Reliktiv nurlanish: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Yangi maqola yaratildi
 
kTahrir izohi yoʻq
Qator 1:
'''Reliktiv nurlanish''' (lot. {{lang-la|relictum}} — qoldiq; boshqa nomlari: '''qoldiq nurlanish''', '''kosmik mikrotoʻlqinli fon nurlanishi''') — kosmik [[elektromagnit nurlanish]]. R.Reliktiv n.nurlanish [[intensivlik|intensivligi]] va spektri[[spektr]]i [[mutlaq qora jiyemningjism]]ning 2,7 [[Kelvin|K]] bilan nurlanishiga mos keladi. R.n.ningReliktiv nurlanishning mavjudligi toʻgʻrisida birinchi marta 1948 y.da-yilda amerikalik olim G.A.[[George GamovGamow]] (1904—68), "qaynoq„qaynoq Koinot"Koinot“ nazariyasida tilga olgan. Bu modelga koʻra, Koinot ilk davrda ([[galaktika]] va [[yulduzlar]] paydo boʻlguncha) oʻta zich va qaynoq (oʻta yuqori traliharoratli) boʻlgan. Bu t-raharorat vodoroddan[[vodorod]]dan geliyni[[geliy]]ni sintezlovchi yadro reaksiyalarining boʻlishi uchun yetarli boʻlgan. Sintez tufayli fazo oʻta zich elektromagnit nurlanish bilan toʻyingan boʻlib, kuchsiz qoldiqlari R.n.reliktiv nurlanish koʻrinishida kuzatiladi. R.n.niReliktiv nurlanishni 1965-yilda y.da[[Arno R. V. VilsonPenzias]] va A.[[Robert PenziasWilson]] 7,35 sm toʻlqin uzunligida kashf etganlar.
 
Keyinchalik Koinot kengayish natijasida soviy boshlagan. "Boshlangʻich"„Boshlangʻich“ vaqtdan bir necha yuz ming yil keyin atrof muhitning trasi 3000—4000K gacha pasaygan, zichlik esa r=10~20 g/sm3sm<sup>3</sup> boʻlgan. Shu paytdan boshlab kimyoviy elementlar paydo boʻla boshlagan. Kengayish hozirgi kungacha davom etmoqda, deb hisoblansa, Koinot ham oʻzidagi modda kabi sovimokdasovimoqda, degan xulosa chiqadi. Hozirgi zamonga f=101010<sup>10</sup> yil boʻlgan; Koinotning hozirgi zichligi r=10~2’ g/sm3sm<sup>3</sup> deb olinsa, Koinot trasiharorati 2,7 K boʻlgan R.n.reliktiv nurlanishni sochib turishi kerak. Darhaqiqat, 1965 y.da-yilda Bell telefon kompaniyasi (Angliya)ning radioantennasi 2,7K traliharoratli R.n.nireliktiv nurlanishni, yaʼni 7,35 sm toʻlqin uzunlikdagi radio nurlanishni qayd etdi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Manbalar ==
{{manbalar}}
 
{{astro-stub}}
{{no iwiki}}
 
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->