Dushanbe: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
→Hududiy boʻlinishi: Imlo |
Imlo |
||
Qator 61:
Dushanbe dastlab [[Varzob]] daryosining boʻyidagi uchta kichik yondosh qishloq — Sariosiyo, Shohmansur va Dushanba oʻrnida paydo boʻlgan. Bu uch qishloqning eng yirigi Dushanba qishlogʻi boʻlgan. Shahar hududidan [[yunon]]-[[baqtriya]] davri (eramizdan avavvalgi 2-asr)ga oid arxeologik yodgorliklar topilgan. Qoʻlyozmalarda Dushanba qishlogʻi 17-asr boshidan tilga olingan. Dushanbe 1924-yidan Tojikiston Muxtor respublikasi poytaxti boʻlgan. 1925-yil Dushanbega shahar statusi berilgan.
== Geografiyasi ==
Dushanbeni [[Varzob]] daryosi shimoldan janubga, [[Kofarnihon]] daryosi sharqdan gʻarbga kesib
Dushanbening [[iqlim]]i kontinental. Yanvarning oʻrtacha hararoti −0,6-9 °C, iyulniki 19.4-35.6 °C. Dushanbeda yiliga 625-630 mm yogʻin yogʻadi. Dushanbe [[Hisor vodiysi]]da, [[Varzob]] daryosining dengiz sathidan 750-930 metr balandlikdagi keng [[terrasa]]larida joylashgan. ▼
=== Iqlimi ===
▲Dushanbening [[iqlim]]i kontinental. Yanvarning oʻrtacha hararoti −0,6-9 °C, iyulniki 19.4-35.6 °C. Dushanbeda yiliga 625-630 mm yogʻin yogʻadi. Dushanbe [[Hisor vodiysi]]da, [[Varzob]] daryosining dengiz sathidan 750-930 metr balandlikdagi keng [[terrasa]]larida joylashgan.
▲Dushanbeni Varzob daryosi shimoldan janubga, [[Kofarnihon]] daryosi sharqdan gʻarbga kesib oʻtgan.
=== Hududiy boʻlinishi ===
[[File:Административное деление Душанбе.png|thumb|120px|left|Dushanbe shahrining hududiy boʻlinishi]]
Qator 99 ⟶ 100:
|Aleyev Saidnuriddin Akromovich
|-
|4.
|Jeleznodorojniy
|27,9
Qator 118 ⟶ 119:
== Transporti ==
Dushanbe shahri bir necha [[temir yoʻl]] va shosse yoʻllar tugunidir. [[Dushanbe
== Taʼlimi ==
Qator 126 ⟶ 127:
Keyingi yillarda Dushanbeda koʻplab chiroyli maʼmuriy, oʻquv, madaniy va maishiy binolar (Hukumat uyi, Majlisi Oliy, „Tojikkonsert“, Borbad nomidagi kinokonsert zali, „Dushanba“, „Tojikiston“ mehmonxonalari, Tojikiston davlat milliy universiteti, aerovokzal, „Rohat“, „Saodat“ choyxonalari, „Sadbarg“ maishiy xizmat uyi, Kasaba uyushmalari Saroyi, yozuvchilar uyi) va koʻp qavatli turar joy binolari qurilgan.
Dushanbeda yetti [[teatr]] (Sadriddin Ayniy nomli Akademik opera va balet teatri, A. Lohutiy nomli Tojikiston akademik drama teatri va boshqalar), [[filarmoniya]], [[sirk]], bir necha kinoteatr, „Tojikfilm“ kinostudiyasi, Firdavsiy nomli
Dushanbeda poligrafiya kombinati, „Irfon“, „Adib“, „Maorif“, „Donish“, „Sharqi ozod“ nashriyotlari, Tojikiston ensiklopediyasi Bosh ilmiy tahririyati mavjud. Oʻttizga yaqin nomda [[tojik tili|tojik]], [[oʻzbek tili|oʻzbek]], [[rus tili|rus]], [[ingliz tili|ingliz]] va boshqa tillarda [[gazeta]], oʻndan oshiq nomda [[jurnal]] nashr etiladi.
Qator 132 ⟶ 133:
Shaharda 27 [[kasalxona]], 60 vrachlik ambulatoriya-poliklinika muassasasi (shu jumladan 10 ta maxsus dispanser), 8 sanitariya-epidemiologiya stansiyasi, 5 [[stadion]], sport saroyi, 7 suzish havzasi mavjud. Dushanbe atrofidagi ([[Hisor-olay togʻlari|Hisor]] togʻlarining janubiy yon bagʻirlarida) manzarali togʻ daralarida dam olish uylari va sanatoriylar bor.
Shaharda Vaxdat, Gʻalaba, maydonlari, Ayniy nomidagi bogʻ bor. Tojik mumtoz adabiyoti aseoschisi [[Abu Abdullo Rudakiy]]ga, [[Abu Ali ibn Sino]] va [[Sadriddin Ayniy]]ga haykal oʻrnatilgan, Ayniy va [[Mirzo Tursunzoda]]ga maqbara barpo qilingan. Dushanbeda yana botanika bogʻi, [[mineralogiya]] [[
== Manbalar ==
Qator 142 ⟶ 143:
{{Commons category|Dushanbe}}
{{OʻzME}}▼
{{Tojikiston hududiy boʻlinishi}}
{{Tojikiston shaharlari}}
▲{{OʻzME}}
{{Link GA|uk}}▼
[[Turkum:Poytaxtlar]]
[[Turkum:Tojikiston shaharlari]]
[[Turkum:Oʻrta Osiyoning qadimiy shaharlari]]
▲{{Link GA|uk}}
| |||