Muhammad Ali Ahmedov: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k Casual Ahmedov, Muhammad Ali sahifasini Muhammad Ali Ahmedovga koʻchirdi
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
{{oʻzbek adabiyoti|bosqich_8=yorit}}
 
'''Muhammad Ali''' (Muhammad Ali Ahmedov)1942 yil 1-martda [[Andijon]]ning Boʻz tumanida tugʻlgan. U shoir, yozuvchi, olim, tarjimon, pedagog va jamoat arbobi. Bekoboddagi oʻrta maktabni (1959), Moskvadagi Gorkiy nomidagi adabiyot institutini (19961966) tamomlagan. Qisqa muddat [[Andijon]] va Fargʻona viloyatlari maktablarida oʻqituvchilik qilgan (1962-1963). Adabiyot va sanʼat nashriyotida muharrir, boʻlim mudiri, bosh muharrir (1967-1985), O'zbekiston Televideniyesida bosh muharrir (1985-1988), O'zbekiston yozuvchilar uyushmasida Tarjima markazi raisi (1989-1993), Toshkent Davlat Universitetida Etika va Estetika kafedrasi mudiri, professor (1993—19941993—1996), HalqaroG'afur G'ulom nashriyotida o'zbek adabiyoti bo'limi boshlig'i (1997-1999), Xalqaro oltin meʼros hayriya jamgʻarmasi boshqaruvi raisi (1992—20021999—2003) boʻlib faoliyat koʻrsatgan. 2003 yildan u halqaro Amir Temur hayriya jamgʻarmasi boshqaruvi raisi bo'lib ishlagan (2003-2013).
 
2013 yil 15-fevraldan O'zbekiston yozvuchilar uyushmasi lavozimida ishlamoqda.
Muhammad Ali 1992—2005 yillar davomida AQSHning Washington Universitetida Oʻzbek tili va adabiyotidan saboq bergan.
 
Muhammad Ali 1992—2005 yillar davomida AQSHning Washington Universitetida Oʻzbek tili va adabiyotidan saboqsaboqlar bergan (1992—2005).
Muhammad Ali nazmda, nasrda, publisistikada koʻplab asarlar ijod etgan. Soʻnggi 35 yil davomida 20 ta sheʼriy toʻplami oʻzbek, rus, qoraqalpoq tilllarida chop etildi. Uning besh dostoni «[[Boqiy dunyo]]»(1979) sheʼriy romani ijodida muhim oʻrin eqallaydi. Muhammad Ali oʻzbek xalqininq XIII—XIV asrlardagi hayotini «[[Sarbadorlar]]»(1989) roman-dialogiyasida aks ettirdi. Bir necha yildan beri u Amir Temur xarakteri, u barpo etgan saltanat haqida asarlar yaratishni rejalashtirmoqda. 2003 yilda «[[Ulugʻ saltanat]]» romanining birinchi kitobi chop etildi.
 
Muhammad Ali nazmda, nasrda, publisistikada koʻplab asarlar ijod etgan. Soʻnggi 35 yil davomida 20 ta sheʼriy toʻplami oʻzbek, rus, qozoq, qoraqalpoq tillarida chop etildi. Uning «[[Boqiy dunyo]]»(1979) sheʼriy romani adib ijodida muhim oʻrinni eqallaydi. Asar o'zbek xalqining chor mustamlakasiga qarshi ko'tarilgan Andijon (Dukchi Eshon) va Jizzax qo'zg'olonlari tarixiga bag'ishlangan. Unda mustamlaka davrida o'zbek adabiyotida Dukchi Eshon obrazi birinchi marta jasorat bilan yoritib berilgan. She'riy roman rus tiliga tarjima etilib 1984 yilda Toshkentda bosib chiqarildi (tarjimon Marina Kudimova).
«[[Oʻz-oʻzingni anglab yet]]» (1988), «[[Haqiqatdan chekinma, tarix!]]» (1990), «[[Qafasdagi bulbullar]]» (1996), «[[Men koʻrgan Amerika]]» (2000) singari kitoblari Muhammad Ali publisistikasi haqida tasavvur hosil qiladi. Muhammad Ali tarjimonligi oziga xos. U qadimgi hind eposi «[[Ramayana]]»ni (1978), qoraqalpoq eposlari «[[Shahriyor]]», «[[Mastonposhsho]]»ni (1985), R Byorns, Galakjion Tabidze asarlarini ozbek tiliga tarjima qilgan.
 
