Ildiz (oʻsimlik): Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Yangi maqola yaratildi |
DastyorBot (munozara | hissa) k imlo |
||
Qator 2:
'''Ildiz''' (radix) — oʻsimlikning eng muhim organi. I. tuproqdan suv va oziq moddalarni soʻrib olish, oʻzida murak-kab birikmalarni sintez qilish va ularni oʻsimlikning yer ustki qismi (poyasi, barglari) ga koʻtarib berish funksiyasini bajaradi. I. tuproqqa mikroflora rivojini tezlashtiruvchi har xil birikmalar ajratadi va tuproq hosildorligini oshiradi. Bundan tashqari, I. baʼzi organik moddalarni sintez qiladi. Koʻpgina oʻsimlik I. vda zaxira toʻplanadi.
Tuban oʻsimliklar, lishayniklar, yoʻsinsimonlar va ayrim zamburugʻlarda I. vazifasini rizoidlar (tuksimon va b. shakllardagi bir va koʻp hujayrali sodda I.lar) bajaradi. I. koʻpincha ingichka silindrsimon yoki ipsimon boʻladi. Urugʻ yerga tushgandan keyin, murtakdagi I. rivojlanib, asosiy I. ga aylanadi. Asosiy I. tarmoklanib, birinchi tartib, ular oʻz navbatida tarmoklanib, ikkinchi tartib va h.k. yon I. hosil qiladi. Asosiy va yon I. lardan tashqari koʻpgina oʻsimliklarda poya va barglardan oʻsib chiqadigan qoʻshimcha I. uchraydi. Oʻsimlik poyasini tuproqqa koʻmish yoʻli
I. lar tuproqda tarqalishiga qarab oʻq ildiz va patak ildizga boʻlinadi. Asosiy I. yaxshi rivojlanib, yoʻgʻonligi va boʻyi
Koʻp oʻtlarning I.lari etdor boʻladi (lavlagi, sabzi, turp va b.). Etdor I. lar kraxmal, har xil qandlar, shilim-shiq moddalar, inulin, gemitsellyuloza va b. zaxira moddalarni saklash vazifasini bajaradi. Mac, lavlagi I. sa-harozaga, kartoshkagul I. boʻrtmalari inulinga, gulxayri I.i kraxmal va shilimshiq moddalarga boy.
|