'''Baroqxon madrasasi''' - Toshkentda qurilgan Madrasa (1531/32 — 16-a. 2-yarmi). Hovli atrofida hujralar va ichki tarafida peshtoq bo‘libboʻlib, madrasaning g‘arbiygʻarbiy qismi birmuncha oldinga chiqqan. Poydevori toshdan, qalin devorlari turli hajmdagi pishiq g‘ishtdangʻishtdan ishlangan. Ba’ziBaʼzi joylari sinchli. B. m. o‘rnidaoʻrnida dastlab 2 (katta va kichik) maqbara bo‘lganboʻlgan. Kichik maqbarada Baroqxon qabri bor. Uning to‘rttoʻrt tomonidagi eshiklaridan uchtasi keyinroq berkitib tashlangan (qolgan eshikdan zina b-n tomga chiqilgan). 1904 y.da masjidga aylantirilgan katta maqbarada Toshkent hokimi Suyunchxo‘jaSuyunchxoʻja qabri joylashgan. Baroqxon ikki maqbarani o‘zoʻz ichiga olgan Madrasa qurdirgan. Madrasaning sharq tomonidagi ulkan peshtoqqa rang-barang sirkor g‘ishtchalardangʻishtchalardan namoyon terilgan. U handasiy va girih naqshlar b-n hoshiyalangan. Peshtoqning yuqori qismi saqlanmagan. Asosiy peshtoqning orqa tomonida yana peshtoq va besh qirrali ravoq bor. G‘arbGʻarb tomondagi ichki peshtoq ko‘kkoʻk gumbazning tarkibiy qismi bo‘lganboʻlgan. B. m.ning to‘rttoʻrt burchagida cho‘ziqchoʻziq xona (qorixona)lar bo‘lganboʻlgan. Bino shakli va bezaklari o‘zoʻz holicha qolgan. Uning 22 m li gumbazi ko‘kkoʻk sirkor g‘ishtchalargʻishtchalar b-n pardozlangan (gumbaz 1868 y.gi zilzila paytida qulab tushgan). Gumbaz ostidagi 4,5 m li poygumbazga turli rangdagi sirkor g‘ishtchalardangʻishtchalardan handasiy va girih naqshlar terib yaratilgan, Qur’onQurʼon suralari bitilgan. Maqbara ichki qismidagi bezaklar keyinchalik ko‘chibkoʻchib tushgan. Ichki devorning tepa qismida ganchdan ishlangan naqshlar bo‘libboʻlib, ularga oltin suvi yugurtirilgan, pastki qismida olti burchakli sopollardan terilgan keng izora bor (ular yashil sirkor, zarhalli g‘ishtchalargʻishtchalar b-n ajratilgan). 20-a. boshlaridagi ta’mirtaʼmir vaqtida qad. bezaklarning qoldig‘iqoldigʻi ko‘chiribkoʻchirib tashlanib, oq ganch b-n suvalgan. B. m. naqshlarining go‘zalligigoʻzalligi, qurilish uslubi jihatidan Samarqandning eng yaxshi me’moriymeʼmoriy yodgorliklari (15-a. ikkinchi yarmidagi Oq saroy va Ishratxona)ga yaqinlashadi. 1946, 1949, 1951, 1967 y.larda ta’mirtaʼmir ishlari olib borilgan. B. m.da O‘zbekistonOʻzbekiston Musulmonlari idorasi joylashgan.
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
