Vikipediya

Burundi: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Legobot (munozara | hissa)
67 152 edits
k Bot: Migrating 176 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q967 (translate me)
CoderSIBot (munozara | hissa)
Botlar
187 765 edits
Maqola yangilandi
Qator 1:
{{Burundiya_info}}
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Burundi''', Burundi Respublikasi (frans. Republique du Burundi) — Markaziy Afrikadagi davlat. MaydoniMayd. 27,8 ming km<sup>2</sup>km2. Aholisi 6,4 mln. kishi (1990-y.larning oxirlario[[x]]irlari). PoytaxtiPoyta[[x]]ti — Bujumbura shahrish. Ma’muriyMaʼmuriy jihatdan 15 viloyatga bo‘linadiboʻlinadi.
 
Burundi Davlat tuzumi. B. — respublika. Davlat boshlig‘i boshligʻi — prezident. [[1996-yil]] y. 25- iyuldagi davlat to‘ntarishitoʻntarishi natijasida [[1992-yil]] y.gi Konstitutsiyaning amal qilishi va Millat majlisi hamda partiyalarning faoliyati to‘xtatibtoʻ[[x]]tatib qo‘yilganqoʻyilgan. SentyabrSent. oyida Millat majlisi va partiyalarning faoliyati qayta tiklandi. [[1998-yil]] y. 18- iyulda Millat majlisi o‘rnigaoʻrniga O‘tishOʻtish davri millat majlisi tuzildi<ref name="j1">{{cite news|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2010/06/20106285497268289.html|title=Burundi set for one-name vote|publisher=[[Al-Jazeera]]|date=28 июня 2010 года}}</ref>.▼
== Davlat tuzumi ==
[[File:Pierre Nkurunziza - World Economic Forum on Africa 2008.jpg|thumb|150px|Burundi prezidenti [[Per Nkurunziza]]]]
▲Burundi — respublika. Davlat boshlig‘i — prezident. [[1996-yil]] 25-iyuldagi davlat to‘ntarishi natijasida [[1992-yil]]gi Konstitutsiyaning amal qilishi va Millat majlisi hamda partiyalarning faoliyati to‘xtatib qo‘yilgan. Sentyabr oyida Millat majlisi va partiyalarning faoliyati qayta tiklandi. [[1998-yil]] 18-iyulda Millat majlisi o‘rniga O‘tish davri millat majlisi tuzildi<ref name="j1">{{cite news|url=http://english.aljazeera.net/news/africa/2010/06/20106285497268289.html|title=Burundi set for one-name vote|publisher=[[Al-Jazeera]]|date=28 июня 2010 года}}</ref>.
 
BurundiTabiati. B. Sharqiy Afrika tog‘liginingtogʻligining shim.g‘arbidagʻarbida joylashgan. Kembriygacha hosil bo‘lganboʻlgan kristall va metamorfik jinslar yer yuzasiga chiqib yotadi. RelefiRelyefi, asosan, yassitoglik. Sharqida, [[Nil]] va [[Kongo]] daryolari havzasi o‘rtasidaoʻrtasida bal. 2000—2500 m bo‘lganboʻlgan suvayirg‘ichsuvayirgʻich tizma bor. Yassitog‘likYassitogʻlik jan.sharqda Malagarasi daryosi vodiysiga tik jarliklar hosil qilib tushgan.▼
== Tabiati ==
[[File:Burundi sat.png|thumb|right|Burundining fazodan rasmga olingan tasviri]]
[[File:Burundi map rus.svg|thumb|left|Burundi xaritasi]]
[[File:Tanganyika Lake 1.JPG|left|thumb|Tanganika koʻlidagi plyaj]]
▲Burundi Sharqiy Afrika tog‘ligining shim.g‘arbida joylashgan. Kembriygacha hosil bo‘lgan kristall va metamorfik jinslar yer yuzasiga chiqib yotadi. Relefi, asosan, yassitoglik. Sharqida, [[Nil]] va [[Kongo]] daryolari havzasi o‘rtasida bal. 2000—2500 m bo‘lgan suvayirg‘ich tizma bor. Yassitog‘lik jan.sharqda Malagarasi daryosi vodiysiga tik jarliklar hosil qilib tushgan.
 
