Malayziya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Vikifikatsiya
Qator 2:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Malayziya''' (Persekutuan Tanah Malaysiu) — Jan.-Sharqiy Osiyodagi davlat. X,ududini Jan. Xitoy dengizi ikkiga ajratib turadi; Gʻarbiy M. (Malayya) Malakka ya. o.ning jan.da, Sharkiy M. Kalimantal o.ning shim. qismida joylashgan. Mayd. 332,8 ming km2. Aholisi 22,2 mln. kishi (2001). Poytaxti — [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpur]] sh. Maʼmuriy jihatdan 13 shtat va 2 federal hududga boʻlinadi.
 
 
Qator 24:
larda butun Malayya ni oʻz hokimiyati ostida birlashtirishga harakat qildi. 1641 y. Malakkani gollandlar bosib oldi. 18-a. oxiridan Malayya davlatiga ingliz mustamlakachilari taʼsir koʻrsata boshladi. 1786—1888 y.lar davomida inglizlar hoz. M. hududining katta qismini bosib oldi. Mustamlakachilarga karshi urush hamda qoʻzgʻolonlar boʻldi (1791, 1831-32, 1875-76, 1891-94 va h. k.).
 
2-jahon urushi davrida M.ni yapon armiyasi bosib odni. 1943 y. M.da boskinchilarga qarshi xalq armiyasi tuzildi. 1945 y. 2 sent.da yapon bosqinchilari xalq armiyasi tomonidan tormor etiddi, mamlakatda demokratik hokimiyat organi — xalq qoʻmitalari tuzildi. Koʻp oʻtmay ingliz mustamlakachilari M.ga qaytib, ilgarigi bosqinchilik tartibini oʻrnatishga harakat qildilar. Ayni vaktda mustamlakachilar milliy ozodlik harakatiga siyosiy nayrang yoʻli bilan putur yetkazishga intildilar. 1946 va 1948 y.lardagi konstitutsiya islohotiga koʻra, Singapur Malayyadan ajratildi. Malayya 1946 y.dan Malayya Ittifoqi va 1948 y.dan Malayya Federatsiyasi deb ataddi. 1946 y. Saravak va Sabax Buyuk Britaniya mustamlakasiga aylandi. 1948 y. iyunda ingliz hokimiyati mamlakatdagi milliy ozodlik harakatiga qarshi hujumga oʻtdi. 1949 y. fev.da malayya xalqining Ozodlik armiyasi tuzildi. 1955 y. Malayya Federatsiyasining qonun chiqaruvchi kengashiga saylovda Federatsiyaning Britaniya Hamdoʻstligi doirasida mustaqilligini yoklab chiqqan Uch partiya ittifoqi (1957 y.dan Ittifoq partiyasi) gʻalaba qozondi. 1957 y. 31 avg . da Malayya Federatsiyasi mustaqilligi eʼlon qilindi. 1963 y. 9 iyunda Londonda Buyuk Britaniya, Malayya Federatsiyasi, Singapur, Sabax va Saravak oʻrtasida M. Federatsiyasi tashkil topganligi toʻgʻrisida oʻzaro bitim imzolandi; 1965 y. M. bilan Singapur hukumati oʻrtasida kelishmovchilik boʻlib, Singapur Federatsiya tarkibidan chiqib ketdi. M. 1963 y.dan [[BMT]] aʼzosi. 1992 y. 1 yanvar
 
da UzR bilan diplomatiya munosabatlarini oʻrnatgan. M.ning milliy bayrami — 31 avg . — Milliy kun (1957).
Qator 82:
 
== Sport ==
Malayziyadagi eng takomillashgan sport turi bu badminton, bovling, futbol va skvosh hisoblanadi. GolfgahamGolfga ham hozirgi kunda katta eʼtibor berilmoqda. Malayziyada har yili yirik musobaqalar oʻtqaziladioʻtkaziladi, hususanxususan 1998 -yilda oʻtqazilganoʻtkazilgan „Hamkorlik Oʻyinlari“ (ing. {{Lang-en|Commonwealth Games}}).
 
== Manbalar ==
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
{{manbalar}}
 
{{OʻzME}}<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
'''Malayziya ''' poytaxti — [[Kuala Lumpur]] shahri. [[BMT]] aʼzosi
{{stub}}
{{osiyo mamlakatlari}}
Qator 92 ⟶ 94:
[[Turkum:Davlatlar]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]
{{Link FA|ms}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}
 
{{OʻzME}}