Bariton (fransuzcha: baryton, nemischa: Baryton ,inglizcha: baryton, italyancha: baryton) — viol oilasiga mansub boʻlgan torli kamon hisoblanadi. Bariton va viola oilasining boshqa asboblari oʻrtasidagi asosiy farq, viol d’amore bundan mustasno boʻlib, simpatik (burdon) torlarga ega boʻladi (9 dan 24 gacha, koʻpincha 12). Ushbu torlar grif asbobi ostida oʻtib, ochiq qutiga oʻxshaydi. Ushbu torlarning maqsadi kamon bilan qoʻzgʻatilgan asosiy torlarning (7, kamdan-kam hollarda 6) ovozini kuchaytirish va oddiy torlar bilan chalinganda oʻng qoʻlning bosh barmogʻi bilan ham pitstsikato chalinishi mumkin. Bariton hajmi boʻyicha violonchel bilan solishtirish mumkin.

Bariton Yevropada XVIII asr oxirigacha muntazam ravishda qoʻllanilgan. U murakkab oʻynash texnikasi, koʻp sonli torlarni sozlashning noqulayligi — hamda oʻynash, burdon tufayli foydalanilmay qolgan.

Bariton Esterxazi shohining sevimli asbobi boʻlib, u uchun maxsus asarlar koʻpincha trio sifatida Yozef Gaydn va Luidji Tomazini tomonidan yozilgan.

Adabiyotlar tahrir

  • Gartrell, Kerol (2003) Antik baritonlar inventarizatsiyasiga. Galpin jamiyati jurnali 56: 116-131.
  • Pamplin, Terens (2000) Barok baritonning kelib chiqishiga bandoraning taʼsiri. Galpin jamiyati jurnali 53: 221-232.
  • Sadi, Julie Anne va Terens M. Pamplin (sana yoʻq, 2012-yil 20-fevralda foydalanilgan) „Baryton“, Oksford Music Onlineda.