Biotsenoz: Versiyalar orasidagi farq

'''Biotsenoz''' (bio... va yun. koinos — umumiy) — shartsharoiti bir xildagi muhitga moslashib olgan va bitta joyning uzida birga yashaydigan barcha organizmlar. B.da yashaydigan o‘simlikoʻsimlik hamda hayvonlar doim bir-biriga ma’lummaʼlum munosabatda bo‘ladiboʻladi. Ularning shu munosabati hayot kechirish sharoitiga ham ta’sirtaʼsir kursatib turadi. B. u mumiy tabiiy kompleks — biogeotsenozning bir qismidir. Odamking xo‘jalikxoʻjalik faoliyati B.ni o‘zioʻzi uchun foydali tomonga qarab o‘zgartirishioʻzgartirishi mumkin. Turlar urtasidagi munosabatlarning ikki va undan ko‘pkoʻp tur uchun qulaylik tug‘diradigantugʻdiradigan xili o‘zarooʻzaro yordam deyiladi. Maye, hasharotlar yordamida changlanadigan o‘simliklaroʻsimliklar changni bir usimlikdan ikkinchi usimlikka olib o‘tadiganoʻtadigan va shu b-n o‘simliklarningoʻsimliklarning chetdan changlanishini ta’minlaydigantaʼminlaydigan hasharotlarga muhtojdir. Boshqa hollarda turlar orasidagi munosabatlar uzaro qaramaqarshi tarzda buladi. Yirtqichlikda bir tur hayvonlar boshqa tur hayvonlarni yeydi. Ikkala tur tashqi muhitning bir xildagi shartsharoitidan foydalansayu, usha shartsharoit miqdori cheklanib qoladigan boʻlsa, bunday turlar oʻzar o raqobat tarzidagi munosabatga utadi. Maye, Usimliklar yorugʻlik va tuprokdagi mineral moddalar uchun raqobat qiladi. Mikroblardagiantibioz qaramaqarshi munosabatlarning uziga xos shaklidir. Birga hayot kechirishning boshqa shakllari ham bor. Maye, simbioz, parazitizm. B.ni oʻrganish amaliy jihatdan muhim ahamiyat kasb etadi.

{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->