Malta pasporti Malta Respublikasi fuqarolariga beriladigan pasport. Har bir Malta fuqarosi, shuningdek, Yevropa Ittifoqi fuqarosi va Hamdo'stlik fuqarosi . Pasport, milliy guvohnoma bilan birga, Yevropa iqtisodiy hududiga a'zo barcha davlatlarda, shuningdek, Shveytsariyada erkin harakatlanish va yashash huquqini beradi.

Ustki ko'rinishi tahrir

Malta pasportlari Yevropa Ittifoqi pasportlarining umumiy dizayn standartlariga ega. Jildi bordo rangda, markazda Malta gerbi tasvirlangan. Gerb tepasida “UNJONI EWROPEA” (inglizcha: Yevropa Ittifoqi) va “MALTA” soʻzlari, quyida “PASSAPORT” (inglizcha: Passport) va xalqaro biometrik pasport belgisi bilan yozilgan.

Pasport yozuvi tahrir

Pasportda barcha boshqa davlatlarning rasmiy organlariga yo'llangan, uni taqdim etuvchining Malta fuqarosi ekanligi va ularga xalqaro me'yorlarga muvofiq o'tishi va muomala qilinishiga ruxsat berilishini so'ragan yozuv mavjud. Malta pasporti ichidagi eslatmada shunday deyilgan:

The Maltese Government requests all those whom it may concern to allow the bearer to pass freely without let or hindrance and to afford the bearer every assistance and protection as may be necessary.

Every citizen of the Union shall, in the territory of a non-EU country in which the Member State of which he is a national is not represented, be entitled to protection by the diplomatic or consular authorities of any Member State, on the same conditions of the nationals of that State.

Viza talablari tahrir

Malta fuqarolari uchun viza talablari boshqa davlatlar hukumati tomonidan Malta fuqarolariga qo'yilgan ma'muriy kirish cheklovlaridir. 2019-yil 8-yanvar holatiga ko‘ra, Malta fuqarolari 182 mamlakat va hududlarga kelganlarida vizasiz yoki vizasiz bo‘lishlari mumkin bo‘lib, Malta pasporti Henley Passport Index bo‘yicha dunyoda 9-o‘rinni egalladi[1]. Bundan tashqari, Arton Capital’s Passport Index 2018-yil 20-oktabr holatiga ko‘ra Malta pasportini sayohat erkinligi bo‘yicha dunyoda 5-o‘ringa qo‘ydi, vizasiz 161 ball[2] Avstraliya, Islandiya, Malayziya va Yangi Zelandiya pasportlari bilan bog‘langan)[3].

Malta fuqarolari Yevropa Ittifoqining faoliyati to'g'risidagi Shartnomaning 21-moddasida berilgan erkin harakatlanish va yashash huquqi natijasida Yevropa iqtisodiy hududi va Yevropa erkin savdo uyushmasi doirasidagi istalgan mamlakatda yashashi va ishlashi mumkin[4].

Investitsiyalarga asoslangan fuqarolik sxemasi tahrir

Malta 2014-yilda Individual Investor Program (IIP)[5] deb nomlanuvchi investitsiya sxemasi boʻyicha fuqarolikni boshlagan boʻlib, unda fuqaroligi boʻlmaganlar milliy rivojlanish jamgʻarmasiga va boshqa Malta investitsiyalariga katta hissa qoʻshish evaziga Malta fuqaroligini olish uchun ariza berishlari mumkin edi. Maltada va jinoiy tekshiruvdan o'tish[6]. Henley & Partners dastlab IIPni boshqarish uchun yagona agent sifatida tayinlangan edi, ammo Malta hukumati keyinchalik bu sxemani Malta firmalariga ham ochdi. Jarayon hukumatning Identity Malta agentligining Fuqarolik bo'limi tomonidan nazorat qilinadi.

Sarmoya asosida Malta fuqaroligini olgan shaxslar soni va kelib chiqishi noma'lum, chunki Malta hukumati bunday ma'lumotlarni e'lon qilmaydi. Maltaning ma'lumotlarni himoya qilish bo'yicha komissari pasportni sotib oluvchilar soni va ularning kelib chiqqan mamlakati to'g'risidagi ma'lumotlarning e'lon qilinishi "bir qator kelib chiqish mamlakatlari bilan munosabatlarga putur etkazishi"ni va ularning arizasini ko'rib chiqqan agentliklarning oshkor etilishi "tijorat manfaatlariga zarar etkazishi mumkin"ligini tasdiqladi. va pirovardida, tasdiqlangan agentlarning raqobatbardoshligi, chunki u tijorat nuqtai nazaridan nozik ma'lumotlarni ochib beradi.

