Armanlar: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Kareyac (munozara | hissa)
→‎Aleppodagi armanlar: File:Margadeh.jpg
Kareyac (munozara | hissa)
viki
Qator 4:
|region1 = {{ARM}}
|pop1 = 3 145 354
|ref1 =
|ref1 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region2 = {{RUS}}
|pop2 = 1 182 388
|ref2 =
|ref2 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region3 = {{FRA}}
|pop3 = 800 000
|ref3 =
|ref3 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region4 = {{IRN}}
|pop4 = 150 000—560 000
|ref4 =
|ref4 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region5 ={{flagcountry|United States}}
|pop5 = 484 840 — 1 500 000
|ref5 =
|ref5 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region6 = {{flagcountry|Georgia}}
|pop6 = 315 000
|ref6 =
|ref6 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region7 = {{flagcountry|Syria}}
|pop7 = 190 000
|ref7 =
|ref7 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region8 = {{flagcountry|Argentina}}
|pop8 = 130 000
|ref8 =
|ref8 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region9 = {{flagcountry|Turkey}}
|pop9 = 60 000, 500 000 boʻlishi mumkin
|ref9 =
|ref9 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region10 = {{flagcountry|Lebanon}}
|pop10 = 140 000
|ref10 =
|ref10 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region11 = {{flagcountry|Ukraine}}
|pop11 = 100 000
|ref11 =
|ref11 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region12 = {{flagcountry|Poland}}
|pop12 = 1082 — 92 000
|ref12 =
|ref12 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region13 = {{flagcountry|Jordan}}
|pop13 = 70 000
|ref13 =
|ref13 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region14 = {{flagcountry|Brazil}}
|pop14 = 40 000
|ref14 =
|ref14 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region15 = {{flagcountry|Kazakhstan}}
|pop15 = 20 000 — 25 000
|ref15 =
|ref15 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region16 = {{flagcountry|Uzbekistan}}
|pop16 = 42 359
|ref16 = <
|ref16 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region17 = {{flagcountry|Germania}}
|pop17 = 42 000
|ref17 =
|ref17 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region18 = {{flagcountry|Canada}}
|pop18 = 40 505—100 000
|ref18 =
|ref18 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region19 = {{flagcountry|Grecia}}
|pop19 = 35 000
|ref19 =
|ref19 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region20 = {{flagcountry|Turkmenistan}}
|pop20 = 30 000
|ref20 =
|ref20 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region21 = {{flagcountry|Israel}}
|pop21 = 20 000
|ref21 =
|ref21 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region22 = {{flagcountry|Iraq}}
|pop22 = 20 000
|ref22 =
|ref22 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region23 = {{flagcountry|Uruguay}}
|pop23 = 19 000
|ref23 =
|ref23 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region24 = {{flagcountry|United Kingdom}}
|pop24 = 18 000
|ref24 =
|ref24 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region25 = {{flagcountry|Hungary}}
|pop25 = 15 000
|ref25 =
|ref25 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region26 = {{flagcountry|Bulgaria}}
|pop26 = 10 831 — 30 000
|ref26 =
|ref26 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region27 = {{flagcountry|Filipin}}
|pop27 = 12 000
|ref27 =
|ref27 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region28 = {{flagcountry|Belarus}}
|pop28 = 10 191
|ref28 =
|ref28 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region29 = {{flagcountry|Belgium}}
|pop29 = 10 191
|ref29 =
|ref29 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region30 = {{flagcountry|Czech Republic}}
|pop30 = 10 000
|ref30 =
|ref30 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|region31 = {{flagcountry|Latvia}}
|pop31 = 2700
|ref31 =
|ref31 = <ref name="Leeuw"/><ref name="ethnologue"/>
|languages = [[Arman tili]]<br />
|religions = [[Masihiylik]]
|related = Yunonlar
}}
 
