Buyraktosh kasalligi: Versiyalar orasidagi farq

'''Buyraktosh kasalligi''', nefrolitiaz — buyrak va siydik yo‘llaridayoʻllarida tosh (konkrement) hosil bo‘lishiboʻlishi b-n kechadigan kasallik. Bir yoki ikki tomonlama bo‘ladiboʻladi. Brlalarga nisbatan kattalar orasida ko‘proquchraydikoʻproquchraydi. Organizmda vitaminlar yetishmasligi, kamqonlik, oqsillar tanqisligi, me’daichakmeʼdaichak kasalliklari, qalqonsimon bez yonidagi bezchalar faoliyatining kuchayishi, piyelonefrit, buyrakdan siydik oqimi qiyinlik b-n o‘tadiganoʻtadigan boshqa kasalliklar oqibatida moddalar almashinuvinhtt buzilishi sabab bo‘ladiboʻladi. Irsiy omillarning ham ahamiyati bor. Kasallik asosida oqsil o‘laksasioʻlaksasi atrofiga siydikda qiyin eriydigan tuz kristallari yopishib, mikrolitlar hosil qilishi yotadi; ular astasekin kattalashib, toshlarga aylanadi (mas, urat kislota tuzlaridan uratlar, kalsiy oksalatdan esa oksalat toshlari va h. k.). Tosh o‘lchamlarioʻlchamlari kattalasha borib, buyrak kosachasi yoki jomiga tiqilib, siydik dimlanishi ro‘yroʻy berganda, o‘zigaoʻziga xos klinik manzara kuzatiladi. Belning o‘ngoʻng yoki chap tarafida qattiq sanchiq paydo bo‘libboʻlib (q. Buyrak sanchigi), u jinsiy a’zolargaaʼzolarga, sonning old yuzasiga tarqaladi. Sanchiq bir necha minutdan bir necha soatgacha davom etadi. Ba’zanBaʼzan og‘riqogʻriq suyet bo‘libboʻlib, jismoniy ish qilganda, sakraganda, transport silkitganida, tosh joyidan siljib, siydik nayiga yoki qovuqqa oʻtganida ogʻriq kuchayishi va bunda mikrogematuriya makrogematuriyaga aylanishi mumkin. Bolalar serharxasha boʻlib, bezovtalanadi, qorni yoki kindik atrofini koʻrsatib, chinqirib yigʻlaydi, siydikda leykotsit va eritrotsitlar boʻladi. Ultratovush (UTT) yoki rentgen tekshiruvlariga asoslanib tashhis qoʻyiladi. Toshning oʻlchami siydik nayidan chiqa olish darajasida boʻlsa, uni erituvchi dorilar, giyoxdar va parhez yordamida davolanadi. Litotriptor yordamida toshni maydalab, siydik yoʻllaridan chiqarib yuborish tobora koʻp qoʻllanilmoqsa. Zaruriy hollarda jarrohlik usulida tosh buyrakdan olib tashlanadi.

{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->