Louxi ismli kampir (fin: Louhi) — Kareliya xalq eposidagi Poxyola oʻlkasi bekasi va Kalevala fin dostonidagi kuchli sehrgar. Kalevala dostonida Louxi, salbiy xarakterga ega keksa ayol sifatida tasvirlangan. Uning tashabbusi bilan Ilmarinen sehrli Sampo tegirmonini yaratadi, shundan soʻng u qizlaridan birining turmush oʻrtogʻi boʻlgan. Toʻy paytida uning eri Lemminkyaynen tomonidan oʻldirilgan. Vaynyameynen tomonidan oʻgʻirlab ketilgan Sampo yoʻqolganidan soʻng, Louhi kasalliklarni Kalevala mamlakatiga yuboradi. Aynan u Quyosh va Oyni[1] oʻgʻirlaydi.

Shu bilan birga, fitnalarda „Pohyaning qizi“ (yaʼni, baʼzi versiyalarga koʻra, Louhi) „oʻrmon qushlari, hayvon, koʻl baliqlarining bekasi“ deb atalardi, ular oʻljani uzoq shimoldan janubga, odamlar yashaydigan yerlarga, haydashga chaqirganlar[2].

Etimologiyasi tahrir

A. Turunenga koʻra ruscha, „Louhi, Pohyola bekasi“ iborasida „Louhi“ soʻzi (fin: Louhi Pohjolan emanto) — Poxyola uning bekasining nomi emas, hududning epiteti hisoblanadi. Solishtiring fincha louhi „qoya, tosh“ va Pohyolaning doimiy epiteti „qoyali Pohyola“[3][4].

Obrazning zamonaviy qoʻrinishi tahrir

  • 2007-2008-yillarda Louxi koʻli boʻyida joylashgan Louxi qishlogʻida „Louxi kampirga, yaxshi nomini qaytaraylik“ nomli syujetlar festivali boʻlib oʻtgan. Tashkilotchilarining fikriga koʻra, Louhi kampir yovuz jodugar emas, balki oʻz xalqining farovonligi haqida qaygʻuradigan haqiqiy uy bekasi edi[5].

Toponimi tahrir

Kareliya shimolidagi qishloq va Venera shimolidagi tekislik Louxa ismli kampir nomi bilan atalgan.

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. Seitsemäsviidettä runo
  2. Петрухин В. Я.. Мифы финно-угров. Астрель : АСТ : Транзиткнига, 2005. 
  3. Айхенвальд А. Ю 1988.
  4. Andoza:Нп3. . 
  5. XOZYaYKA LOUXI — VYeRNYeM DOBROYe IMYa !!!, капустник 2008 goda // Neofitsialniy sayt pgt. Louxi, s seredini 2009 goda na sayte obnovlyalos tolko reklama taksi dlya turistov.

Adabiyotlar tahrir

  • Poxyola / Ayxenvald A. Yu // Mifi narodov mira : Ensikl. v 2 t. / gl. red. S. A. Tokarev. — 2-e izd. — M. : Sovetskaya ensiklopediya, 1988. — T. 2 : K—Ya. — S. 327.
  • Predislovie / D. A. Bakulin // Sampo. Runi Poxyoli : karelskiy narodniy epos / pred. D. A. Bakulin, per. A. A. Bakulin. — SPb, 2018.
  • Louhi (Finnish goddess) — Britannica Online Encyclopedia