Yevropa Ittifoqi: Versiyalar orasidagi farq

| align="center" colspan="2" style="padding:10px 10px 5px 10px;"|[[Tasvir:Flag of Europe.svg|150px|Yevropa bayrogʼibayrogʻi]]<br />YI bayrogʼibayrogʻi

| align="center" colspan="2"| '''Shior''': “In„In varietate Concordia”Concordia“ (''Kelishuv - — har xillikda'')

| align="center" colspan="2" style="padding:5px 20px; 0 20px"| '''Madhiya''': “An„An die Freude”Freude“ (''Quvonch qasidasi'')

| '''[[Официальный язык|ОфициальныеOfitsialnie языкиyaziki]]'''

| <br />[[Ромпёй, Херман Ван|ХерманXerman ВанVan&nbsp;РомпёйRompyoy]]<br />[[Баррозу, Жозе Мануэл|ЖозеJoze&nbsp;МануэлManuel&nbsp;БаррозуBarrozu]]<br />[[Шульц, Мартин|МартинMartin ШульцShuls]]<br />[[Торнинг-Шмитт, Хелле|ХеллеXelle&nbsp;ТорнингTorning-ШмиттShmitt]]<br />([[Дания]])

| [[Список стран и зависимых территорий по площади|7-яya вv миреmire]]<br /> 4 324 782 кмkm²

| '''[[Aholi]]''' <br /> &nbsp;— оценкаotsenka&nbsp;(2010) <br /> &nbsp;— [[Aholi zichligi|Zichlik]]

| [[Список стран по населению|3-еe вv миреmire]]<br />501 064 211<br /> 115,9 челchel/кмkm²

| [[Список стран по ВВП (ППС)|1-йy вv миреmire]] (2009)<br /> 14,793 трлнtrln $<br /> 29 729 $

| [[Список стран по ВВП (номинал)|1-йy вv миреmire]] (2009)<br /> 16,447 трлнtrln $<br /> 33 052 $

| '''[[Vaqt mintaqasi]]'''<br />&nbsp;—&nbsp;[[летнее время]]<br />&nbsp;—&nbsp;<small>сs&nbsp;заморскимиzamorskimi&nbsp;территориямиterritoriyami</small>

| [[Всемирное координированное время|UTC]] отot 0 доdo +2<br />UTC отot +1 доdo +3<br /><small>UTC отot −4 доdo +4</small>

'''Yevropa Ittifoqi'''  — [[Yevropa]]ning [[Yevropa Ittifoqi aʼzo mamlakatlari|27 davlatidan]] iborat siyosiy va iqtisodiy birlashmadir. Uning tarixi [[1957]] yilga, 6 Yevropa davlatlari orasida imzolangan [[Rim bitimi]] va undan soʻng paydo boʻlgan [[Yevropa Iqtisodiy Hamkorligi]]ga borib taqaladi.

Yevropa Ittifoqi 1992 yilda imzolangan Maastrixt shartnomasiga binoan tuzilgan va 15 davlatni o'zoʻz ichiga olgan. 2005 yilda Ittifoqning birinchi yirik kengayishi yuz berdi. Unda Ittifoqga 10 ta yangi davlatlar qo'shildiqoʻshildi. Ikki yildan so'ngsoʻng ular soniga Bolgariya hamda Ruminiya davlatlari qo'shilibqoʻshilib, hozirgi davrga qadar Yevropa Ittifoqi 27 davlatlardan iborat.

== A`zoAʼzo mamlakatlar ==

* 1957-yil: [[Belgiya]], [[Olmoniya|Germaniya Federativ Respublikasi]], [[Fransiya]], [[Italiya]], [[Lyuksemburg]], [[Niderlandiya]] - — 6 ta

* 1973-yil: [[Daniya]], [[Irlandiya]], [[Buyuk Britaniya]] - — 9 ta

* 1981-yil: [[Gretsiya]] - — 10 ta

* 1986-yil: [[Portugaliya]], [[Ispaniya]] - — 12 ta

* 1995-yil: [[Avstriya]], [[Finlyandiya]], [[Shvetsiya]] - — 15 ta

* 2004-yil: [[Kipr]], [[Chexiya Respublikasi]], [[Estoniya]], [[Vengriya]], [[Latviya]], [[Litva]], [[Malta]], [[Polsha]], [[Slovakiya]], [[Sloveniya]] - — 25 ta

* 2007-yil: [[Bolgariya]], [[Ruminiya]] - — 27 ta.

