Yil: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k Bot: Migrating 152 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q577 (translate me) |
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqolaga matn qoʻshildi |
||
Qator 1:
'''Yil''' — [[Yer]]ning [[Quyosh]] atrofida aylanish [[davr]]iga teng [[vaqt]] [[o`lchov birligi]].
[[Kalendar]] yili 12 [[oy]]ga teng (365 [[sutka]], [[kabisa yili]]da esa 366 sutka). Oʻrtacha 31 557 600 [[soniya]]ga teng.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Yil''' — vaqt oʻlchov birligi: Yerning Quyosh atrofida bir marta toʻla aylanib chiqadigan vaqtga yaqin. Uning davomiyligiga olimlar qadimdan qiziqqanlar. Qad. Xitoy va Misrda Y. ancha aniq hisoblangan. Yunon olimi Gipparx mil. av. 2-a.da Y. "1/300 kuni kam 365 1/4 kun" ekanligini aniqlagan. Bu esa hozirgidan farq qiladi (q. [[Kabisa yil]]). Hoz. vaqtda turli Y. tushunchalari qoʻllaniladi. Mac, Quyoshning koʻrinma harakatida uning yulduzlarga nisbatan ketma-ket 2 marta bir xil vaziyatni egallashi orasida oʻtgan davr yulduz Y.i (siderik Y.) deyiladi; uning davomiyligi 365,256360 oʻrtacha sutkaga teng . Quyoshning bahorgi teng kunlik nuqtasidan ketma-ket 2 marta oʻtishi orasidagi davr tropik Y. deyiladi, u 365,242196 oʻrtacha sutkaga teng . Bundan tashqari, anomalistik Y. — Quyoshning perigeliydan ketma-ket 2 marta oʻtish orasidagi davr (365,259641 oʻrtacha sutka), ajdar Y. — Quyoshning Oy orbitasi tugunlarining biridan (koʻtariluvchi yoki pasayuvchi) ketma-ket ikki marta oʻtishi orasidagi davr (346,620047 oʻrtacha sutka) va b. Y. hisoblari mavjud. Shuningdek, Y.ning fasl, oylarga boʻlinishi va davomiyligiga qarab hijriy- qamariy, hijriy-shamsiy Y. hisoblari va h.k. mavjud (q. [[Kalendar]]). <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
== Yil oylari ==
Qator 16 ⟶ 21:
[[Turkum:Yil]]
[[Turkum:Vaqt oʻlchov birliklari]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}
| |||