Muhammad Ali ijodida Amir Temur asosiy o'rinlardan birini egallaydi. Adib ijodining dastlabki yillaridanoq bu mavzu tazyiq etilganiga qaramay, u Amir Temur haqida she'rlar yozdi, keyinchalik maktab darsligiga kiritilgan "Gumbazdagi nur" (1967) dostonini yaratdi, romanlar, maqola va esselarni e'lon qildi. Umuman olganda, o'zbek adabiyotida sohibqiron amir temur siymosining yaratilishi uni o'quvchi suygan obraz sifatida ifoda etilishida Muhammad Alining xizmatlari beqiyosdir. Roman dilogiyasida mustamlaka davrida o'zbek adabiyotida birinchi bo'lib nasrda Amir Temur siymosini tasvirlab berdi. Adib dadillik bilan "Ulug' saltanat" eposini yaratishga kirishdi. 2003 yilda epopeyaning birinchi kitobi "Jahongir Mirzo" e'lon qilindi va 2008 yilda turk tiliga tarjima qilinib Istanbul, Turkiyada bosildi (tarjimon A. Yenis Turan). Keyin ketma-ket ikkinchi kitob "Umarshayx Mirzo" (2006), uchinchi kitob "Mironshoh Mirzo" (2010) romanlari e'lon qilindi. Nihoyat, 2013 yilda epopeyaning so'nggi romani "Shohruh Mirzo" yozib tugatildi. Adib "Ulug' saltanat" epopeyasi ustida yigirma bir yil mehnat qilganini ta'kidlash kerak.
Muhammad Ali [[Oʻzbekiston yoshlar ittifoqi mukofoti]] (1976), [[Berdaq nomidagi Qoraqalpogʻiston Respublikasi Davlat mukofoti]] (1984), [[Xalqaro Yassaviy mukofoti]] (1994) laureanti, [[Oʻzbekiston xalq yozuvchi]] (1992), «[[Mehnat shuhrati]]» ordeni sohibi (1999).
 
Muhammad Ali 2005 yilda "Abadiy sog'inchlar" roman-xronikasini e'lon qildi. Asar ingliz tiliga tarjima etilib 2006 yilda Toshkentda nashr qilindi (tarjimon Dilbarxon Muhammad Ali qizi).
 
«[[Oʻz-oʻzingni anglab yet]]» (1988), «[[Haqiqatdan chekinma, tarix!]]» (1990), «[[Qafasdagi bulbullar]]» (1996), «[[Men koʻrgan Amerika]]» (2000) singari kitoblari Muhammad Ali publisistikasi haqida tasavvur hosil qiladi. Muhammad Ali tarjimonligi oziga xos. U qadimgi hind eposi «[[Ramayana]]»ni (1978), qoraqalpoq eposlari «[[Shahriyor]]», «[[MastonposhshoMasposhsho]]»ni (1985), R Byorns, Galakjion Tabidze asarlarini ozbek tiliga tarjima qilgan.
 
Muhammad Ali [[Oʻzbekiston yoshlar ittifoqi mukofoti]] (1976), [[Berdaq nomidagi Qoraqalpogʻiston Respublikasi Davlat mukofoti]] (1984), [[Xalqaro Yassaviy mukofoti]] (1994) laureantilaureati, [[Oʻzbekiston xalq yozuvchi]] (1992), «[[Mehnat shuhrati]]» ordeni sohibi (1999).
 
== Asarlari ==