1946-yil 19-sentabr kuni Buyuk Britaniyaning sobiq tashqi ishlar vaziri [[Winston Churchill]] Syurix universitetida so`zlagansoʻzlagan nutqida AQShga o`xshaganoʻxshagan "Yevropa„Yevropa Qo`shmaQoʻshma Shtatlari"Shtatlari“ tuzishni taklif etadi.

1949-yilda Yevropa Kengashi tashkil etiladi. Hozirga kelib, bu tashkilotning 46 ta a`zosiaʼzosi bor.

1957-yil: Yevropa ko`mirkoʻmir va po`latpoʻlat birlashmasi (YKPB) ga a`zoaʼzo mamlakatlar Yevropa iqtisodiy hamjaniyati yoki "Umumiy„Umumiy bozor"gabozor“ga asos soluvchi Rim protokollari deb ataluvchi hujjatlarni imzoladilar. Bu hujjatlar 12 yil mobaynida bojxona to`siqlarinitoʻsiqlarini tugatish, umumiy soliqlarni o`rnatishoʻrnatish va keyinchalik umuman yo`qyoʻq qilish, ishchi kuchining erkin harakat qilishini ta`minlashtaʼminlash, bir xil ijtimoiy kafolatlar o`rnatishoʻrnatish va yagona ish haqi to`g`risidatoʻgʻrisida edi.

1959-yilda Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyati a`zolariaʼzolari tomonidan Yevropa parlamenti tashkil etildi.

1967-yilda uchta Yevropa hamjamiyati - — Yevropa ko`mirkoʻmir va po`latpoʻlat birlashmasi, Yevropa iqtisodiy hamjamiyati va atom energiyasi bo`yichaboʻyicha Yevropa hamjamiyati Yevropa Hamjamiyati bo`libboʻlib birlashadi.

1968-yil: Yevropa Hamjamiyati mamlakatlari o`rtasidaoʻrtasida barcha bojxona soliqlari bartaraf etildi.

1979-yilda Yevropa parlamentiga ilk bora to`g`ridantoʻgʻridan-to`g`ritoʻgʻri saylovlar bo`libboʻlib o`tdioʻtdi.

1985-yili Grenlandiya o`zoʻz-o`zinioʻzini mustaqil boshqarish huquqini qo`lgaqoʻlga kiritdi va referendum natijasida Yevropa Ittifoqidan ajralib chiqdi.

1986-yilning fevralida Lyuksemburgda yagona Yevropa to`g`risidagitoʻgʻrisidagi qonun (Single European Act) imzolandi.

1991-yil: Yevropa Hamjamiyatining Maastrixt shahrida (Niderlandiya) yagona Yevropani yaratishni ko`zdakoʻzda tutuvchi Maastrixt bitimlarini imzoladilar. Bu bitimlarda uch guruh shartnomalar - — yagona Yevropa valyutasini joriy etish, Yevropa siyosiy Ittifoqini shakllantirish va Yevropa komissiyasini tasdiqlash ko`zdakoʻzda tutildi.

1999-yil dekabr: [[Helsinki]]da (Finlyandiya) 15 ta a`zoaʼzo mamlakatlar rahbarlari inqirozli va tahlikali joylarda tinchlik va xavfsizlikni saqlash uchun o`zoʻz Yevropa qurolli kuchlarini yaratish haqida qaror qabul qildi.

2002-yil 1-yanvar: Yagona Yevropa pul birligi - — yevro muomalaga kiritildi. Buyuk Britaniya va Daniyadan tashqari qolgan barcha a`zolaraʼzolar o`zlariningoʻzlarining milliy valyutalaridan voz kechdilar.

== Qiziqarli ma`lumotlarmaʼlumotlar ==

* Yevroittifoq hech qanday xalqaro tashkilot emas, u xalqaro ommaviy huquqning subyekti hisoblanmaydi, lekin xalqaro uchrashuvlarda ishtirok etish vakolatiga ega.

* Yevropa Ittifoqi hududini G`arbiyGʻarbiy [[Rim imperiyasi]], Franklar davlati, Muqaddas Rim Imperiyasi kabi qadimgi mamlakatlar hududi bilan solishtirish mumkin.

* [[Norvegiya]] aholisi Yevroittifoqqa qo`shilishqoʻshilish bo`yichaboʻyicha ikki marta o`tkazilgamoʻtkazilgam referundumda (1972 va 1994-yillar) ham qarshi bo`libboʻlib ovoz berganlar.

* [[Daniya]] mamlakati o`ziningoʻzining milliy valyutasini hamon ishlatadi. Maastrixt bitimini imzolash chog`idachogʻida Daniya hukumati bu borada Ittifoqni ogohlantirib qo`yganqoʻygan edi.