sharkda Malagarasi daryosi vodiysiga tik jarliklar hosil qilib tushgan. Mamlakat markazi va sharqida nikel, kobalt, platina, titan, mis, magniy, vanadiy, qalay konlari mavjud. Iqlimi subekvatorial. Oʻrtacha oylik tra dare vodiylarida 24°, yassitogʻliklarda 18—20°. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 800—1600 mm. Yil davomida 2 sernam (mart — may, okt. — dek.) va 2 quruq (iyun — sent., yanv. — fev.) mavsum boʻladi. Daryolari Nil va Kongo havzalarida boʻlib, gidroenergiyaga boy, lekin ularda kema qatnay olmaydi. Yirik daryolari Ruvuvu, Akanyaru, Malagarasi, Ruzizi. Asosiy tuprogʻi unumli qizil togʻ tuprogʻidir. Ruzizi daryosining vodiysida tropik kora va shoʻrlangan tuproqaar uchraydi. Oʻsimliklari asosan savannalar boʻlib, suvayirgʻich tizmalar tropik oʻrmonlar b-n qoplangan. Hayvonot dunyosi qushlar, sudralib yuruvchilar va hasharotlarga boy. Fil, begemot, buyvol, kiyik va maymunlar uchraydi. Milliy boglari — Kivira, Ruzizi, Ruvuvu.
== Aholisi ==
Aholining 62% katoliklar, 32% mahalliy an’anaviy dinlarga amal qiladi, 6% musulmonlar. Rasmiy tili kirundi va fransuz tillari. Aholining 6,3% shaharlarda istiqomat qiladi. Yirik shaharlari: Bujumbura, Gitega, Muramvya.▼
 
▲Aholisn. B.ning asosiy aholisi [[x]]utu, tutsi va tva etnoguru[[x]]lariga boʻlinuvchi rundi va ruandalar; yevropaliklar va osiyoliklar ham yashaydi. Aholining 62% katoliklar, 32% mahalliy an’anaviyanʼanaviy dinlarga amal qiladi, 6% musulmonlar. Rasmiy tili kirundi va fransuz tillari. Aholining 6,3% shaharlarda istiqomat qiladi. Yirik shaharlari: Bujumbura, Gitega, Muramvya.
== Tarixi ==
Burundi hududida qadimdan bantu va pigmeylar qabilasi, 15—16-asrlarda efioid toifasiga mansub urushqoq kuchmanchichorvador qabilalar yashagan. Manbalarga ko‘ra, hozirigi kunda Burundi hududida [[1558-yil]]da dastlabki podsholiklar tashkil topgan. Ntare 1-mayda xonliklarni birlashtirib, kuchli davlatga asos solgan. Viloyatlarni shahzodalar idora qilgan. 19-a. oxirlarida mamlakatga yevropalik missionerlar kirib keldi. [[1899-yil]]da Burundi [[Germaniya]] Sharqiy Afrikasi tarkibiga qo‘shib olindi. 1-jahon urushi vaqtida Burundini Belgiya armiyasi egalladi (1916). Versal sulh shartnomasi, Millatlar Ittifoqi qaroriga muvofiq Burundi Urundi nomi bilan [[Belgiya]] ixtiyoriga o‘tdi. Davlatni Belgiya rezidenti nazoratida podsho (mvami) boshqardi. Mustamlakachilar aholini kofe, paxta kabi eksport tovarlar yetishtirishga majbur qildi. Burundi aholisi mustamlakachilarga qarshi uzoq vaqt kurash olib bordi. Bu kurash 2 jahon urushidan so‘ng Afrikada boshlangan millim ozodlik harakati ta’sirida avj olib ketdi. 50-y.lar oxirida Burundidagi ozodlik harakati tashkiliy tuye ola boshladi. Mamlakatda siyosiy tashkilotlar paydo bo‘ldi. [[1959-yil]] tuzilgan milliy taraqqiyot va birlik partiyasi Burundiga o‘zini o‘zi boshqarish huquqi berilishini, keyinchalik mustamlaka tuzumini tugatishni talab qildi. Xalq partiyaga xayrixohlik bildirdi. Belgiya hukmronlari ozodlik kurashini boshqarish maqsadida mahalliy boshqaruv organlari tuzishga rozilik berdi. Ayni vaqtda turli partiya va tashkilotlar o‘rtasida o‘zaro nizo qo‘zg‘adi, qabmlalarnibir-biri bilan urishtirib qo‘ydi. Biroq mehnatkash omma ozodlik kurashini susaytirmadi. Oxiri mustamlakachilar Burundi mustaqilligini e’tirof etishga majbur bo‘ldi. [[1962-yil]] 1-iyulda mustaqil deb e’lon qilindi. [[1966-yil]] noyabrda monarxiya ag‘darilib, respublika e’lon qilindi. [[1962-yil]]dan [[BMT]] a’zosi. [[1992-yil]] 6-yanvarda O‘zRning suverenitetini tan olgan. ▼
 
