Norin (daryo): Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Olaf Studt (munozara | hissa)
+ 23 × [[]]; + Turkum:Daryolar
Olaf Studt (munozara | hissa)
k + 1 × [[]]
Qator 1:
{{birlashtirish|Norin daryosi}}
{{Maʼnolari|Norin (maʼnolari)}}
'''Norin''' — [[Oʻzbekiston]] va [[Qirgʻiziston]]dagi [[daryo]]. Markaziy [[Tyan-Shan|Tyanshan]]dan boshlanadi. Uz. 807 km, [[daryo havzasi|havzasi]]ning mayd. 59,9 ming km². Daryo Norin sh.dan 44 km sharkda Katta Norin va Kichik Norin daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi. Norin sh.dan 21 km oqib oʻtgach, unga oʻng tomondan [[Oʻnarcha]] daryosi, soʻngra [[Soʻnkoʻl]]dan chiqib keladigan Koʻkjerti daryosi quyiladi. Shundan soʻng , eng yirik chap [[irmoq]]laridan Otboshi daryosi, undan nariroqsa Olabugʻa daryosi kelib quyiladi. Toʻgʻuztoʻroʻ [[soylik|soyligi]]ga oqib chiqqach, N. da-ryosiga chap tomondan ancha yirik Koʻkiy-rim daryosi, 32 km oqib borgach, Koʻkoʻme-ren daryosi qoʻshiladi. Uzunaxmat va Qo-rasuv daryolari qoʻshilgach, daryo [[Fargʻona vodiysi|Fargona vodiysi]]ga chiqadi. Shu yerdan boshlab uning suvi qisman sugʻorishga olinadi. [[Namangan]] sh. yaqinidagi Baliqchi qishlogʻi yonida N. [[Qoradaryo]] bilan qoʻshilib [[Sirdaryo (daryo)|Sirda-ryo]]ni hosil qiladi. N. yuqori oqimida keng vodiyda, Axala daryosining quyilish joyiga qadar chuqur va tor vodiyda juda tez oqadi. [[Norin (shahar)|Norin ]] sh.dan boshlab daryo vodiysida ikki yoqlama qayir hosil boʻlgan. Uzunaxmat daryosi quyilish joyiga yaqin daryo [[vodiy]]si tobora tora-yib, qoyali daraga aylanadi va [[Uchqoʻrgʻon (shahar)|Uchqoʻr-gʻon]] sh.dan oʻtgach, kengayib, konussimon yoyilmadan oka boshlaydi. N.ning oʻrtacha koʻp yillik suv sarfi (Norin sh. yaqinida) 87,5 m³/sek, oʻrtacha oqim moduli 8,24 m³/sek. Daryosining eng katta maksimal suv sarfi 1936 y. 20 mayda 772 m³/sek, minimal oʻrtacha oylik suv sarfi 10,2 m³/sek. (1938 y. yanvar) boʻlgan. N. qor-[[muzlik]] suvlaridan toʻyinadi. [[Katta Fargʻona kanali|Katta Fargona]], [[Katta Andijon kanali|Katta Andijon]], [[Shimoliy Fargʻona kanali|Shim. Fargʻona]], [[Katta Namangan kanali|Katta Namangan kanallari]] shu daryodan suv oladi. N. juda katta energiya zaxiralariga ega. Daryoda [[Uchqoʻrgʻon gidrouzeli|Uch-qoʻrgon GES]], [[Toʻqtagʻul GES|Toʻqtaqul GES]] qurilgan. N. boʻyida Norin, [[Toshkoʻmir (shahar)|Toshkoʻmir]], Uchqoʻr-gʻon sh.lari joylashgan. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Manbalar ==