Ispaniya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
DastyorBot (munozara | hissa)
k un-t → universitet
DastyorBot (munozara | hissa)
k noyab. → noyabr
Qator 6:
 
== Davlat tuzumi ==
I. — parlamentli monarxiya. Amaldagi konstitutsiyasi 1978 y. 6 dek.dagi milliy referendumda maʼqullangan, oʻsha yili 29 dek.dan kuchga kirgan; 1992 y.da unga tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — qirol (1975 y. 22 noyab.dannoyabrdan Xuan Karlos 1), uning huquqi konstitutsiya boʻyicha cheklangan. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Bosh korteslar (parlament) amalga oshiradi. Korteslar ikki palata — deputatlar kongressi va senatdan iborat. Ijrochi hokimiyatni hukumat amalga oshiradi. Hukumat raisini qirol siyosiy partiyalar va par-lamentning ikkala palatasi raislari b-n maslahatlashib tayinlaydi.
 
 
Qator 68:
6 yoshdan 14 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun 8 y.lik majburiy taʼlim joriy etilgan. 4 y.lik boshlangich, 7 y.lik oʻrta maktablar bor. Kuchaytirilgan toifadagi hunar-texnika va tijorat maktablari ishlaydi. Boshlanrich maktab oʻqituvchilari 3 y.lik ped. bilim yurtlarida, oʻrta maktab oʻqituvchilari universitetlarda tayyorlanadi. Mamlakatda 35 davlat universiteti, 4 katolik universitet, 3 ta politexnika instituti bor. Eng yiriklari: Salamanka (1218), Barselona (1430), Sevilya (1502), Madrid (1508) universitetlari, Sirtqi taʼlim unti (1972), Bilbao unti (1968), Va-lensiyadagi Politexnika universiteti, Santyago-dekompostela sh.dagi universitet. Mamlakatdagi i.t. ishlarini 1939 y.da tuzilgan Ilmiy tadqiqotlar Oliy kengashi uyushtiradi va muvofiqlashtiradi. Akademiyalari: Madriddagi Ispan qirollik akademiyasi (1713), Huquqshunoslik va qonunchilik rollik akademiyasi (1730), Kirollik milliy tibbiyot akademiyasi (1732), Bar-selonadagi Fan va sanʼat qirollik akademiyasi (1764), Madriddagi Axlo-qiy va siyosiy fanlar kirollik akademiyasi (1857). Bir qator ilmiy tadqiqot institutlari mavjud. I.da 57 yirik kutubxona, jumladan, Madriddagi Milliy kutubxona (1712) va universitet ku-tubxonasi, Barselonadagi Kataloniya kutubxonasi bor. I.da 90 muzey boʻlib, yiriklari Madriddagi Prado muzeyi (1819), Milliy arxeologiya muzeyi (1867), Barselona, Kordova, Valensiya va Sevilyadagi badiiy muzeylardir.
 
Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi. I.da 120 ga yaqin gaz. va 900 jur. nashr etiladi. Eng yiriklari: "Pays" ("Mamlakat", kundalik gaz., 1976 y.dan), "Vanguardia" ("Ilgor", kundalik gaz., 1981 y.dan), "Diario-16" ("Gazeta-16", kundalik gaz., 1976 y.dan), "Levante" ("Sharq", kundalik gaz., 1939 y.dan), "Kambio-16" (haftalik jur., 1972 y.dan), "Destino" ("Tak,dir", haftalikjur., 1942 y.dan). I. ax-borot agentligi — EFE 1939 y. 3 noyab.noyabr da tashkil etilgan. I.da radioeshittirish 1919 y.dan, telekoʻrsatuvlar 1956 y.dan olib boriladi. I. radiosi va te-lekoʻrsatuvi hukumat hamda siyosiy partiyalar vakillaridan iborat kengash tomonidan boshqariladi, radioeshittirish va telekoʻrsatuvlarni nazorat qiladi. I. milliy radiosi va I. telekoʻrsatuvi davlat mahkamasi mavjud.
 
Adabiyoti ispan, bask, katalon tillarida va portugal tilining galisiy shevasida.