʻlmaganlarga boʻlingan), talabalar va akademik boʻlmagan xodimlar (kutubxonachilar, maʼmuriyat xodimlari va boshqalar) kiradi.
Bundan tashqari, universitetga turli yoʻllar bilan maslahat berish uchun Senat tomonidan saylanadigan olti nafar taniqli jamoat aʼzolaridan iborat Universitet Kengashi (Universitätsrat) mavjud[11].
Talabalar ittifoqi (AStA) va Talabalar parlamenti (StuPa) talabalar manfaatlarini ifodalaydi.
Sanʼat va gumanitar fanlar, huquq, biznes tadqiqotlari va ilohiyot binolari Greifswald shahrining tarixiy markazi atrofida joylashgan. Tabiiy fanlar, matematika, tibbiyot, farmatsiya, stomatologiya uchun yangi qurilgan inshootlar shahar markazining sharqida joylashgan boʻlib, birinchi darajali tadqiqot imkoniyatlarini taklif etadi. Ko‘pgina Yevropa universitetlari singari Greifswald universitetida ham beshta fakultet mavjud (nemis: Fakultät).
- Mumtoz musiqa va musiqa
- Tasviriy sanʼat
- Nemis tili
- Tarix
- Zamonaviy tillar (shu jumladan ingliz, Boltiq tillari, Skandinaviya tillari va slavyan tillari)
- Falsafa
- Siyosat va kommunikatsiya fanlari
- Taʼlim
Universitet tibbiyoti
tahrirGreifswald universitetining tibbiyot fakulteti Germaniyadagi eng yaxshi oʻrinlardan birini egallaydi va qabul talablari Germaniyada eng yuqori hisoblanadi. Kurslar tibbiyot va stomatologiya boʻyicha taklif etiladi.
Matematika va tabiiy fanlar
tahrirKurslar biologiya, kimyo, biokimyo, geografiya, geologiya, matematika, IT, farmatsiya, psixologiya va fizika boʻyicha taklif etiladi .
Greifswald universitetining fizika boʻlimi Max-Planck-Institut für Plasmaphysik va Leibniz Plasma tadqiqotlari va texnologiyasi instituti bilan birgalikda plazma fizikasi sohasidagi yirik xalqaro tadqiqot markazi boʻlib, kelajakda energiya muammolarini hal qilishga harakat qilmoqda.
Ilohiyot
tahrirIlohiyot fakulteti universitet 1456-yilda tashkil etilganda tashkil etilgan. Bu yerda taniqli ilohiyotshunoslar oʻqigan yoki ishlagan, masalan, Martin Lyuterning yaqin doʻsti boʻlgan Johannes Bugengagen .
Kutubxona
tahrirGreifswald universiteti kutubxonasi tarixi 1456-yilga borib taqaladi. 1604-yilda Greifswaldda Germaniyadagi birinchi markazlashgan universitet kutubxonasi tashkil topdi. Bugungi kunda ikkita asosiy kutubxona mavjud, Markaziy universitet kutubxonasi Beitzplatz kampusida joylashgan va kafedra kutubxonasi Loefflerstraße kampusida joylashgan. Asosiy kutubxonalardan tashqari bir qancha kafedra va institutlarning oʻz kutubxonalari mavjud.
Oʻquv yili
tahrirGermaniyada odat boʻlganidek, oʻquv yili ikki semestrga boʻlingan. „Qish mavsumi“ (Wintersemester) oktyabrdan martgacha, „yozgi davr“ (Sommersemester) apreldan sentyabrgacha davom etadi[13]. Qish mavsumida oʻqitish odatda oktyabr oyining oʻrtalaridan yanvar oyining oxirigacha davom etadi. Qolgan vaqtlar imtihonlar va kurs ishlarini yozish uchun ajratiladi. Yozgi mavsumda oʻqitish aprel oyining oʻrtalaridan iyul oyining oʻrtalariga qadar davom etadi[13].
Hamkorlik
tahrirOʻqitish va tadqiqotdan tashqari, universitetning asosiy vazifalaridan biri universitetdan tashqari hamkorlar bilan hamkorlik qilishdir.
Tadqiqot hamkorlari
tahrirUniversitetning tadqiqotlari plazma fizikasi, landshaft ekologiyasi, tibbiyot, biotexnologiya, oʻrta asrlar va Boltiq dengizi bilan chegaradosh mamlakatlarning tillari va madaniyati sohalariga qaratilgan.
