Mutatsiya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Addbot (munozara | hissa)
k Bot: Migrating 68 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q42918 (translate me)
CoderSIBot (munozara | hissa)
Maqolaga matn qoʻshildi
Qator 1:
{{evolutsiya}}
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Mutatsiya''' (yun. mutatio — oʻzgarish, almashish) — 1) balogʻatga yetgan oʻgʻil bolalar ovozining uzgarishi; 2) oʻrta asr Yevropa musiqa nazariyasida olti tovushqator (geksaxord)dan boshqasiga oʻtish; 3) orkestr ijrosi jarayonida cholgʻular almashuvi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
'''Mutatsiya''' [[organizm]]lar [[genetik modda]]sining [[asos jufti|asos juftlaridagi]] oʻzgarishdir. Mutatsiyaga [[hujayra]] boʻlinishi paytidagi genetik modda koʻchirilishi xatosi, [[ultrabinafsha]] yoki [[ionlashtiruvchi nurlanish]], kimyoviy [[mutagen]]lar, [[virus]]lar yoki hujayra nazorati ostida roʻy beruvchi jarayonlar (masalan, [[gipermutatsiya]]) sabab boʻlishi mumkin. Mutatsiy aslida genetik materialning oʻzgarishlari hisoblanadi. Organizmlarda kuzatiladigan mutatsiya ayrim hollarda zararli boʻlib organizmning qaysidir funksiyasining buzilishi bilan xarakterlanadi; [[xamirturush]] bilan oʻtkazilgan tadqiqotlar zararli mutatsiyalar jami (zararli, neytral va foydali) mutatsiyalarning 7-12% ini tashkil etishini koʻrsatdi.<ref>{{cite journal |author=Doniger SW |title=A Catalog of Neutral and Deleterious Polymorphism in Yeast |journal=PLoS Genet. |volume=4 |issue=8 |pages=e1000183 |year=2008 |month=August |pmid=18769710 |pmc=2515631 |doi=10.1371/journal.pgen.1000183 |editor1-last=Pritchard |editor1-first=Jonathan K. |author-separator=, |author2=Kim HS |author3=Swain D |display-authors=3 |last4=Corcuera |first4=D |last5=Williams |first5=M |last6=Yang |first6=SP |last7=Fay |first7=JC}}</ref> Mutatsiyalar qayerda hosil boʻlishiga koʻra bir necha guruhlarga boʻlinadi. Asosan gen, xromosoma, genom va sitoplazmatik mutatsiyalar kuzatiladi. Mutatsiyalar hosil boʻlishida yuqorida aytilganidek bir qancha tashqi va ichki omillar sababchi boʻladilar. Tabiatda mutatsiyalar doimo yuz beradi<ref>[http://www.pnas.org/content/96/24/13910.long Mutation rates among RNA viruses]</ref> va ular evolutsiyaning birlamchi asosiy omili deb qaraladi. Lekin bu fikrni baʼzi bir genetik — evolutsionist olimlar maʼqullamaydilar.{{fact}}
 
Qator 6 ⟶ 11:
 
{{stub}}
 
{{OʻzME}}