Vengriya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Qator 62:
 
== Musiqasi ==
VengerMojar [[x]]alq qoʻshiqlari bir ovozlidir; qad. ohanglari esa mari,udmurt, chuvash kuylarini eslatadi. Igrits deb ataluvchi venger [[x]]alq ba[[x]]shidostonchilari haqidagi dastlabki maʼlumot Yu-a.ga taalluqli. Xristianlik rasmiy din boʻlib qolgach (10-a.), Grigoriyem [[x]]oralining taʼsiri kuchaydi. Professional V. musiqasi (13-a. dan) zodagonlar orasida ravnaq topdi. Unda Gʻarbiy Yevropa musiqasi bilan venger [[x]]alq musiqa ohanglari qoʻshildi. 16-a. da lyutnya ijrochisi va [[x]]onanda Sh. Tinodining tari[[x]]iy mavzudagi dastlabki dunyoviy qoʻshiklari, B. Bakfarq kabi sozandakompozitorlarning cholgʻu asarlari nashr etildi. 17—18-a. larda V. zodagonlarining koʻpchiligi oʻzlarining [[x]]or hamda cholgʻu kapellalari bilan nom chiqarishdi.
 
18-a. o[[x]]iridan cholgʻu musiqasining yangi raqsbop janri — verbunkosh taraqqiy etdi. Uning shakllanishida V. loʻli sozandalari katta rol oʻynadi. Keyinchalik milliy musiqaning asosiy uslubi darajasiga koʻtarllgan verbunkosh barcha janrlarga taʼsir qildi. Kompozitor Y. Ruzichka shu uslub zaminida birinchi V. operasi ("Belaning qochishi", 1822) ni yozdi. Oʻz ijodida verbunkosh bilan Italiya operanavislik tajribasini qoʻshgan 19-a. atoqli kompozitori F. Erkel "Bank ban", "Laslo Xunyadi", "Dyord Doja" singari milliy ozodlik harakati ruhidagi operalarni yaratdi. Verbunkosh ohanglari Gaydn, Motsart. Bet[[x]]oven, Shubert, Brams, Berlioz, List singari kompozitorlarni ilhomlantirdi. 1834 y. da dastlabki Milliy musiqa maktabi tashkil topdi. Shuning zaminida F. List Musiqa akademiyasini barpo qildi (1918 y. dan List nomidagi Oliy musiqa sanʼati maktabiga aylangan). Peshtda opera teatri (1837), Milliy konservatoriya (1840, keyinchalik oliy musiqa maktabi deb iomlangan) barpo boʻldi. 1853 y. Filarmoniya jamiyati tashkil topdi. Mashhur pianinochi, kompozitor F. List faoliyati 19-a. V. musiqa taraqqiyotida katta rol oʻynadi. B. Bartok, 3. Koday singari kompozitor va musiqashunoslar [[x]]alq ijodi asarlarini oʻrganib, V. musiqa madaniyati rivojiga katta hissa qoʻshdilar. 20-a. da F. Legar, I. Kalman, V. Yakobi operettalari olamga mashhur boʻldi. V. musiqasi taraqqiyotida A. Mi[[x]]ay, P. Kadosha, R. Marosh, E. Servanskiy, F. Farqash, D. Ranki. P. Yardani, Sh. Sokolai, J. Durko singari kompozitor va musiqashunoslarning [[x]]izmatlari katta.
 
18-a. o[[x]]iridan cholgʻu musiqasining yangi raqsbop janri — verbunkosh taraqqiy etdi. Uning shakllanishidashaklanishida V. loʻli sozandalari katta rol oʻynadi. Keyinchalik milliy musiqaning asosiy uslubi darajasiga koʻtarllgan verbunkosh barcha janrlarga taʼsir qildi. Kompozitor Y. Ruzichka shu uslub zaminida birinchi V. operasi ("Belaning qochishi", 1822) ni yozdi. Oʻz ijodida verbunkosh bilan Italiya operanavislik tajribasini qoʻshgan 19-a. atoqli kompozitori F. Erkel "Bank ban", "Laslo Xunyadi", "Dyord Doja" singari milliy ozodlik harakati ruhidagi operalarni yaratdi. Verbunkosh ohanglari Gaydn, Motsart. Bet[[x]]oven, Shubert, Brams, Berlioz, List singari kompozitorlarni ilhomlantirdi. 1834 y. da dastlabki Milliy musiqa maktabi tashkil topdi. Shuning zaminida F. List Musiqa akademiyasini barpo qildi (1918 y. dan List nomidagi Oliy musiqa sanʼati maktabiga aylangan). Peshtda opera teatri (1837), Milliy konservatoriya (1840, keyinchalik oliy musiqa maktabi deb iomlangan) barpo boʻldi. 1853 y. Filarmoniya jamiyati tashkil topdi. Mashhur pianinochi, kompozitor F. List faoliyati 19-a. V. musiqa taraqqiyotida katta rol oʻynadi. B. Bartok, 3. Koday singari kompozitor va musiqashunoslar [[x]]alq ijodi asarlarini oʻrganib, V. musiqa madaniyati rivojiga katta hissa qoʻshdilar. 20-a. da F. Legar, I. Kalman, V. Yakobi operettalari olamga mashhur boʻldi. V. musiqasi taraqqiyotida A. Mi[[x]]ay, P. Kadosha, R. Marosh, E. Servanskiy, F. Farqash, D. Ranki. P. Yardani, Sh. Sokolai, J. Durko singari kompozitor va musiqashunoslarning [[x]]izmatlari katta.
 
== Teatri ==