'''Bosqon''', bozg‘onbozgʻon — 1) katta zalvar bolg‘abolgʻa. Qad. ishlab chiqarish qurollaridan biri. Po‘latdanPoʻlatdan yasaladi, og‘irligiogʻirligi 4—6 kg , yog‘ochyogʻoch dastasining uz. 1 m cha bo‘ladiboʻladi. Qizigan po‘latpoʻlat yoki temirni sandonda B. b-n urib yalpoqlanadi. Ayrim joylarda, chunonchi Samarqanda temirchilarning dami ham B. deyiladi; 2) yuqoridan tushadigan zarb kuchi hisobiga metall xom ashyoga bosim b-n ishlov beradigan mashina. Qo‘lQoʻl kuchi b-n ishlatiladigan dastlabki B.— richagli B. 13— 14-a.
larda ma’lummaʼlum bo‘lganboʻlgan. 16-a. boshlarida charxpalakdan harakatlanadigan B. paydo bo‘ldiboʻldi, 18-a.da charxpalaklar o‘rninioʻrnini bug‘bugʻ kuchidan, keyinchalik havo kuchidan foydalanib ishlaydigan B. egalladi. 20-a. boshlaridan elektr yuritmali B.lar, 40-y.larda portlama B.lar, 50-y.
larda gaz B.lari yaratiladi. Vazifasiga ko‘rakoʻra, bolg‘alashbolgʻalash va shtamplash B. lariga; harakatlantirish vositasiga ko‘rakoʻra, bug‘havobugʻhavo, pnevmatik (havo), mexanik, gidravlik (suyuqlik), portlama, gaz elektrmagnitli B. larga bo‘linadiboʻlinadi. Ishlash usuliga ko‘rakoʻra, oddiy (tushuvchi) va qo‘shqoʻsh harakatli (tushuvchi qismlari qo‘shimchaqoʻshimcha tezlashtirilgan) B.lar buladi.
B.ning asosiy qismlari: porshen, shtok va baba (muxra); shabot (zalvor asos), stanina, yuritma va boshqarish mexanizmlari. B. temirchilikshtamplash i. ch.ining asosiy mashinalaridan biri hisoblanadi.
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