'''Armanlar''' (o‘zlarini ''hay'' deb atashadi) — xalq, Armanistonning[[Armaniston]]ning asosiy aholisi (3,08 mln. kishi, 1992 y.). Shuningdek [[RF]] (532 ming kishi), [[Gruziya]] (437 ming kishi), [[AQSH]] (700 ming kishi), [[Fransiya]] (270 ming kishi), [[Eron]] (200 ming kishi), [[Suriya]] (170 ming kishi), [[Tog‘li Qorabog‘]] (146 ming kishi), [[Livan]] va [[Turkiya]] (150 ming kishidan) va b. mamlakatlarda ham yashaydilar. Umumiy soni — 6,55 mln. kishi. [[Arman tilidatili]]da so‘zlashadi. Dindorlari — asosan xri-stian[[Xristian dini|xristian]]-monofisiylarmiafisiylar.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Aleppodagi armanlar ==
[[File:Margadeh.jpg|thumb|left|230px|Aleppodagi armanlar]]
[[Halab]] shaharining xristianlari arman qochqinlari kelganda ko'paygan. ([[Genotsid|1915-yilgi arman genotsidi]]). Birinchi arman qochqinlari kelganda ([[1915]]—[[1922]]) Halab aholisi 1922-yili 156 748-kishi bo'ldi, shulardan: [[Islom|musulmonlar]] 97 600-kishi (62,26 %), [[Katolitsizm|xristian-katoliklar]] — 22 117 (14,11 %), [[Iudaizm|iudaylar]] — 6 580 (4,20 %), [[Evropa|evropaliklar]] shu vaqtda-2 652 (1,70 %), [[Genotsid|arman qoshqinlari]] — 20 007 (12,76 %) va boshqalari — 7 792 (4,97 %)<ref>Alepppo in One Hundred Years 1850—1950, vol.3 page 26, 1994 Aleppo. Authors: Mohammad Fuad Ayntabi and Najwa Othman</ref><ref>The Golden River in the History of Aleppo, ({{lang-ar|نهر الذهب في تاريخ حلب}}), vol.1 (1922) page 256, published in 1991, Aleppo. Author: Sheikh Kamel Al-Ghazzi</ref>. Yekіnshі armyan bosqindari 1923 jili keldі.<ref>The Golden River in the History of Aleppo ({{lang-ar|نهر الذهب في تاريخ حلب}}), vol.3 (1925) pages 449—450, published in 1991, Aleppo. Author: Sheikh Kamel Al-Ghazzi</ref>. [[1923]]—[[[1925]]-yillari shaharga 40 000-arman keldi, [[Aleppo]] aholisi 1925-yilining oxirlarida 210 000-kishiga koʻpaydi. Ularning ichida: [[armanlar]] 25 %<ref>{{cite book | last = Hovannisian | first = Richard G. | authorlink = Richard G. Hovannisian | title = The Armenian People From Ancient to Modern Times, Volume II: Foreign Dominion to Statehood: The Fifteenth Century to the Twentieth Century | publisher = Palgrave Macmillan | location = New York | year =2004 | isbn = 1-4039-6422-X | page =425}}</ref>. 1944-yili Aleppo aholisi 325 000-kishi boʻldi, ularning-112 110 (34,5 %) xristianlar (armanlar — 60 200). Aleppo xristianlarining yarmi 1947-yilgacha armanlar boʻldi. Aytish joyizki undan keyin arman repatriatsiyasi davrida armanlarning koʻpchiligi Sovet Armanistoniga koʻchdi ([[1946]]—[[1967]]).
 
== Arman musiqasi ==
Bizga hozir qadimgi va oʻrta asrlik [[Armanlar|arman]] [[musiqa]]siningmusiqasining mazmunini koʻz oldimizga keltirshimiz qiyin. Biroq saqlanib qolgan hujjatlar u davrning musiqasi mayin va sozli boʻlganligidan dalolat beradi.
 
== Milliy asboblari ==