▲BurundiTarn[[x]]n. B. hududida qadimdan bantu va pigmeylar qabilasi, 15—16-asrlardaa.larda efioid toifasiga mansub urushqoq kuchmanchichorvador qabilalar yashagan. Manbalarga ko‘rakoʻra, hozirigihoz. kunda BurundiB. hududida [[1558-yil]] y.da dastlabki podsholiklar tashkil topgan. Ntare 1- mayda xonliklarni[[x]]onliklarni birlashtirib, kuchli davlatga asos solgan. Viloyatlarni shahzodalar idora qilgan. 19-a. oxirlaridao[[x]]irlarida mamlakatga yevropalik missionerlar kirib keldi. [[1899-yil]]da Burundiy. B. [[Germaniya]] Sharqiy Afrikasi tarkibiga qo‘shibqoʻshib olindi. 1-jahon urushi vaqtidavaktida BurundiniB.ni Belgiya armiyasi egalladi (1916). Versal sulh shartnomasi, Millatlar Ittifoqi qaroriga muvofiq BurundiB. Urundi nomi bilanb-n Belgiya i[[Belgiyax]]tiyoriga ixtiyoriga o‘tdioʻtdi. Davlatni Belgiya rezidenti nazoratida podsho (mvami) boshqardi. Mustamlakachilar aholini kofe, paxtapa[[x]]ta kabi eksport tovarlar yetishtirishga majbur qildi. BurundiB. aholisi mustamlakachilarga qarshi uzoq vaqt kurash olib bordi. Bu kurash 2 jahon urushidan so‘ngsoʻng Afrikada boshlangan millim ozodlik harakati ta’siridataʼsirida avj olib ketdi. 50-y.lar oxiridao[[x]]irida BurundidagiB.dagi ozodlik harakati tashkiliy tuye ola boshladi. Mamlakatda siyosiy tashkilotlar paydo bo‘ldiboʻldi. [[1959-yil]] y. tuzilgan milliy taraqqiyot va birlik partiyasi BurundigaB.ga o‘zinioʻzini o‘zioʻzi boshqarish huquqi berilishini, keyinchalik mustamlaka tuzumini tugatishni talab qildi. Xalq partiyaga xayrixohlik[[x]]ayri[[x]]ohlik bildirdi. Belgiya hukmronlari ozodlik kurashini boshqarish maqsadida mahalliy boshqaruv organlari tuzishga rozilik berdi. Ayni vaqtdavaqgda turli partiya va tashkilotlar o‘rtasidaoʻrtasida o‘zarooʻzaro nizo qo‘zg‘adiqoʻzgʻadi, qabmlalarnibir-biri bilanb-n urishtirib qo‘ydiqoʻydi. Biroq mehnatkash omma ozodlik kurashini susaytirmadi. OxiriO[[x]]iri mustamlakachilar BurundiB. mustaqilligini e’tirofeʼtirof etishga majbur bo‘ldiboʻldi. [[1962-yil]] y. 1- iyulda mustaqil deb e’loneʼlon qilindi. 1966 y. noyab.da monar[[1966-yilx]]iya noyabrda monarxiya ag‘darilibagʻdarilib, respublika e’loneʼlon qilindi. [[1962-yil]] y.dan [[BMT]] a’zosiaʼzosi. [[1992-yil]] y. 6-yanvarda O‘zRningyanv.da OʻzRning suverenitetini tan olgan. Milliy bayrami —1 iyul — Mustaqillik kuni (1962).
== Bayramlari ==
Milliy bayrami — 1-iyul, Mustaqillik kuni (1962). Siyosiy partnyalari va kasaba uyushmalarv. Birlik va milliy taraqqiyot partiyasi (UPRONA), [[1959-yil]]da asos solingan; Burundida demokratiya uchun front, [[1986-yil]]da asos solingan. Burundi mehnatkashlari ittifoqi kasaba uyushmasi, [[1967-yil]]da tuzilgan. ▼
 