* 265 sahifaga jo bo`lganboʻlgan 450 moddali va 60000 ta so`zlisoʻzli Yevropa Konstitutsiyasi Kaliforniya Respublikasi Konstitutsiyasidan so`ngsoʻng ko`pkoʻp so`zliliksoʻzlilik bo`yichaboʻyicha ikkinchi o`rindaoʻrinda turadi.

* Mamlakat Konstitutsiyasiga muvofiq Shveytsariya neytral mamlakat hisoblanadi va hech qanday bloklarga qo`shilmaydiqoʻshilmaydi. Shu bois u Yevropa Hamjamiyatiga a`zoaʼzo emas.

* Yevropa mintaqasiga kirmaydigan Marokash va Tunis mamlakatlari bir necha karra Yevroittifoqqa kirishga harakat qilganlar. Hatto 2005-yilda [[Portugaliya]] tomonining ko`magikoʻmagi bilan Kabo-Verde o`zoʻz arizasini qabul qilinishiga erishgan.

*A`zolik Aʼzolik masalasi hanuz hal qilinmagan mamlakatlar: [[Turkiya]], [[Ukraina]], [[Gruziya]], [[Moldaviya]].

* Yevropa Ittuifoqi a`zosiaʼzosi emas: [[Islandiya]], [[Shveytsariya]], [[Andorra]], [[Vatikan]], [[Lixtenshteyn]], [[Monako]], [[San Marino]].

* Daniya suvereniteti ostiga kiruvchi [[Grenlandiya]] va Farer orollari, Finlandiyaning Aland orollari muxtoriyati, Buyuk Britaniyaning [[Gibraltar]], Men, Gernsi va Jersi hududlari ham Yevropa Ittifoqi hududiga kirmaydi.

*Berlemon -Berlemon — Yevropa hamjamiyati timsoli.

* 1960-yilda [[Bryussel]]ning markazida Berlemon ayollar monastiriga tegishli yer sotib olinadi va bu yerda yetti yil davomida Yevropa hamjamiyatining yangi timsoli quriladi. Loyiha muallifi me`mormeʼmor [[De Veste]] edi. Bu loyiha o`zoʻz davrining original va takrorlanmas loyihalaridan biri edi. Uni qurishda [[asbest]] moddasi mavjud qurilish materiallari ishlatiladi<ref>{{cite web|title=China now EU's biggest import market|publisher=People's Daily Online|date=2007-01-31|url=http://english.peopledaily.com.cn/200701/31/eng20070131_346408.html|accessdate=2010-11-10|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617ONY73l|archivedate=2011-08-22}}</ref><ref>{{cite web|title=EU now biggest trading partner of China|publisher=Chinese Embassy|date=2006-09-15|url=http://www.china-embassy.org/eng/xw/t272113.htm|accessdate=2010-11-10|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617OQ3aci|archivedate=2011-08-22}}</ref><ref>{{cite web|title=India and the EU: strategic partners?|publisher=Centre for European Reform|date=February/March 2006|url=http://www.cer.org.uk/articles/46_grant.html|accessdate=2010-11-10|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617OQeO1D|archivedate=2011-08-22}}</ref>. [[1991]]-yili [[Yevrokomissiya]] bu binoni tark etgach, u 14 yil davomida asbestdan tozalanadi va rekonstruksiya qilinadi{{-1|<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/economy_finance/euro/index_en.htm|title=The Euro|publisher=Europa portal|work=European Commission|accessdate=2010-11-10|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617OMJVb6|archivedate=2011-08-22}}</ref>}}. Yevrokomissiya bu yerga [[2004]]-yilning oktabrida qaytadi. Bu inshootning umumiy maydoni 240 ming km.kv.dan ortiq bo`libboʻlib, 14 ta qavatdan iborat. U 3 ga hududni egallaydi. Bu yerda ofislardan tashqari majlislar zali, konferens-zallar{{-1|<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/economy_finance/euro/world/outside_euro_area/index_en.htm|title=Use of the euro in the world|publisher=Europa portal|work=European Commission|lang=en|accessdate=2010-11-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/617OLAGvL|archivedate=2011-08-22}}</ref>}}, 760 kishiga mo`ljallanganmoʻljallangan restoran, 418 o`rinlioʻrinli kafe, telestudiya, kinozal, 1223 avtomobil uchun mo`ljallanganmoʻljallangan yerosti garajlari borborref>{{cite web|url=http://consilium.europa.eu/showPage.aspx?id=414&lang=en|work=[[Совет Европейского союза|Consilium]]|title=Consilium: Agriculture and Fisheries|publisher=Europa portal|accessdate=2010-09-08|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617OFz7VC|archivedate=2011-08-22}}</ref>.