Lemba
Lemba — bantu tilida gapiradigan va Janubiy Afrikada (Zimbabve, Janubiy Afrika) yashovchi 70 000 kishini tashkil etuvchi Afrika xalqi. Bugungi kunda koʻpchilik rasmiy ravishda masihiylar va musulmonlar deb hisoblansa-da, qabilaning diniy qarashlari va urf-odatlari (yagona Xudoga ishonish va tanlangan xalqqa tegishli boʻlish, Shabbat kunini hurmat qilish, choʻchqa goʻshti taqiqlanishi, sunnat) yahudiylikka juda yaqin. Lemba ogʻzaki anʼanalariga koʻra, ularning ajdodlari taxminan 2500-yil oldin zamonaviy Yamandagi Sennaga (inglizcha), soʻngra Afrikaga koʻchib oʻtgan Yahudiyadan boʻlgan. Genetik tadqiqotlar yaqin Sharq va semitik kelib chiqishining yuqori ehtimolini koʻrsatadi.
Genetika tahrir
DNK tadqiqotlari shuni koʻrsatdiki, Lembning 50% dan koʻprogʻi yaqin Sharq semitik kelib chiqishining Y xromosomalariga ega[1][2]. 2000-yilda olib borilgan tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, lemba erkaklarining sezilarli soni Koenning modal haplotipi[en] (CMH), shuningdek, baʼzi yahudiylar tomonidan topilgan Y-xromosoma haplogroup j deb nomlanuvchi Y-xromosomasining maʼlum bir haplotipi, shuningdek, yaqin Sharq va Arabistondagi boshqa populyatsiyalarda ham[3]. Boshqa tomondan, mitokondriyal DNK (ayol irsiy liniyasi) boʻyicha, lemba afrikalik qoʻshnilaridan farq qilmaydi. 2011-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, Y-xromosomali haplogruppa T1b Lemboda oʻrtacha yuqori chastotada uchraydi, bu Ashkenazi yahudiylarida, shuningdek, bir nechta Levantin populyatsiyalarida past chastotalarda uchraydi, ammo Yaqin Sharq va Shimoliy Afrika yahudiylarda juda kam uchraydi[4].
Manbalar tahrir
- ↑ The origins of the Lemba «Black Jews» of southern Africa: evidence from p12F2 and other Y-chromosome markers
- ↑ Tofanelli Sergio, Taglioli Luca, Bertoncini Stefania, Francalacci Paolo, Klyosov Anatole, Pagani Luca, "Mitochondrial and Y chromosome haplotype motifs as diagnostic markers of Jewish ancestry: a reconsideration", Frontiers in Genetics Volume 5, 2014, DOI=10.3389/fgene.2014.00384
- ↑ Thomas M.G., Parfitt T., Weiss D.A., Skorecki K., Wilson J.F., le Roux M., Bradman N., Goldstein D.B. Y chromosomes traveling south: the cohen modal haplotype and the origins of the Lemba--the "Black Jews of Southern Africa"
- ↑ Fernando L. Mendez, Tatiana M. Karafet, Thomas Krahn, Harry Ostrer, Himla Soodyall, Michael F. Hammer. Increased Resolution of Y Chromosome Haplogroup T Defines Relationships among Populations of the Near East, Europe, and Africa, 1 February 2011
Havolalar tahrir
- «Lost tribes of Israel (2000)» Документальный фильм о племени лемба
- Потерянное еврейское колено обнаружено в Зимбабве BBC News