Kirakozov-Oganov savdo firmasi binosi

Kirakozov-Oganov savdo kompaniyasining binosi Shimoliy Osetiyaning Vladikavkaz shahridagi meʼmoriy yodgorlikdir. Rossiyaning madaniy merosi roʻyxatidagi va Shimoliy Osetiyaning madaniy merosi[1]. U shaharning tarixiy markazida, Mir prospekti, 38-uyda joylashgan.

Xarita
Koordinatalari 43°1′55.240″N 44°40′50.138″E / 43.03201111°N 44.68059389°E / 43.03201111; 44.68059389 G OKoordinatalari: 43°1′55.240″N 44°40′50.138″E / 43.03201111°N 44.68059389°E / 43.03201111; 44.68059389 G O

Art Nouveau uslubidagi bino 1910-yilda Aleksandrovskiy prospektida mintaqaviy arxitektor P. P. Shmidt loyihasi boʻyicha qurilgan[2][3]. Binoning buyurtmachisi Kirakozov-Oganov savdo shirkati edi. Fasad tekisligidan tashqariga chiqadigan katta displey oynalari boʻlgan ushbu binoning birinchi qavatida ishlab chiqarish mahsulotlari ushbu kompaniyaning savdo binolari joylashgan edi. Ikkinchi qavatda ofis va buxgalteriya boʻlgan[3].

Bazarnaya koʻchasida xuddi shu kompaniyaning omborxonalar uchun moʻljallangan yana bir binosi bor edi.

Sovet davrida binoda Tkani doʻkoni joylashgan edi.

Arxitektura

Birinchi qavatning butun balandligi uchun doʻkon oynalari orasidagi ustunlarda jabhada katta oyna oʻrnatildi, shu sababli ushbu doʻkon „Oyna“ norasmiy nomini oldi[2][3]. Toshli gips bilan ishlangan jabhada chiqib turuvchi risalit koʻrinishidagi ikkita qolipli bezak elementi mavjud. Venetsiya shishasidan[4] yasalgan vitrinalar ikki qavatga koʻtarilib, dekorativ elementlar bilan qoplangan. Fasadning yonma-yon chiqadigan qismlari gipsli dekorativ elementlar bilan bezatilgan. Kirish eshigi tepasida 1878 raqami yozilgan vitraj joylashgan boʻlib, bu Kirakozov-Oganov kompaniyasi tashkil etilgan yilni bildiradi[4].

Manbalar tahrir

  1. „Perechen viyavlennix obʼektov kulturnogo naslediya Respubliki Severnaya Osetiya-Alaniya“. 2020-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.
  2. 2,0 2,1 Торчинов 1999.
  3. 3,0 3,1 3,2 Киреев 2014.
  4. 4,0 4,1 Цаллагов 2008.

Adabiyotlar tahrir

  • Киреев Ф. С. „Проспект Мира — Александровский проспект“,. По улицам Владикавказа, 2-е изд., доп. и перераб, Владикавказ: Респект, 2014. ISBN 978-5-905066-18-4. 
  • Торчинов В. А.. Владикавказ : Краткий историко-краеведческий справочник. Владикавказ: Северо-Осетинский научный центр, 1999 — 144 bet. ISBN 5-93000-005-0. 
  • Цаллагов С. Ф.. Владикавказ — летопись в камне. Владикавказ: Веста, 2008.