Bahouddin Naqshband: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Yangi maqola yaratildi |
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqola yangilandi |
||
Qator 1:
'''Bahouddin naqshband''', Muhammad binni Muhammad Bahouddin an-Naqshbandal-Buxoriy (
B. N. tasavvufdagi ilgarilari amalda boʻlgan qattiq talablarni bir qadar yumshatdi, moʻʼtadillashtirdi, kundalik turmushga mosladi. Uningcha, Allohga in-tilish koʻngil b-n amalga oshishi kerak. Qul esa ish — mehnat b-n band boʻlaversin. B. N.ning tarkidunyochilik qilmay, demakki, bu dunyo ishlaridan ochiq-oshkor qoʻl silkimay turib ham Allohga yetishish mumkinligi haqidagi gʻoyasi musulmon olamida tasavvufning juda keng aholi qatlamlari ichiga kirib bornshini taʼminladi.
B. N.ning qabri azaldan ziyoratgoh hisoblanadi. Ilgari amirlar taxtga oʻtirishdan oldin, safarga chiqayotganda va qaytayotganda albatta B. N. daxmasini zi-yorat qilishgan. Abdulazizxon 1544 y. B. N. maqbarasi yonida ulkan bir xonaqoh qurdirgan. B. N. vafotidan keyin naqshbandiya tariqati keng yoyildi. 15-a.da Xoʻja Ahror Ubaydulloh Valiy bu tariqatning eng yirik raxdimosi sifatida maydonga chiqdi. Abdurahmon Jomiy, Alisher Navoiy, Zagʻiriddin Muhammad Bobur, Boborahim Mashrab kabi shoirlar ham naqshbandiya tariqatida edilar. Ular ijodida naqshbandiya gʻoyalari keng va at-roflicha targʻib etildi.
B. N. haqida, uning taʼlimoti xususida, naqshbandiy shayxlar toʻgʻrisida ta-lay asarlar yaratilgan. Birgina Oʻzbekiston FA Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik in-ti qoʻlyozmalar xazinasining oʻzida naqshbandiyaga doir 195 kitob mavjud. Jumladan, Saloh ibn Muborak al-Buxoriyning "Anisu-t-tolibiyn va uddatu -s-solikiyn" ("Toliblar oshnasi va soliklar rahnomasi") asari (1383)da B. N.ning hayot tarzi, kash-fu karomatlari va purhikmat soʻzlaridan namuialar beriladi. Bu asar "Ma-qomati hazrati Xojai naqshband" nomi b-n yuritiladi. Shu muallifning 4 qismdan iborat "Manoqibi Xoja Bahouddin Naqshband" ("Xoja Bahouddin Naqshban-dning taʼrif va tavsiflari") asari ham bor. Bulardan tashqari B. N.ning suyukli xalifasi Xoja Muhammad Porso yozib qoldirgan bir necha asar orqali valiylikning taʼrifi, B. N.ning tariqatdagi ilk davrlari, uning suhbatlari va hikmatli soʻzlari b-n tanishish, islom aqidasi, ibodat, shariat va tariqat ahkomlaridan baxramand boʻlish mumkin. B. N. tavalludining 675 yilligi (1993) munosabati b-n Oʻzbekistonda B.N. taʼlimotini oʻrganishga ahamiyat kuchaydi. Buxoro davlat unti huzurida "Naqshbandiya" ilmiy markazi ish boshladi. U yerda tasavvufiy-irfoniy merosni tadqiq etish yoʻlga qoʻyildi. Buxoro davlat muzey-qoʻriqxonasida ham "Naqshbandiya" markazi tuzildi== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* K6ul Muhsin Muhammad Bo-qir ibn Muhammad Ali, Bahruddin Balogardon, T., 1993; Idris shoh, Na-qshbandiy tariqati, T., 1993; Nasafiy, Hazrat Bahouddin Naqshband, T.. 1993;Sadrildin Salim Buxoriy, Dilda yor, T., 1993; Qayumov A., Bu ogʻang ila boʻlgʻa-sen Naqshband..., T., 1993; Izzat Sul-t o n , Bahouddin Naqshband abadiyati. T., 1994; Sultonmurod Olim, Naqshband va Navoiy, T., 1996.
{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->▼
Sultonmurod Olim.
▲{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
|