Baliqchilik: Versiyalar orasidagi farq

'''Baliqchilik''' — xalq xo‘jaliginingxoʻjaligining suv havzalarida baliq zaxirasini ko‘paytirishkoʻpaytirish va sifatini yaxshilash b-n shug‘ullanuvchishugʻullanuvchi sohasi; baliq o‘stirishoʻstirish tadbirlari (baliqni sun’iysunʼiy usulda ko‘paytirishkoʻpaytirish va uni yangi sharoitga o‘rgatishoʻrgatish, yangi zot baliqlar yetishtirish, suv havzalarining meliorativ holatini yaxshilash)ning biologik asoslarini va asosiy baliq o‘stirishoʻstirish jarayonlari (voyaga yetgan baliqlarni ovlash, baliq tuxumini ochirish, baliq boqish va b.)ning biotexnikasini ishlab chiquvchi fan. B.tabiiy suv havzalari baliqchiligiga va sun’iysunʼiy hovuz baliqchiligiga bo‘linadiboʻlinadi. B.da suv havzalarining meliorativ holati yaxshilanadi, baliq sun’iysunʼiy urchitiladi, baliqpar tuxum qo‘yadiganqoʻyadigan va yosh baliqchalar o‘sadiganoʻsadigan joylarda tegishli sharoit yaratiladi; baliqlarning tuxum qo‘yadiganqoʻyadigan joylari tozalanadi, daryo to‘g‘onlarigatoʻgʻonlariga baliq yo‘liyoʻli yasaladi, sun’iysunʼiy tuxum qo‘yishqoʻyish joylari tayyorlanadi. Tabiiy suv havzalarida baliqlarni sun’iysunʼiy urchitish, ovlanadigan baliqlar miqdorini ko‘paytirishkoʻpaytirish yoki ularni yangi zot baliqlar b-n almashtirish ishlari amalga oshiriladi. Buning uchun maxsus baliq z-dlari quriladi. Baliq o‘stirishoʻstirish maqsadida suv omborlaridan foydalanish, boshqa zot baliqlarni mazkur joyga olib kelib iqlimlashtirish ham B.ning asosiy vazifasidir. Buning uchun suv omborlari baliq ovlashga xalaqit beradigan buta va maxsus o‘tlardanoʻtlardan tozalanadi, yosh baliqchalarni ko‘paytirishkoʻpaytirish uchun baliqchilik pitomnigi quriladi. Baliqlar maxsus hovuzlarda ham o‘stiriladioʻstiriladi. Bunday hovuzlarda baliqni urchitish, boqishdan tortib uni iste’molisteʼmol qilinadigan darajaga yetkazguncha bo‘lganboʻlgan jarayonlar amalga oshiriladi. O‘zRningOʻzRning daryo va ko‘llaridakoʻllarida 106 turdagi baliqlar mavjud (zog‘orazogʻora baliq, do‘ngpeshonadoʻngpeshona, sudak, okcha, tobonbaliq, ilonbosh, cho‘rtanchoʻrtan, laqqa baliq, qizilko‘zqizilkoʻz va b.). O‘zbekistondaOʻzbekistonda B.ni sanoat asosida rivojlantirish 1937 y.dan boshlangan. O‘shaOʻsha yili Toshkent viloyatining Yuqori Chirchiq tumanida "Toshkent baliq chavoqlari xo‘jaligixoʻjaligi" tashkil etildi. Keyinchalik bu xo‘jalikxoʻjalik baliq chavoqlarini baliq xo‘jaliklarixoʻjaliklari va tabiiy suv havzalari uchun ham yetkazib bera boshladi. 1946 y. O‘zbekistonOʻzbekiston xalq xo‘jaligixoʻjaligi Kengashi huzurida Baliqchilik xo‘jaligixoʻjaligi bosh boshqarmasi tashkil etildi. 1946 y.dan Toshkent viloyatining Zangiota tumanida baliq yetishtirishga mo‘ljallanganmoʻljallangan Damachi hovuz baliqchilik xo‘jaligixoʻjaligi tashkil etildi va ishga tushirildi.1960 y.largacha baliq mahsuloti asosan, Orol dengizi, dengiz yaqinidagi ko‘llar va Sirdaryo hamda Amudaryodan ovlanar edi (yiliga o‘rtacha 25 — 28 ming t). Respublikada faqatgina karp balig‘i yetishtirilar va hovuzlardan olinadigan hosil 15 — 18 s.ga dan oshmas edi. 1961 y.da Xitoydan keltirib, iqlimlashtirilgan o‘simlikxo‘r baliqlardan oq do‘ngpeshona, oq amur, targ‘il do‘ngpeshona turlari bu yer sharoitiga tez moslashib, keyinchalik baliq yetishtirishning keskin rivojlanishiga zamin yaratdi. Hoz. davrda respublika baliqchilik xo‘jaliklarida yetishtirilayotgan baliqlarning 60— 70% o‘simlikxo‘r. O‘simlikxo‘r oq amurdan kanal va kollektorlarni o‘tlardan tozalashda biologik meliorator sifatida foydalaniladi. O‘simlikxo‘r baliq

{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->