'''Bankrotlik''', (ital. — singan kursi), s i n i sh — fuqaro, korxona, firma yoki bankning mablag‘imablagʻi yetishmasligidan o‘zoʻz majburiyatlari bo‘yichaboʻyicha qarzlarni to‘lashgatoʻlashga qurbi yetmasligi; qarzdorning majburiyatlari mol-mulkidan oshib ketganligi sababli tovar (ishlar, xizmatlar)ga haq to‘lashtoʻlash yuzasidan kreditorlarning talablarini qondirishga qodir emasligi, shuningdek byudjetga va b. fondlarga majburiy to‘lovlarnitoʻlovlarni ta’minlashgataʼminlashga qodir emasligi tushuniladi. B., odatda, korxonaning yopilishiga olib keladi. Chunki qarz (kredit) beruvchining talabini qondirish uchun mol-mulkini sotishdan o‘zgaoʻzga chorasi qolmaydi. B.ga uchrashning sabablari tovar i. chda qiymati qonunning amal qilishi, raqobat va inflyatsiya b-n belgilanadi. Iqtisodiy inqirozlar davrida kasodga uchragan korxonalarning soni keskin oshib ketadi, uning oqibatida ishsizlik kuchayadi. Sobiq Ittifoq xalq xo‘jaligidaxoʻjaligida B. tushunchasi NEPdan keyin iste’moldanisteʼmoldan chiqib ketgan edi, 1987y.dan e’tiboraneʼtiboran korxonaning to‘lovtoʻlov qobiliyati yo‘qligiyoʻqligi tushunchasi amaliyotga kiritildi. B. amalda korxonaning byudjet, bank va mol yetkazib beruvchilar oldida o‘zoʻz majburiyatlarini bajarishga ojizligini bildiradi. Bankrot deb e’loneʼlon qilingan korxonalarga nisbatan qator sanatsiya tadbirlari o‘tkaziladioʻtkaziladi, unga har tomonlama yordam ko‘rsatiladikoʻrsatiladi (soliqlardan ozod etiladi, qarzlarni to‘lashtoʻlash kechiktiriladi). Bozor iqtisodiyoti sharoitida B.ga uchragan korxonalar boshqa korxonalarga sotiladi yoki qo‘shibqoʻshib yuboriladi, korxona jamoa a’zolarigaaʼzolariga ijaraga beriladi va b. Korxonalar sudlar, xo‘jalikxoʻjalik sudlari qarori b-n bankrot deb e’loneʼlon qilinadi. O‘zbekistonOʻzbekiston Respublikasida kreditorlarning da’volarinidaʼvolarini qondirish maqsadida xo‘jalikxoʻjalik yuritish sub’ektlarisubʼyektlari bo‘lmishboʻlmish yuridik va jismoniy shaxslarni bankrot bo‘lganboʻlgan deb e’tirofeʼtirof etish shartlari va tartibi O‘zRningOʻzRning 1994 y. 5 mayda qabul qilingan "Bankrotlik to‘g‘risidatoʻgʻrisida" Qonunida belgilab berilgan (bu qonun o‘zoʻz faoliyatini davlat byudjeti mablagʻlari hisobidan amalga oshiradigan korxona, tashkilotlarga nisbatan tadbiq etilmaydi). Vladimir Shevsov, Abdurahim Ortiqov.
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
