Kazak Krivoy Rog yodgorligi
Kazak Krivoy Rog — Krivoy Rog shahrining afsonaviy asoschisi, kazak Rog haykali.
Tarixi tahrir
Shaharning afsonaviy asoschisi sharafiga yodgorlik yaratish gʻoyasi birinchi marta 1970-yillarning oʻrtalarida, shaharning 200-yilligini nishonlashdan oldin paydo boʻlgan, ammo bu gʻoya qabul qilinmagan. 1980-yillarning oxirida shahar rahbari Grigoriy Gutovskiy haykaltarosh Aleksandr Vasyakinga ikkita haykal kompozitsiyani — „Kazak Krivoy Rog“ va „Ingulets va Saksagan“ ni yaratishni buyuradi. Oʻsha davr loyihasiga koʻra, ikkala haykal ham ikki daryoning qoʻshilishida, „Pravda“ gazetasi bogʻidagi qayiq stansiyasining ikkala tomonida oʻrnatilishi kerak edi, ammo mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy vaziyatning keskin yomonlashuvi ushbu rejalarni amalga oshirishga toʻsqinlik qilgan. Haykaltarosh moliyalashtirish butunlay toʻxtatilganda, faqat kazak Rog haykali uchun qolip yasashga muvaffaq boʻlgan. Bu yillar davomida qolip haykaltarosh ustaxonasi joylashgan Krivoy Rog 1-sanʼat maktabining yertoʻlasida saqlangan.
Loyiha shahar rahbari Yuriy Vilkul tomonidan bir qator oʻzgarishlar bilan qayta tiklangan — ular „Ingulets va Saksagan“ haykalini yaratishdan voz kechib, yodgorlikning joylashuvini ham oʻzgartirishgan — haykal shahar ijroiya qoʻmitasi yaqinida joylashgan boʻlishi kerak. Yodgorlikni yaratish jarayonida homiylar faol ishtirok etgan. Haykal ukrainalik haykaltarosh Oleg Pinchukning shaxsiy ustaxonasida bronzadan ishlangan.
Yodgorlikning ochilishi 2011-yil 28-may kuni boʻlib oʻtgan va shahar kuniga bagʻishlangan. Yodgorlikning ochilishi munosabati bilan teatrlashtirilgan tomoshada kazak Rog rolini Ukraina xalq artisti Vladimir Poluboyartsev ijro etgan[1].
Taʼrif tahrir
Haykaltaroshlik kompozitsiyasi Saksagan daryosining Inguletsga quyilishida kazak otdan tushgan paytni tasvirlaydi.
Haykal bronzadan yasalgan va yodgorlik ochilishidan biroz oldin ArselorMittal Krivoy Rog korxonasi kareridan olib kelingan temir rudasi poydevoriga oʻrnatilgan. Poydevorning ogʻirligi taxminan 62 tonna, haykalning ogʻirligi esa 3 tonnani tashkil etgan. Yodgorlikning umumiy balandligi poydevor bilan birga 5,3 m[2].
Manbalar tahrir
- ↑ „В Кривом Роге открыли памятник и светодинамический фонтан (фоторепортаж)“. Qaraldi: 2013-yil 7-sentyabr.
- ↑ Pamyatnik „Kazak Krivoy Rog“ v Krivorojskom resursnom sentre. (Wayback Machine saytida 2020-02-22 sanasida arxivlangan)(ukr.)
Manbalar tahrir
- „Kazak Kriviy Rig“ yodgorligi // Bronza, tosh, granitda … ["Kryvorizhzhya" siklidan tavsiya etilgan adabiyotlar roʻyxati] / Ukladach Karatʼeva L. V. — Kriviy Rig, 2016. — 28 b. — C. 3-4.(Ukraincha) )
- „Kazak Kriviy Rig“ yodgorligi // Krivbasning tarixiy xotirasi. 2010—2020 [yodgorliklar, yodgorliklar va memorial plitalar] / ed. surat Igor Kvochka. — Kriviy Rig: FO-P Chernyavskiy D. O., 2020. — 49 b. — S. 2.(Ukraincha) )
Havolalar tahrir
- Krivoy Rog resurs markazidagi „Kazak Krivoy Rog“ yodgorligi. (Wayback Machine saytida 2020-02-22 sanasida arxivlangan)(Ukraincha) )
- „Rudana“ SEC: poydevor ustidagi tarix: kazak Krivoy Rog haykali.(Ukraincha) )
- "Kazak-Krivoy-Rog" Vikimapiyadagi „Kazak Krivoy Rog“ yodgorligi.
- „Shukach“ saytidagi kazak Rog haykali.