Hedy Lamarr (/ˈhɛdi/, Hedwig Eva Maria Kiesler, 1914-yil 9-noyabr [lower-alpha 1] — 2000-yil 19-yanvar) asli avstriyalik amerikalik kino aktrisasi va ixtirochi edi[2]. Gollivudning oltin davridagi kino yulduzi[3] Lamarr barcha davrlarning eng buyuk kino aktrisalaridan biri sifatida tasvirlangan[4].

Hedy Lamarr
Tavalludi
Hedwig Eva Maria Kiesler

9-noyabr 1914-yil
Vienna, Avstriya
Vafoti 19-yanvar 2000-yil(2000-01-19)
(85 yoshda)
Casselberry, Florida, A. Q. Sh.
Fuqaroligi
  • Austria (1914−1938)[1]
  • United States (1953−2000)
Kasbi
  • Aktrisa
  • kashfiyotchi
Turmush oʻrtogʻi
Bolalari 3
Otasi Emil Kiesler
Onasi Gertrud Kiesler

Yoshligi tahrir

Lamarr Hedwig Eva Maria Kiesler 1914-yilda Vena shahrida tugʻilgan, Gertrud „Trude“ Kiesler (Lichtwitz; 1894-1977) va Emil Kiesler (1880-1935)ning yagona farzandi.

Yevropa kino karerasi tahrir

Lamarr Vena shahrida aktyorlik saboqlarini olayotganda, bir kuni onasi nomidan soxta xat yozib, Sascha-Filmga bordi va oʻzini ssenariychi qiz sifatida ishga olishga muvaffaq boʻldi. U yerda boʻlganida Lamarr "Money on the Street" (1930) filmida qoʻshimcha rol oʻynashga muvaffaq boʻldi, keyin esa "Storm in a Water Glass" (1931) filmida kichik nutq soʻzladi. Keyinroq prodyuser Max Reinhardt uni Josefstadt shahridagi teatrda namoyish etilgan "The Weaker Sex" nomli spektaklga qoʻydi. Reinhardt filmdan bilan shunchalik taʼsirlandiki, uni oʻzi bilan Berlinga olib keldi[5].

Biroq, u hech qachon Reinhardt bilan mashgʻulot oʻtkazmagan yoki uning Berlindagi spektakllarida qatnashmagan. Buning oʻrniga u rossiyalik teatr prodyuseri Aleksis Granovskiy bilan uchrashdi, u oʻzining rejissyorlik debyuti "The Trunks of Mr. O. F." (1931) filmida Walter Abel va Peter Lorr rollarini ijro etdi[5]. Granovskiy tez orada Parijga koʻchib oʻtdi, biroq Lamarr Berlinda qoldi va unga "No Money Needed" (1932) filmi rejissyori Carl Boese komediyasida bosh rol berildi[5]. Keyin Lamarr uni xalqaro miqyosda mashhur qilgan filmda rol oʻynadi.

Oʻlimi tahrir

 
Vena markaziy qabristonidagi Xedi Lamarr xotirasi (33G guruhi, bosh barmoq n°80)

Lamarr 2000-yil 19-yanvarda Florida shtatining Kasselberri shahrida[6] yurak xastaligidan 85 yoshida vafot etdi[7]. Uning o‘g‘li Anthony Loder so‘nggi tilagiga ko‘ra, kulini Avstriyaning Vena o‘rmoniga yoydi[8].

2014-yilda Vena markaziy qabristonida Lamarrning yodgorligi ochildi[9].

Filmografiyasi tahrir

Radiodagi chiqishlari tahrir

Efir sanasi Seriya Epizod
1941-yil 7-iyul Lux Radio Theatre Algiers[10]
1941-yil 29-dekabr Lux Radio Theatre The Bride Came C. O.D.[10]
1942-yil 14-may Command Performance (radio series) Edward G Robinson Hedy Lamarr Glenn Miller[11]
1942-yil 5-oktyabr Lux Radio Theatre Love Crazy[10]
1943-yil 2-avgust The Screen Guild Theatre Come Live with Me[12]
1942-yil 26-sentyabr The Chase and Sanborn Hour Hedy Lamarr[13]
1943-yil 26-oktyabr Burns and Allen Hedy Lamarr[14]
1944-yil 24-yanvar Lux Radio Theatre Casablanca[10]
1945-yil 4-fevral The Radio Hall of Fame Experiment Perilous[15]
1951-yil 19-noyabr Lux Radio Theatre Samson and Delilah[10]

Manbalar tahrir

  1. Lawrence, Snezana „Historical Notes: The Fantastic Lives of Hedy Lamarr“ (2021-yil 12-aprel).
  2. „Hedy Lamarr: Inventor of more than the 1st theatrical-film orgasm“. Los Angeles Times (2010-yil 28-noyabr). 2013-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 26-iyul.
  3. Sterling, Christopher H.. Military Communications: From Ancient Times to the 21st Century, 2008. ISBN 9781851097326. 
  4. Lipton, Richard J. „Hedy Lamarr: The Role of Amateurs“,. People, Problems, and Proofs. Springer Berlin Heidelberg, 2013 — 255–258 bet. DOI:10.1007/978-3-642-41422-0_49. ISBN 978-3-642-41421-3. OCLC 868924661. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Barton 2010.
  6. Moore, Roger. „Hedy Lamar: 1913-2000“ (en). Orlando Sentinel (2000-yil 20-yanvar). 2017-yil 15-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 27-aprel.
  7. Shearer, Stephen Michael. Beautiful: The Life of Hedy Lamarr. Thomas Dunne Books, 2010. ISBN 978-0-312-55098-1. 
  8. „Calling Hedy Lamarr“. Mischief Films. 2007-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 20-dekabr.
  9. „Memorial to Hollywood pin-up“. thelocal.at (2014-yil 7-noyabr). 2015-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 26-may.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 List of Lux Radio Theatre episodes
  11. „Vintage Radio Shows“. Vintageradioshows.com.
  12. Archived at Ghostarchive and the „Hedy Lamarr 'Come Live with Me" Live Radio Performance“. YouTube. 2021-yil 10-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-dekabr.
    „Hedy Lamarr 'Come Live with Me" Live Radio Performance“. YouTube.
  13. „The Internet Archive“. Archive.org.
  14. „Jerry Haendiges Vintage Radio Logs“. Otrsite.com.
  15. „Vintage Radio Shows“. Vintageradioshows.com.
  1. According to Lamarr biographer Stephen Michael Shearer (pp. 8, 339), she was born in 1914, not 1913.