Nemis tili: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Shrikarsan (munozara | hissa)
Removing Link FA template as it is now available in wikidata
Sociologist (munozara | hissa)
OʻzMEda Germaniya va Nemis tili
Qator 1:
{{Til
|nom= OlmonNemis tili
|milliy nom= Deutsch, deutsche Sprache
|mamlakatlar= [[OlmoniyaGermaniya]], [[Belgiya]], [[Shveytsariya]], [[Luksemburg]], ...
|biluvchilar= 200 million
|o'rin= 10
|til oilasi= Hind-Yevropa
|rasmiy= [[OlmoniyaGermaniya]], [[Belgiya]], [[Shveytsariya]], [[Luksemburg]], ...
|yozuv= lotin
|iso1= de
Qator 13:
}}
 
'''OlmonNemis tili''' — hind-yevropa tillari oilasidagi german tillari guruhiga mansub til. GFR, Avstriya Respublikasi, Shveysariya Konfederatsiyasi (qisman), Lyuksemburg Gersogligi (qisman), Belgiya Qirolligining rasmiy tili. Rossiya Federatsiyasida, Shim. va Jan. Amerikaning bir kancha mamlakatlarida ham tarqalgan. Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 110 mln. kishidan ortiqrokdir. N. t. frank, saks, turing , alemann, bavar singari gʻarbiy german kabilalari shevalari asosida tarkib topgan va quyi nemis, oʻrta nemis va jan. nemis lahjalariga, har bir lahja guruhi esa gʻarbiy va shar-qiy guruhchalarga ajraladi. N. t.ning taraqqiyot tarixida milliy tilgacha boʻlgan (16-a.gacha) va milliy til (18-a.dan) davrlari farqlanadi; 16—17-a.lar oʻtish davri hisoblanadi. Hoz. ada-biy til meʼyorlarining shakllanishi asosan 18-a. oxirida tugallanib, bu davrda grammatik tizim va imlo barqarorlashgan.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Olmon tili''' — hind-yevropa tillari oilasidagi german tillari guruhiga mansub til. GFR, Avstriya Respublikasi, Shveysariya Konfederatsiyasi (qisman), Lyuksemburg Gersogligi (qisman), Belgiya Qirolligining rasmiy tili. Rossiya Federatsiyasida, Shim. va Jan. Amerikaning bir kancha mamlakatlarida ham tarqalgan. Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 110 mln. kishidan ortiqrokdir. N. t. frank, saks, turing , alemann, bavar singari gʻarbiy german kabilalari shevalari asosida tarkib topgan va quyi nemis, oʻrta nemis va jan. nemis lahjalariga, har bir lahja guruhi esa gʻarbiy va shar-qiy guruhchalarga ajraladi. N. t.ning taraqqiyot tarixida milliy tilgacha boʻlgan (16-a.gacha) va milliy til (18-a.dan) davrlari farqlanadi; 16—17-a.lar oʻtish davri hisoblanadi. Hoz. ada-biy til meʼyorlarining shakllanishi asosan 18-a. oxirida tugallanib, bu davrda grammatik tizim va imlo barqarorlashgan.
 
Hoz. N. t. fonologik tizimida monoftong va diftonglar 45 foizni tashkil etadi (16 unli fonema va 3 diftong); undoshlar tizimi 18 undosh fonema va 2 qorishiq tovushdan iborat. Barcha fonemalar hosil boʻlish oʻrni, usuli va talaffuzi jihatidan oʻzaro farqdanadi, muayyan oʻziga xosliklarga ega. Gramatik qurilishi analitiksintetik xususiyat bilan ajralib turadi. Mas, otlarda jins va kelishik shakllari, asosan, analitik tarzda, son kategoriyasi esa sintetik tarzda ifodalanadi. Bu holat boshqa soʻz turkumlaridagi shakllar ifodasida ham ku-zatiladi. Gapning asosiy turi feʼl markazli ran. Yasama, qoʻshma feʼllardan ifodalangan kesim qismlarining ran tarkibida distant holatda qoʻllanishi N. t.ning aloqida xususiyati hisoblanadi.
Qator 20 ⟶ 19:
Soʻz yasash vositalari tizimi yaxshi rivojlangan; soʻz qoʻshish bilan ot (asosan, termin) yasalishi keng qoʻllanadi. Lugʻat tarkibida asl nemischa soʻzlar qatori lotin, fransuz, italyan, ingliz va b. tillardan oʻzlashgan soʻzlar ham koʻplab uchraydi. Yozuvi lotin grafikasiga asoslangan.
 
Adabiy N. t.ning Avstriya va Shveysariyadagi variantlari OlmoniyadagiGermaniyadagi variantidan adabiy tildan turlicha foydalanish va uning lahjalar hamda soʻzlashuv tiliga munosabati nuqtai nazaridan oʻzaro farqdanadi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. [[Toshkent]], 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
'''Olmon tili''' (''Deutsch'', talaffuzi: ˈdɔʏtʃ; ''deutsche Sprache'') — Olmoniyaga oid til.
 
[[Tasvir:Historical German linguistical area.PNG|thumb|left|Nemis tili, 1929]]
[[Tasvir:DUDEN Universal Wörterbuch 1983 a.jpg|thumb|left|200px|''Duden Universal Wörterbuch'' ([[lugʻat]])]]
{{clear}}
 
 
 
 
== Manbalar ==