John Peter Zenger
John Peter Zenger - jurnalist, (1697-yil 26-oktyabr - 1746-yil 28-iyul) New-York shahridagi nemis matbaachisi va jurnalisti edi. Zenger The New York Weekly Journal nashrini chop etdi[1]. U 1734-yilda New-York qirollik gubernatori William Kosbi tomonidan tuhmatda ayblangan, ammo hakamlar hay'ati matbuot erkinligi ramziga aylangan Zengerni oqlagan[2].
| John Peter Zenger | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
October 26, 1697 |
| Vafoti |
July 28, 1746 (aged 48) New York |
| Fuqaroligi | British |
| Kasbi | Newspaper writer |
| Faoliyat yillari | 1720–1746 |
1733-yilda Zenger mustamlakachi gubernator Uilyam Kosbini tanqid qiluvchi fikrlarni bildirgan The New York Weekly Journal jurnalini chop qila boshladi[3]. 1734-yil 17-noyabrda Kosbining buyrug'i bilan sherif Zengerni hibsga oldi. Katta hakamlar hay'ati uni ayblashdan bosh tortganidan so'ng, Bosh prokuror Richard Bredli 1735-yil avgustida uni tuhmatda aybladi[4]. Zengerning advokatlari Endryu Hamilton va Sr. William Smith haqiqatni tuhmat ayblovlaridan himoya qilish ekanligini muvaffaqiyatli isbotladilar[5].
Yoshligi tahrir
Peter Zenger 1697-yilda Germaniyaning Pfalzning Rumbach shahrida tug'ilgan. Uning erta hayotining aksariyat tafsilotlari qorong'i. U Nicolas Eberhard Zenger va uning rafiqasi Yohannaning o'g'li edi. Uning otasi 1701-yilda Impflingendagi maktab o'qituvchisi edi. Zengerlar oilasida 1697 va 1703-yillarda Rumbachda suvga cho'mgan boshqa bolalar ham bor edi[6] :1202va 1706-yilda Valdfishbaxda[7] Zengerlar oilasi 1710-yilda nemis Palatinlarining katta guruhining bir qismi sifatida New-Yorkka ko'chib o'tdi va Nicolous Zenger turar joydan oldin vafot etganlardan biri edi[6]. New-York gubernatori Pfalzdan kelgan muhojirlarning barcha bolalarini shogirdlik bilan ta'minlashga rozi bo'ldi va John Piter sakkiz yil davomida Nyu-Yorkdagi birinchi bosmachi William Bredfordga shogird sifatida bog'landi[8]. 1720-yilga kelib, u Merilendda matbaa ishlarini olib bordi, garchi u 1722-yilga kelib New-Yorkka doimiy ravishda qaytib keldi[6]. 1725-yilda Bredford bilan qisqa hamkorlikdan so'ng, Zenger New-York shahridagi Smit ko'chasida tijorat printeri sifatida ish boshladi[9].
1719-yil 28-mayda Zenger Filadelfiyadagi Birinchi Presviterian cherkovida Mary Whitega turmushga chiqdi[10]. 1722-yil 24 avgustda beva qolgan Zenger New-Yorkdagi Kollegial cherkovda Anna Catharina Maulga turmushga chiqdi[11]. U ikkinchi xotinidan ko‘p farzandli ota bo‘lgan, ulardan olti nafari tirik qolgan[12].
Tuhmat ishi tahrir
"Cato" maqolasi tahrir
The New York Weekly Journal[13] ning 1733-yil 25-fevral sonida "Cato" taxallusi ostida yozilgan fikr-mulohazalar mavjud. Bu ingliz yozuvchilari John Trenchard va Thomas Gordon tomonidan qo'llanilgan taxallus bo'lib, ularning insholari Katoning maktublari (1723-yil) sifatida nashr etilgan. Jefferi A. Smitning yozishicha, "Kato" XVIII asrning libertar matbuot nazariyasining etakchi yoritgichi edi. Cato maktublarining nashrlari o'nlab yillar davomida Britaniyada nashr etilgan va qayta nashr etilgan va Amerikada juda mashhur edi"[14]. Ushbu maqola o'z o'quvchilariga 18 oydan keyin hukumatning Zengerga nisbatan tuhmat bo'yicha ishida taqdim etgan advokatlar Hamilton va Smitning xuddi shu argumentlarini ko'rib chiqdi - bu haqiqat tuhmatdan mutlaq himoyadir. Bu so'zlar Katonning "Tuhmat ustidagi fikrlar" inshosidan qayta nashr etilgan:
Manbalar tahrir
- ↑ „7c. The Trial of John Peter Zenger“. US History. Qaraldi: 2012-yil 24-oktyabr.
- ↑ Olsen, 2000, pp. 223-245
- ↑ „Peter Zenger and Freedom of the Press“. Early America. Qaraldi: 2012-yil 24-oktyabr.
- ↑ „Zenger Trial“. History Empire. Qaraldi: 2012-yil 18-noyabr.
- ↑ Horton, Scott. „The Obstinate Dr. Heicklen“. Harper's Magazine (2011-yil 28-fevral).
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Jones, Henry Z Jr.. The Palatine Families of New York 1710, Universal City, CA, 1985. ISBN 9780961388829.
- ↑ Jones, Henry Z Jr.. More Palatine Families, Universal City CA, 1991 — 381 bet. ISBN 9780897253949.
- ↑ Keene. „John Peter Zenger“. Immigrant Entrepreneurship: German-American Business Biographies, 1720 to the Present. German Historical Institute (2013).
- ↑ „The New York Weekly Journal and the Arrest of John Peter Zenger“. Federal Hall. National Park Service.
- ↑ Presbyterian Historical Society; Philadelphia, Pennsylvania; Church Registers; Book Title: Church Register 1701-1746; Accession Number: V MI46 P477rr v.1.
- ↑ The Archives of the Reformed Church in America; New Brunswick, New Jersey; Collegiate Church, Ecclesiastical Records, Baptisms, Members, Marriages, 1639-1774.
- ↑ Keene, A. (2013, February 12). John Peter Zenger. Retrieved March 05, 2018
- ↑ Although this issue of Zenger's newspaper is dated 1733, the actual year was 1734. At the time, Britain and the colonies used a calendar system wherein January, February and part of March retained the preceding year's date. This system was eliminated in the 1750s.
- ↑ Smith, Jeffery. Printers and Press Freedom: The Ideology of Early American Journalism. Oxford University Press, 1990 — 25 bet. ISBN 9780195362367.