▲Milliy bayrami — 1-iyul, Mustaqillik kuni (1962). Siyosiy partnyalari va kasaba uyushmalarv. Birlik va milliy taraqqiyot partiyasi (UPRONA), [[1959-yil]] y.da asos solingan; BurundidaB.da demokratiya uchun front, [[1986-yil]] y.da asos solingan. BurundiB. mehnatkashlari ittifoqi kasaba uyushmasi, [[1967-yil]] y.da tuzilgan.
== Xo'jaligi ==
Burundi — iqtisodiy jihatdan suyet taraqqiy qilgan afar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotning 13% ni sanoat, 48,5% ni qishloq xo'jaligi beradi. Mehnatga layoqatli aholining 90% qishloq xo'jaligi. (asosan dehqonchilik va chorvachilik)da band. Bug‘doy, oq jo‘xori, makkajo‘xori, banan, tariq, maniok, choy ekiladi. Kofe va paxta Burundining asosiy eksport ekinlaridir. Qoramol, echki, qo‘y boqiladi. Tanganika ko‘lidan baliq ovlanadi. Burundi sanoati endi rivojlanish bosqichiga kirdi. Mamlakatda qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlaydigan o‘rta va kichik sanoat korxonalari bor. Kofe va paxta tozalash, yer yong‘oq yog‘i ishlab chiqarish, qishloq xo'jaligi uskunalari, sovun, lakbo‘yoq zavodlari va poyabzal, mebel fkalari bor. ▼
 
▲BurundiXujalngi. B — iqtisodiy jihatdan suyet taraqqiy qilgan afar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotning 13% ni sanoat, 48,5% ni qishloqq. xo'jaligi[[x]]. beradi. Mehnatga layoqatli aholining 90% qishloqq. xo'jaligi[[x]]. (asosan dehqonchilik va chorvachilik)da band. Bug‘doyBugʻdoy, oq jo‘xorioqjoʻ[[x]]ori, makkajo‘xorimakkajoʻ[[x]]ori, banan, tariq, maniok, choy ekiladi. Kofe va paxtapa[[x]]ta BurundiningB.ning asosiy eksport ekinlaridir. Qoramol, echki, qo‘yqoʻy boqiladi. Tanganika ko‘lidankoʻl i dan baliq ovlanadi. Burundi sanoati endi rivojlanish bosqichiga kirdi. Mamlakatda qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlaydigan o‘rta va kichik sanoat korxonalari bor. Kofe va paxta tozalash, yer yong‘oq yog‘i ishlab chiqarish, qishloq xo'jaligi uskunalari, sovun, lakbo‘yoq zavodlari va poyabzal, mebel fkalari bor.
== Transportlari ==
[[File:BujumburaAirport.jpg|thumb|Bujumburdagi aeroport]]
Burundida t. i. yo‘q. Ichki va tashkl yuklar avtomobil yo‘llari (uzunligi 6,3 ming km) hamda suv va havo yo‘llari orqali tashiladi. Tanganika ko‘lida kemalar qatnaydi (asosiy porti Bujumbura). Chetga kofe, pa[[x]]ta, ko‘nteri mahsuloti, qoramol, qalay konsentrati chiqaradi va chetdan to‘qimachilik, oziq-ovqat, neft mahsulotlari, transport vositalari keltiradi. [[Belgiya]], [[AQSh]], [[Germaniya]], [[Buyuk Britaniya]] va b. mamlakatlar bilan savdo qiladi<ref>{{cite web| author = Nationsencyclopedia.com | url= http://www.nationsencyclopedia.com/Africa/Burundi-TRANSPORTATION.html |title= Transport in Burundi |accessdate=6 июля 2008| lang=en}}</ref>.
 