- Alfried Krupp malaka oshirish instituti (Krupp-Kolleg)
- Greifswald biotexnikasi
- Fridrich Loeffler instituti (Hayvon kasalliklari milliy tadqiqot instituti), Riems oroli (FLI (Wayback Machine saytida 2015-08-01 sanasida arxivlangan))
- Leibniz Plazma tadqiqotlari va texnologiyasi instituti (LIPT)
- Max Planck plazma fizikasi instituti
- Wendelstein 7-X termoyadroviy tadqiqot reaktori
- Qandli diabet tadqiqot markazi, Karlsburg (Greifswald yaqinida)
- Siemens jamoat tarmoqlari, Greifswald
- Vorpommern texnologiya markazi
- Texnologiya parki (qurilmoqda)
Xalqaro hamkorlik
tahrirGreifswald universiteti xalqaro aloqalarini kengaytirish va undan samarali foydalanishni maqsad qilgan. Xalqaro hamkorlikning asosiy geografik yoʻnalishi Shimoliy Yevropa va Sharqiy Yevropa boʻlib, bu universitetning ushbu sohadagi tadqiqot yoʻnalishi bilan bogʻliq. Xorijiy universitetlar bilan odamlar (xodimlar va talabalar) va gʻoyalar almashinuvini rivojlantirish uchun hamkorlik ikki xil usulda amalga oshiriladi. Birinchidan, xorijiy universitetlar bilan rasmiy hamkorlik shartnomalari orqali, bu butun universitet va uning koʻpgina yoki barcha fanlarini oʻz ichiga oladi. Ikkinchidan, odatda bir yoki bir nechta fanlarni oʻz ichiga olgan professor-oʻqituvchilar, kafedralar va maktablarning aloqalari orqali.
Ommaviy tadbirlar
tahrirUniversitet va uning tadqiqot hamkorlari muntazam ravishda keng jamoatchilik uchun maʼruzalar turkumi yoki ommaviy muhokamalar shaklida tadbirlar tashkil qiladi. Har yili „bolalar universiteti“ haftaligi, shuningdek, oilaviy universitet mavjud boʻlib, unda tadqiqotning hozirgi tendentsiyalari yanada ommabop shaklda taqdim etiladi. Har semestrda talabalar uyushmasi „24 soatlik maʼruza“ ni tashkil qiladi, unda universitet tadqiqotchilari, siyosatchilar, talabalar va boshqalar juma kuni soat 6 dan boshlab qisqa maʼruzalarda mavzularni taqdim etadilar.Maʼruzlar keyingi shanba kuni kechki soat 6 gacha davom etadi.
Muzeylar va universitet kolleksiyalari
tahrirIkkinchi jahon urushidan keyingi kommunistik yer islohotlarigacha Greifswald universiteti yirik er egasi va Germaniyadagi eng boy universitetlardan biri edi. U 140 kvadrat kilometrdan ortiq haydaladigan yerlarga ega boʻlib, daromadlari uning moliyaviy mustaqilligi va boyligi uchun asos boʻlgan. Universitetning ilgari egalik qilgan yerlarining bir qismi Germaniya birlashganidan keyin universitetga qaytarilgan, ammo baʼzi daʼvolar hali ham sudda koʻrib chiqilmoqda. Bugungi kunda universitet yana ilgari egalik qilgan yerlarning bir qismini, jumladan, Eldena yaqinidagi jamoatchilik uchun ochiq boʻlgan katta oʻrmonni boshqaradi, ammo boshqa moliyalashtirish manbalariga nisbatan daromad past. Universitetga tegishli oʻrmon universitet oʻrmonchilari tomonidan boshqariladi[14].
Universitetning oldingi farovonligini hali ham koʻplab tarixiy binolarda, shuningdek, sanʼat va boshqa narsalarning taniqli toʻplamida koʻrish mumkin. Universitetning baʼzi sanʼat asarlari va buyumlari butun mamlakat boʻylab muzeylarda namoyish etiladi. Universitet, shuningdek, 1458-yildan qolgan 36 qatorli Gutenberg Injillaridan faqat toʻrttasiga egalik qiladi. Universitetda turli xil rasmlar va boshqa sanʼat asarlari, shuningdek, koʻplab tarixiy kitoblar mavjud boʻlib, ularning baʼzilari mustaqil jamoat muzeylariga koʻrgazma uchun berilgan. Greifswald universiteti Greifswald botanika bogʻini boshqaradi[15].