2015-yilda Malta fuqaroligiga qabul qilingan shaxslar ro'yxati[7] 900 dan ortiq ismlarni (ismlari bilan sanab o'tilgan) oldingi/ikkinchi fuqaroligi va fuqarolikka qabul qilish sabablarini ko'rsatmasdan o'z ichiga oladi. Bu tanqid qilindi  yetarli darajada shaffof emas. Aksariyat investorlar tushuniladi  Malta fuqaroligini faqat Yevropa Ittifoqi fuqaroligi huquqlaridan foydalanish va Ittifoqning boshqa joylarida yashash vositasi sifatida olishdan manfaatdor bo'lish[8]. Yevropa Parlamenti dasturga EI fuqaroligini sotish sifatida e'tiroz bildirgan edi[9].

2016-yilda Maltaning pasport sotishdan tushgan daromadi 163,5 million yevroni tashkil qilgan. Shundan 70 foizi 2016-yil iyul oyida tashkil etilgan Milliy taraqqiyot va ijtimoiy jamg‘armaga (NDSF) o‘tkaziladi. Jamg'arma mablag'laridan davlat tomonidan foydalanish tartibga solinmagan[10].

Tanqid tahrir

Sxema ko'pincha tanqid ostiga olingan  firibgarlik sxemasi boʻlgani uchun, bunda Malta hukumati Yevropa Ittifoqi fuqaroligini Malta xalqi va butun Yevropa Ittifoqi zarariga qonuniy yoki noqonuniy ravishda toʻlashga tayyor boʻlgan har bir kishiga sotadi[11]. Oltin pasportga ega bo'lganlarning ko'pchiligi ko'plab mamlakatlarda pul yuvish bilan bog'liq bo'lgan yirik xalqaro jinoyatchilar ekanligi aniqlandi. Fuqarolik uchun pul to'lashga tayyor bo'lganlar ustidan o'tkazilgan fon tekshiruvlari deyarli mavjud emasligi tanqid qilindi[12].

Sxema Malta iqtisodiyotida pul qoldirayotgan bo'lsa-da, u o'rtacha Malta fuqarosi hisobidan amalga oshirmoqda, chunki Oltin pasport sxemasi Malta uy-joy indeksining joriy etilganidan beri ulkan inflyatsiyasi uchun qisman javobgardir[13]. Bu hodisa, chunki pasport talabnoma beruvchilar pasport berilishi uchun Maltada mulk sotib olishlari yoki ijaraga olishlari talab qilinadi. Ushbu mulklarning aksariyati ko'p hollarda Maltaga qadam qo'ymagan holda egasi bilan bo'sh qolganligi aniqlangan[14].

Uy- joy ta'minotining qisqarishi mulk narxlarini rekord darajaga ko'tarishda o'z rolini o'ynagan holda, o'rtacha Malta fuqarosi narxini oshirmoqda. Ijara haqi ham ortib borayotganligi sababli, orolda uysizlik ko'paydi, bu so'nggi bir necha yil oldin Maltada mavjud bo'lmagan narsa. 

Yana qarang tahrir

  • Henley & Partners viza cheklovlari indeksi
  • Maltaga immigratsiya
  • Maltaning shaxsiy guvohnomasi
  • Malta fuqarolik qonuni
  • Yevropa Ittifoqi pasportlari
  • Malta fuqarolari uchun viza talablari

Manbalar tahrir

  1. „Global Ranking - Passport Index 2019“. Henley & Partners. 2022-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.
  2. „Global Passport Power Rank | Passport Index 2020“. Passport Index - All the world's passports in one place..
  3. „Global Passport Power Rank | Passport Index 2020“. Passport Index - All the world's passports in one place..
  4. „Treaty on the Function of the European Union (consolidated version)“ (PDF). Eur-lex.europa.eu. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
  5. „Attracting Talent and Trustworthy Investment“. 2020-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.
  6. Clenfield, Jason. „Passport King Christian Kalin Helps Nations Sell Citizenship – Bloomberg Business“. Bloomberg.com (2015-yil 11-mart).
  7. „Sorry. The page you are looking for does not exist“.
  8. Cooper. „Malta slammed for cash-for-passport program“. Politico (2018-yil 17-avgust). Qaraldi: 2019-yil 10-dekabr.
  9. „EU citizenship should not be for sale at any price, says European Parliament | News | European Parliament“. www.europarl.europa.eu (2014-yil 16-yanvar).
  10. „Passports without a soul - Michael Briguglio“. Times of Malta.
  11. „[Opinion Time to end EU golden visas for corrupt elites“]. EUobserver.
  12. „Fifth Malta cash-for-passports client charged with financial crime this year“ (2019-yil 18-oktyabr).
  13. „Central Bank Housing Index“.
  14. „When a Russian billionaire is registered to half a basement flat, something has got to give - The Malta Independent“. www.independent.com.mt.