13-Mart 2013, 22:10 dagi koʻrinishi tahrirlash CoderSIBot (munozara \| hissa) Botlar 187 765 edits Maqolaga matn qoʻshildi ← Avvalgi tahrir		15-Mart 2013, 14:45 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish Nataeva (munozara \| hissa) Tasdiqlangan foydalanuvchilar, Administratorlar 7 097 edits Maqola tartibga solindi Keyingi tahrir →
Qator 1: [[File:The Building of the Uzbek Gymnasium No. 4 named after Usmon Matkarimov.jpg\|thumb\|right\|200px\|[[Qirgʻiziston]]ning [[Isfana]] shahrida joylashgan [[Usmon Matkarimov nomli №4-oʻzbek gimnaziyasi\|Oʻzbek gimnaziyasi]]]] '''Gimnaziya''' — [[MDH]]da va baʼzi [[Yevropa]] mamlakatlarida mavjud boʻlgan chuqur bilim beradigan [[maktab]] turi. „Gimnaziya“ soʻzi grekcha ''γυμνάσιον'' (''gymnasion'') soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, qadimiy [[Gretsiya]]da yoshlar aqliy va jismoniy bilim oladigan joylar shu nom bilan atalgan. Zamonoviy [[ingliz tili]]da ''gymnasium'' soʻzi asosan jismoniy mashq qiladigan joy maʼnosida qoʻllaniladi.▼ == Tarixi == ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->~~ === Yevropada === '''Gimnaziya''' (gimnasiytn ) — Oʻzbekiston va ayrim xorijiy mamlakatlarda umumiy oʻrta taʼlim oʻquv yurti. G.lar muayyan fan boʻyicha ixtisoslashtirilgan boʻlib, shu fandan chuqurlashtirilgan taʼlim beradi. Dastlab Fransiyaning Strasburg sh.dagi oʻrta maktab (1538) G. deb atalgan. Nemis tilida soʻzlashuvchi, Oʻrta Yevropa, Skandinaviya, Benelux va Baltika mamlakatlarida „gimnaziya“ soʻzini oliy oʻquv yurtlariga tayyorlovchi maktab sifatida qoʻllash 16-asrlardan beri mavjud. „Gimnaziya“ soʻzi (grekcha ''γυμνάσιον'') qadimiy [[Afina]]da mashq qilish maydonini nomlash uchun ishlatilgan. Bu joylarda jimnoniy mashq va sportga bagʻishlangan soatlar orasida oʻqituvchilar taʼlim berishgan. Shu asnoda „gimnaziya“ soʻzi bilim olish muassasasi degan maʼnoni olgan.<ref name="americana">"Gymnasia and Real-gymnasia". Encyclopedia Americana. 1920.</ref> Bu atamaning ishlatilishi [[Rimliklar]] orasida keng tarqalmagan. [[Italiya]]da Uygʻonish davri boshlanganda „gimnaziya“ soʻzi yana ishlatila boshlagan. 15-asrda Italiyadan Gllandiya va Germaniyaga oʻtgan. 1538-yil [[Strassburg]]da Johannes Sturm hozirgi nemis gimnaziyalarining modeli boʻlgan maktabga asos solgan. 1812-yil [[Prussiya]]da oʻquvhilarini universitetga joʻnata oladigan barcha maktab gimnaziya deb nomlanishi haqida buyruq chiqarilgan. 20-arga kelib bu udum barcha olmon mamlakatlariga, [[Avsrtiya]]ga va [[Rossiya]]ga tarqalgan.<ref name="americana"/> Oʻrta Osiyoda G.lar 19-a.ning soʻnggi choragida paydo boʻldi. 1876 y. Toshkentda oʻgʻil va qiz bolalar uchun rus progimnaziyalari (toʻliqsiz G.lar) ochilib, 1881 y.da G.ga aylantirildi. Ularda mahalliy aholi badavlat tabaqalari bolalarining baʼzilari ham oʻqigan. Dastlabki yillarda mahalliy aholi bolalari rus tili b-n yaxshiroq shugʻullanishi uchun lotin tilini oʻrganishdan ozod qilingan. 1894 y. lotin tili oʻqitilmaydigan real G. ochildi. 1900 y.dan keyin Samarkand, Yangi Margʻilon (hoz. Fargʻona), Chorjoʻy va b. shaharlarda ham qizlar va oʻgʻil bolalar G.lari tashkil qilindi. Bularda ham darslar faqat rus tilida olib borilgan. 1917 y. Toshkentda 4 G. boʻlgan. G.lar 1918 y. tugatilib, oʻrniga yagona mehnat maktablari tashkil qilindi. Oʻzbekistan mustaqillikka erishgach, G.lar qayta tashkil etildi. OʻzRning 1997 y. avg .da qabul qilingan "Taʼlim toʻgʻrisida"gi qonuni va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"ga muvofiq <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->~~ === Oʻzbekistonda === ▲'''Gimnaziya''' — [[MDH]]da va baʼzi [[Yevropa]] mamlakatlarida mavjud boʻlgan chuqur bilim beradigan [[maktab]] turi. „Gimnaziya“ soʻzi grekcha ''γυμνάσιον'' (gymnasion) soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, qadimiy [[Gretsiya]]da yoshlar aqliy va jismoniy bilim oladigan joylar shu nom bilan atalgan. Zamonoviy [[ingliz tili]]da ''gymnasium'' soʻzi asosan jismoniy mashq qiladigan joy maʼnosida qoʻllaniladi. [[Oʻrta Osiyo]]da gimnaziyalar 19-asrning soʻnggi choragida paydo boʻldi. 1876-yil [[Toshkent]]da oʻgʻil va qiz bolalar uchun rus ''progimnaziya''lari (toʻliqsiz gimnaziyalar) ochilib, 1881-yilda gimnaziyaga aylantirildi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> Ularda mahalliy aholi badavlat tabaqalari bolalarining baʼzilari ham oʻqigan. Dastlabki yillarda mahalliy aholi bolalari [[rus tili]] bilan yaxshiroq shugʻullanishi uchun [[lotin tili]]ni oʻrganishdan ozod qilingan. 1894-yil Toshkentda lotin tili oʻqitilmaydigan real gimnaziya ochildi. 1900-yildan keyin [[Samarqand]], Yangi Margʻilon (hozirgi [[Fargʻona]]), Chorjoʻy va boshqa shaharlarda ham qizlar va oʻgʻil bolalar gimnaziyalari tashkil qilindi. Bularda ham darslar faqat rus tilida olib borilgan. 1917-yil Toshkentda 4 gimnaziya boʻlgan. Gimnaziyalar 1918-yil tugatilib, oʻrniga yagona mehnat maktablari tashkil qilindi. [[Turkum:Maktab]]▼ == Manbalar == {{manbalar}} ▲[[Turkum:Maktab]]

Gimnaziya: Versiyalar orasidagi farq