B. sanoati endi rivojlanish bosqichiga kirdi. Mamlakatda q. [[x]]. mahsulotlarini qayta ishlaydigan oʻrta va kichik sanoat kor[[x]]onalari bor. Kofe va pa[[x]]ta tozalash, yer yongʻoq yogʻi ishlab chiqarish, q. [[x]]. uskunalari, sovun, lakboʻyoq z-dlari va poyabzal, mebel fkalari bor. B.da t. i. yoʻq. Ichki va tashkl yuklar avtomobil yoʻllari (uz. 6,3 ming km) hamda suv va havo yoʻllari orqali tashiladi. Tanganika koʻlida kemalar qatnaydi (asosiy porti Bujumbura). Chetga kofe, pa[[x]]ta, koʻnteri mahsuloti, qoramol, qalay konsentrati chiqaradi va chetdan toʻqimachilik, oziq-ovqat, neft mahsulotlari, transport vositalari keltiradi. Belgiya, AKSH, Germaniya, Buyuk Britaniya va b. mamlakatlar b-n savdo qiladi. Pul birligi — B. franki.
== Ijtimoiy soha ==
Pul birligi — Burundi franki. Tibbiy xizmati, xalq maorifi, madaniy ma’rifiy va ilmiy muassasalarn. B.da 4,5 mingdan ortiq o‘rinli 30 ga yaqin kasalxona va 120 dan ziyod tibbiy markaz bor.1962 y.gacha aholining 98% savodsiz bo‘lgan. [[1967-yil]]dan davlat maktablarida o‘qish bepul. Burundida 6 yillik boshlangich maktablar, 6—7 y.lik o‘rta maktablar bor. Maktab o‘qituvchilari Bujumburadagi universitet va oliy pedagogika maktabida tayyorlanadi. Burundida qishloq xo'jaligi instituti (1958-yili tashkil etilgan) ham bor.
 
Tnbbiy [[x]]nzmati, [[x]]alq maorifi, madaniymaʼrnfny va ilmiy muassasalarn. B.da 4,5 mingdan ortiq oʻrinli 30 ga yaqin kasal[[x]]ona va 120 dan ziyod tibbiy markaz bor.
=== Ilmiy muassasalari ===
[[File:Bujumbura University.JPG|thumb|right|Burundi Universiteti]]
Qishloq xoʻjaligi tadqiqotlari inti, Gidrometeorologiya milliy markazi<ref>{{cite web|author=Britannica|url=http://www.britannica.com/eb/article-40670/Burundi|title=Education of Burundi|accessdate=6 июля 2008|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/618nkHomM|archivedate=2011-08-23}}</ref>, Tibbiyot bo‘yicha tadqiqot laboratoriyasi. Bujumburada unt kutubxonasi va ommaviy kutubxona, Gitega shahrida Milliy muzey ishlaydi. Bujumburada Burundi madaniy markazi ochilgan<ref>{{cite web| author = Nationsencyclopedia.com | url= http://www.nationsencyclopedia.com/Africa/Burundi-EDUCATION.html |title= Education of Burundi |accessdate=6 июля 2008| lang=en}}</ref>.
 
1962 y.gacha aholining 98% savodsiz boʻlgan. 1967 y.dan davlat maktablarida oʻqish bepul. B.da 6 y.lik boshlangich maktablar, 6—7 y.lik oʻrta maktablar bor. Maktab oʻqituvchilari Bujumburadagi unt va oliy ped. maktabida tayyorlanadi. B.da q. [[x]]. instituti (1958 i. tashkil etilgan) ham bor. Ilmiy muassasalari: K [[x]]. tadkiqotlari inti, Gidrometeorologiya milliy markazi, Tibbiyot boʻyicha tadqiqot laboratoriyasi. Bujumburada unt kutub[[x]]onasi va ommaviy kutub[[x]]ona, Gitega sh.da Milliy muzey ishlaydi. 1969 y. Bujumburada B. madaniy markazi ochilgan.
=== Matbuoti ===
Radnoeshitgirishi va teleko‘rsatuvi. Burundidagi asosiy gaz. va jur. lar: "Renuvo dyu Burundi" ("Burundi tiklanishi", fransuz tilida chiqadigan kundalik hukumat gaz., 1978 y.dan), "Ubumve" ("Birlik", kirundi tilida chiqadigan haftalik gaz., 1971-yildan), "Byulleten ekonomik e finanse" ("Iktisodiy va moliyaviy byulleten", fransuz tilida oyiga 2 marta chikali), "Gid" ("Yo‘lnoma", fransuz va kirundi tilida chiqadigan oylik axborot byulleteni, 1970-yildan) "Kyultyur e sosete" ("Madaniyat va jamiyat", har chorakda fransuz tilida chiqadigan jur., 1978-yildan). Burundi matbuot agentligi — BAP [[1976-yil]]da tuzilgan. Burundi milliy radioeshittirishi va teleko‘rsatuvi [[1960-yil]]da tashkil etilgan. ▼
 
