Iqtisodiyot (fan): Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
MrErgashev (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
MrErgashev (munozara | hissa)
Qator 26:
* [[Klassik iqtisodiyotchilar]]-bu oqim bizning zamonamizga oʻzaro bogʻlikligi bilan ajralib turadi. [[XVIII]]-[[asr]]ning ikkinchi yarmi [[XIX]]-nchi [[asr]]ning boshlarida [[Adam Smitt]],[[Uilyam Petti]],[[David Rikardo]],[[Jan Batist Sey]]ning iqtisodiy ruknda ishlari ularni bevosita bu oqimni yaralishiga olib kelgan. Bu iqtisodchilarning fikricha [[halq]] boyligining manbasi va [[mamlakat]] [[iqtisodiyot]]ini rivojlanishi oʻzaro mahsulot ishlab chiqarish, raqobat faoliyatini kengaytirishi asosida yaratiladi deya xisoblashgan va oʻzlarining [[amaliy]] ishlarida buni yaqqol isbotlab berishgan.
[[Iqtisodiyot]] hamisha [[jamiyat]] hayotining asosini tashkil etadi. Odam yashashi uchun oʻz ehtiyojlarini qondirish i kerak,Hamma ehtiyojlarni qondirish esa ishlab chiqarishni rivojlantirish bilan bogʻliq.[[Inson]] [[sanʼat]], [[adabiyot]] bilan shugʻullanishdan oldin avval ovqatlanishi, kiyinishi va yashash joyiga ega boʻlishi kerak.buning uchun zarur [[mahsulot]]lar, kiyim-kechak va boshqa tovarlar ishlab chiqarishda yaratiladi. Shu tarzda kishilarning [[moddiy turmush]] darajasi, moddiy ehtiyojlarning qondirilishi [[iqtisodiyot]]ning holatiga, iishlab chiqarishning rivojlanishiga tugʻridan-toʻgʻri va bevosita bogʻliqdir.
 
=="Iqtisodiyot nazariyasi", „siyosiy iqtisod“ va „ekonomiks“ jumlalari talqini==
* '''Iqtisodiyot nazariyasi''' oʻzining predmeti, metodologiyasi, tuzilishi va amaliy xulosalari bilan '''siyosiy iqtisod''' fanidan farqlanadi.
'''Siyosiy iqtisod'''ning predmeti kishilarning moddiy neʼmatlar ishlab chiqarish, ayriboshlash, taqsimot va isteʼmol jarayonlaridagi ishlab chiqarish munosabatlaridan iboratdir.
* '''Iqtisodiyot nazariyasi''' esa ishlab chiqarish munosabatlarining oʻzinigina emas, balki ishlab chiqarish munosabatlarini ishlab chiqaruvchi kuchlar bilan bogʻlagan xolda oʻrganadi. Chunki, ishlab chiqarish munosabatlarining taraqqiyoti bu munosabatlarning ishlab chiqaruvchi kuchlar bilan bogʻlikligi va bir biriga taʼsir etishining natijasidir.
Ishlab chiqaruvchi kuchlar oldin rivojlanadi va bu rivojlanish yangi ishlab chiqarish munosabatlarining paydo boʻlishiga, ularning taraqqiy etishiga, shuningdek, eski ishlab chiqarish munosabatlarining tugallanishiga olib keladi. Ishlab chiqarish munosabatlari muvofiq boʻlsa, ishlab chiqaruvchi kuchlarning oʻsishiga faol ijobiy taʼsir koʻrsatadi, agar muvofiq kelmasa, uning oʻsishiga toʻsqinlik qiladi.
 
'''Iqtisodiyot nazariyasi fani''' ishlab chiqarish usulini, ishlab chiqarish munosabatlarini, ishlab chikariuvchi kuchlarga bogʻlagan xolda oʻrganadi.
 
* '''"Ekonomiks"''' fani cheklangan resurslar asosida jamiyatning va insonning cheksiz extiyojlarini taʼminlash masalalarini oʻrganadi. „Ekonomiks“da aynan inson va uning extiyojlari markaziy muammo hisoblanadi. Iqtisodiyot nazariyasi oʻz navbatida iqtisodiy hodisalar, qonunlarni oʻrganib, ularni ob’ektiv xarakterini taʼkidlaydi.
'''"Ekonomiks"''' fani Qiymat nazariyasida marjinalizm oqimi tarafdorlarining nuqtai nazaridan kelib
chiqib, Qiymatni soʻnggi mahsulot bilan, bahoni esa talab va taklifning oʻzaro bir-biriga muvofiq kelgan vaziyatlarda (kesishish nuqtasida) belgilaydi.
 
* '''Iqtisodiyot nazariyasida''' esa qiymat nazariyasi bilan aniqlanadi. Keyingi davrlarda juda kup iqtisodchi olimlar U.Petti, D.Rikardo, Jumladan, akademiklar V.I.Vidyapin, G.P.Juravlevalar rahbarligida yaratilgan.
„Umumiy Iqtisodiyot nazariyasi“ '''(Siyosiy iqtisod)''' darsligida fan predmeti professor Dobroʻnin fikricha quyidagicha taʼriflanadi: '''Umumiy Iqtisodiyot nazariyasi'''- bu ijtimoiy fan bulib, kishilar va guruhlarning ehtiyojlarini qondirish maqsadida cheklangan va raqobat tugʻdiradigan resurslardan foydalanib, moddiy neʼmatlar ishlab chiqarish, taqsimlash, ayriboshlash va isteʼmol qilish xatti-xarakatlarini oʻrganadi.