Atom yadrolari izomeriyasi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
"'''Atom yadrolari izomeriyasi''' — Baʼzi atom yadrolarining nisbatan uzoq yashash vaqtiga ega uygʻongan (metastabil) holatlarda boʻlish hodisasi. Bu h..." yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi
 
kTahrir izohi yoʻq
Qator 1:
'''Atom yadrolari izomeriyasi''' — Baʼzibaʼzi [[atom]] yadrolarining[[yadro]]larining nisbatan uzoq yashash vaqtiga ega uygʻongan (metastabil) holatlarda boʻlish hodisasi. Bu hodisani 1921 yilda nemis olimi. Bu ikki izotop oʻzidan R-zarra chiqarib, bir xil izotop U234 , ammo ularning yarim — yemirilish davri har xil boʻlib, UZ uchun 6,66 soat, U uchun 1,175 min. Xuddi shunday hodisani [[1935-yil]] B. V. Kurchatov, I. V. Kurchatov, L. V. Misovskiy va L. I. Rusinovlar Vg80 izotopida kuzatganlar. Atom yadrolari izomeriyasi quyidagicha tushuntiriladi: sunʼiy element atom yadrolarining asosiy va uygʻongan holatlarida hosil boʻladi. Koʻpchilik yadrolar juda qisqa vaqt (10-22 — 10_10s)da nurlanish yoki ichki konversiya natijasida uygʻongan holatdan asosiy holatga oʻtadi. Baʼzi yadrolar (izomer yadrolar)da maʼlum uygʻongan holat nisbatan uzoq vaqt (YU-9s dan bir necha oygacha) saqlanib qoladi. Bunday holatlar metastabil holatlar deb ataladi. Veytszekker gipotezasiga asosan metastabil holatlar oʻzining asosiy holatidan kichik energetik oraliq (AYE<0,1 MeV) va katta harakat miqdori momenti bilan farq qiladi. Uyg`ongan holat o`zining asosiy holatidan katta spini bilan farq qilsa, radiatsion o`tish ehtimoli juda kichik bo`ladi. Masalan, Vg80 uchun metastabil holat spini asosiy holat spinidan 3 ga farq qiladi.
 
Sezilarli miqdorda neytron va proton sonlari toq bo`lgan yadrolarda ham Atom yadrolari izomeriyasi mavjud. Ammo ko`pgina neytron va proton sonlari juft bo`lgan yadrolarda Atom yadrolari izomeriyasi juda kichik yashash vaqtiga ega; ajoyib istisnolardan biri gafniy-180 yadrosi (T = 5,5 soat)<ref>O`zME. Birinchi jild. Toshkent 2000-yil</ref>.
Qator 9:
 
{{stub}}
 
[[ar:متماكب نووي]]
[[bs:Nuklearni izomer]]
[[ca:Isòmer nuclear]]
[[cs:Jaderný izomer]]
[[da:Nuklear isomer]]
[[de:Isomer (Kernphysik)]]
[[en:Nuclear isomer]]
[[eo:Atomkerna izomero]]
[[es:Isómero nuclear]]
[[fa:ایزومر]]
[[fr:Isomérie nucléaire]]
[[it:Isomeria nucleare]]
[[ja:核異性体]]
[[kk:Атом ядросының изомериясы]]
[[ko:핵 이성질체]]
[[pl:Izomery jądrowe]]
[[pt:Isomeria nuclear]]
[[sh:Nuklearni izomer]]
[[sr:Изомер (нуклеарни)]]
[[tr:Nükleer izomer]]
[[uk:Ізомерія атомних ядер]]