▲RadnoeshitgirishiMatbuoti, radnoeshitgirishi va teleko‘rsatuvitelekoʻrsatuvi. BurundidagiB.dagi asosiy gaz. va jur. lar: "Renuvo dyu Burundi" ("Burundi tiklanishi", fransuz tilida chiqadigan kundalik hukumat gaz., 1978 y.dan), "Ubumve" ("Birlik", kirundi tilida chiqadigan haftalik gaz., 1971-yildan y.dan), "Byulleten ekonomik e finansefinansye" ("Iktisodiy va moliyaviy byulleten", fransuz tilida oyiga 2 marta chikali), "Gid" ("Yo‘lnomaYoʻlnoma", fransuz va kirundi tilida chiqadigan oylik axborota[[x]]borot byulleteni, 1970-yildan y.dan) "Kyultyur e sosetesosyete" ("Madaniyat va jamiyat", har chorakda fransuz tilida chiqadigan jur., 1978-yildan y.dan). BurundiB. matbuot agentligi — BAP [[1976-yil]] y.da tuzilgan. BurundiB. milliy radioeshittirishi va teleko‘rsatuvitelekoʻrsatuvi [[1960-yil]] y.da tashkil etilgan.
=== Me’morligi va tasviriy san’ati ===
 
Meʼmorligi va tasviriy sanʼati. Xalqning turar joylari aksariyati xodachalardan[[x]]odachalardan sinch qadalib, orasiga shoxshabbasho[[x]]shabba, qamish va xashak[[x]]ashak o‘raboʻrab yasalgan yumaloq kulbalardan iborat, tomi ham xashak[[x]]ashak bilanb-n yopiladi. Kulba ichi qamish bordon bilannb-n bo‘linadiboʻlinadi. Qishloq qo‘rg‘onlariqoʻrgʻonlari tepalnklar va qir yon bag‘irlarigabagʻirlariga tarqoq holda joylashgan. 50- y.lardan to‘g‘ritoʻgʻri burchakli, peshayvon va derazali turar joylar paydo bo‘ldiboʻldi. Tomini qo‘shqoʻsh nishabli qilib yopish odat tusiga kirdi. Bujumbura shimolidash.da zamonaviy yevropacha binolar qurila boshladi. Badiiy hunarmandchilikda bo‘yraboʻyra, savat, idish, qopqoq kabi turli hajm va shakldagi narsalar to‘qishtoʻqish rivojlan’ gan. Buyumlar har xil[[x]]il naqshlar bilanb-n bezatiladi. Yog‘ochdanYogʻochdan odamlar va hayvonlarning haykallarini, qalqon va o‘qdonlarnioʻqdonlarni, g‘iloflarnigʻiloflarni yasaydilar.Musiqasi. Burundi an’anaviy musiqiy madaniyati qo‘shiqjanrlari, cholg‘u asboblari ijro uslubi xilma - xilligi bilan ajralib turadi. Turli rasmrusumlar, dafn marosimi va farzand tug‘ilishiga bag‘ishlangan o‘ziga xos musiqalar mavjud. Mamlakat mustaqillikka erishgach, san’at an’analari muntazam ravishda o‘rganila boshladi, bir necha ashula va raqs ansambllari tuzildi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
Musiqasi. B. anʼanaviy musiqiy madaniyati qoʻshiqjanrlari, cholgʻu asboblari ijro uslubi [[x]]ilma[[x]]illigi b-n ajralib turadi. Turli rasmrusumlar, dafn marosimi va farzand tugʻilishiga bagʻishlangan oʻziga [[x]]os musiqalar mavjud. Mamlakat mustaqillikka erishgach, sanʼat anʼanalari muntazam ravishda oʻrganila boshladi, bir necha ashula va raqs ansambllari tuzildi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
"https://uz.wikipedia.org/wiki/Burundi" dan olindi