Kripton: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqolaga matn qoʻshildi |
|||
Qator 1:
{{kimyoviy unsur|Kripton(Kr)<!-- Symbol-->|36<!-- Atomic Number-->|[[Tasvir:Криптон.jpg|150px|Kripton undan elektr toki oʻtkazilganda shuʻlalanadi]]<!-- Appearance-->|83.8<!-- Atomic Weight (u.m)-->|n/a<!-- Atomic Radius (pm)-->|1350.0(13.99)<!-- First Ionizing Energy (kJ/mol)-->|[Ar] 3d<sup>10</sup> 4s<sup>2</sup> 4p<sup>6</sup><!-- Electronic Configuration-->|112<!-- Covalent Radius (pm)-->|n/a<!-- Ionic Radius (pm)-->|0.0<!-- Pauling Negativity Number-->|0<!--Electrode potential30-->|2<!-- Oxidation states-->|(-153 °C da)2.155 <!-- nsity (g/cm<sup>3</sup>) -->|0.247<!-- Specific Heat (@20°C J/g mol)-->|0.0095<!-- Termal Conductivity (@25°C W/m K)-->|116.6<!-- Melting Point (K)-->|n/a<!-- Fusion Heat (kJ/mol)-->|120.85<!-- Boiling Point (K)-->|9.05<!-- Evaporation Heat (kJ/mol)-->|32.2<!-- Atomic Volume (cm<sup>3</sup>/mol)-->|kubik<br /> markazlashgan<!-- Lattice structure-->|5.720<!-- Lattice constant (Å)-->|n/a<!-- Lattice c/a ratio-->|n/a<!-- Debye temperature (K)-->}}
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Kripton''' (lot. Krypton), Kg - Mendeleyev davriy sistemasining VIII guruhiga mansub kimyoviy element; tartib raqami 36, at. m. 83,80. Havodan ajratib olingan K. 6 ta izotopdan tuzilgan; 78Kg (0,354% hajmiga nisbatan), 80Kg (2,27%), 82Kg (11,56%), 83Kg (11,55%), 84Kg (56,90%) va 86Kg (17,37%). Uran minerallaridan ajratib olingan K.ning izotop tarkibi bundan birmuncha farq qiladi, chunki 235U va 238U parchalanganda radioaktiv izotoplar, mas, 85Kg (T, =10,6 y, r-nurlanuvchi) ham hosil boʻladi. Oksidlanish darajasi +2, at. radiusi 0,198 nm, kovalent radiusi 0,109 nm. K. — bir atomli hidsiz va rangeiz gaz. Suyuqlanish t-rasi 119,80 K; qattiq K. ning zichligi 3000 kg/sm3 (OK), suyuq K. niki 2412 kg/m3 (120 K), gaz holatdagi K.niki 3745 kg/m3 (273 K, 0,1 MPa) Diamagnetik. Suv va organik moddalar bilan koʻshimchali birikmalar (klatratlar) hosil qiladi. Ultrabinafsha lazerdarda qoʻllaniladigan eksimer birikmalar, mas, KrF, KrCl, KrBr, KrO lar maʼlum.
Atmosferada hajmi jihatidan 1,1410~~4% K. boʻlib, uning atmosferadagi zahirasi 5,3-1012 ga teng . Tarkibida uran boʻlgan mineral gazlarda 2,5— 3,0% K. bor. Yadro reaktorlarining nurlangan yoqilgʻilarida 0,04% gacha K. boʻladi. Koinotda 6-107 atom Ne ga 1 atom K. toʻgʻri keladi. K. ning kimyoviy birikmalaridan faqat kripton diftorid KrF2 va uning hosilalari, mas, KrFT, SbF~, Kr,F,AuF", KrH+, Ta2 F~ olingan. K. havoni parchalashda oraliq mahsulot sifatida hosil boʻladi. Choʻgʻlanma lampalar, gazorazryad va rentgen trubkalarni toʻldirishda qoʻllanadi. K. ning radioaktiv izotopi 85Kg tibbiyotda r-nurlanuvchi sifatida hamda vakuum uskunalaridagi yoriqlarni aniqlashda, korroziya hodisalarini tekshirishda, detallarning yedirilishini nazorat qilishda qoʻllanadi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
'''Kripton''' - [[unsurlar davriy jadvali]]ning 36 unsuri, inert [[gaz]].
{{davriy jadval}}
Qator 8 ⟶ 15:
{{Link FA|de}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}
| |||