- Anatomik toʻplam (Anatomische Sammlung)
- Arxeologik kollektsiya (Archäologische Studiensammlung); Xristian arxeologik kollektsiyasi (Christlich-archäologische Sammlung)
- Botanika bogʻi (Botanischer bogʻi)
- Neonatologik va ginekologik kolleksiya (Geburtshilflich-gynäkologische Sammlung)
- Davlat geologik kollektsiyasi (Geologische Landessammlung)
- Grafik toʻplam (Graphische Sammlung)
- Gustav Dalman toʻplami (teologiya) (Gustav-Dalman-Sammlung)
- Gerbariy
- Tarixiy xaritalar toʻplami (Historische Kartensammlung)
- Tibbiyot tarixi toʻplami (Medizinhistorische Sammlung)
- Tangalar kolleksiyasi (Munzsammlung)
- Patologik toʻplam (Patologische Sammlung)
- Fizika asboblari toʻplami (Physikalische Gerätesammlung)
- Kompyuterlar toʻplami (Rechentechnische Sammlung)
- Tarixdan oldingi qadimiy buyumlar toʻplami (Samlung vorgeschichtlicher Altertümer)
- Zoologiya muzeyi (Zoologiya muzeyi)
Talabalar jamoasi
tahrir2009-yilning kuzida Greifswald universitetida 12 500 talaba oʻqidi, yaʼni shaharning 53 000 aholisining toʻrtdan bir qismi talabalar edi. 2008-yilgi tadqiqotga koʻra, Greifswald Germaniyaning „eng yosh shahri“ boʻlib[16], 30 yoshgacha boʻlgan uy xoʻjaliklarining eng yuqori foiziga ega. 2008-yilda barcha talabalarning 59,4 foizi ayollar, qolganlari erkaklar edi. 2009 yilda roʻyxatga olingan talabalarning uchdan ikki qismi Greifsvaldga Meklenburg-Vorpommern shtatidan tashqaridan kelgan va 5,3 foizi chet el fuqarolari edi[17].
Talabalik hayoti
tahrirGreifswald dengizga yaqin joyda (Rugen va Usedom orollari yaqinida), taxminan 200 km ga yaqin joyda joylashgan.
Greifswald shahrida bir nechta muzeylar, teatr va filarmoniya orkestri, shuningdek, koʻplab sport klublari va jamiyatlari mavjud. Stadthalle Greifswald deb nomlangan oʻrta kattalikdagi anjumanlar markazi mavjud.
2009-yilda oʻtkazilgan tadqiqotga koʻra, Greifswald aholisining 44 foizi kundalik transport uchun velosipeddan foydalanadi, bu Germaniyadagi eng yuqori koʻrsatkichdir[18].
Yengil atletika
tahrirUniversitetning Hochschulsport [19] (kollej sporti) sport bilan shug‘ullanish istagida bo‘lgan talabalar uchun keng imkoniyatlarni taqdim etadi. Kurslar aerobika, amerika futboli, futbol (futbol), qilichbozlik, gandbol, dzyudo, karate, kanoeda eshkak eshish, lakros, regbi, surfing, taekvondo,yoga, tennis, stol tennisi kabi deyarli barcha fanlar boʻyicha mavjud. Doimiy mahalliy sport klublariga talabalar ham tashrif buyurishadi.
Yana qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ „Startseite – Universität Greifswald“. www.uni-greifswald.de. Qaraldi: 2018-yil 6-aprel.
- ↑ „The Students in Numbers Winter Semester 18/19“ (de). www.uni-greifswald.de. University of Greifswald. Qaraldi: 2019-yil 24-oktyabr.
- ↑ „Staff Statistics of the University of Greifswald 01/12/2015“ (en). www.uni-greifswald.de. University of Greifswald. Qaraldi: 2018-yil 19-yanvar.
- ↑ „University of Greifswald - Germany, Programs“ (en). www.completeuniversityinfo.com. 2022-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-oktyabr.
- ↑ Steven Ozment, The Age of Reform 1250-1550 (1980) p.259.
- ↑ For the integration of the university of Greifswald in Prussiaʼs higher education landscape see Michael Czolkoss: Studien zur Geschichte der Geschichtswissenschaft.
- ↑ „Arndt & die Nazis“. 2014-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ See the new study by Henrik Eberle: “Ein wertvolles Instrument."
- ↑ Rektorat. „Rektorat“. 2015-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ Senat. „Senat – Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald“. 2015-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ „University Council“. uni-greifswald.de. 2010-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-aprel.
- ↑ „Faculties - University of Greifswald“. www.uni-greifswald.de. Qaraldi: 2018-yil 19-yanvar.
- ↑ 13,0 13,1 Zentrale Studienberatung. „Termine & Fristen – Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald“. 2016-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ „Corporate Budget / Forest Administration Department – University of Greifswald“ (en). www.uni-greifswald.de. Qaraldi: 2018-yil 19-yanvar.
- ↑ Pressestelle der Universität Greifswald – Online-Redaktion. „Botanischer Garten und Arboretum – Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald“. 2015-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ „Greifswald ist Deutschlands "jüngste Stadt"“. webmoritz. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ Referat 2.4. „Zahlen & Fakten – Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald“. 2015-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ „Mitteilung lesen: Hansestadt Greifswald“. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
- ↑ „Hochschulsport website“. uni-greifswald.de. 2008-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-aprel.