Ishqoriy metallar: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Yangi maqola yaratildi
 
DastyorBot (munozara | hissa)
k imlo
Qator 1:
'''Ishqoriy metallar''' - Mendeleyev davriy sistemasining birinchi gu-ruhi asosiy guruhchasini tashkil etadigan elementlar: litiy, natriy, kaliy, rubidiy, seziy va fransiy. Ular S-elementlardir. Atomlarining tashki energetik pogonasida bittadan elektron boʻladi. Kimyoviy birikmalarda oksidlanish darajasi +1 ga teng .
 
Barcha I.m. — asl metallar, kuchli qaytaruvchilar. Ular kimyoviy jihatdan faol boʻlib, deyarli barcha metallmaslar b-nbilan bevosita birikadi. Birikmalarda, asosan, ionli bogʻlanish hosil boʻladi. Tartib raqamining ortishi va ionlanish energiyasining kamayib borishi b-nbilan I.m.ning metallik xossalari maʼlum qonuniyat asosida kuchayadi. Davriy sistemaning har qaysi davri (birinchidan tashkari) shu elementlardan boshlanadi. Bu elementlar kislorod b-nbilan birikib, R2O oksidlarni hosil qiladi. Oksidlari suv b-nbilan shiddatli reaksiyaga kirishib, ROH asoslarini beradi.
 
I.m. ning vodorodli birikmalari gidridlar boʻlib, RH formulaga mu-vofiq keladi. Barcha gidridlar ok, kristall moddalardir. Gidridlarda vodorodning oksidlanish darajasi — 1 ga teng .<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>