Abulxayrxon (Oʻzbek ulusi): Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Tahrir izohi yoʻq
Qator 13:
| Magnum opus =
}}
 
== Qisqacha ma'lumot ==
Abulxayrxon (1412-1468) tarixda [[Koʻchmanchi o'zbeklar davlati]] deb nom olgan davlat asoschisi.
[[Tura]] ([[Gʻarbiy Sibir tekisligi|Gʻarbiy Sibir]]) xoni bo'lgan. [[1446|1446-yilda]] Abulxayrxon [[Sirdaryo]] bo'yidagi bir qancha shahar va qal'alar ([[Oqqoʻrgʻon]], [[Arquq]], [[Oʻzgan]], [[Sigʻnoq]], [[Suzoq]])ni bosib oldi. [[1447|1447-yilda]] mamlakat poytaxti [[Sibir]]dan [[Sigʻnoq]]qa ko'chirildi. [[1431|1431-yil]]da Abulxayrxon [[Xorazm]]ni bosib oldi. [[1448|1448-yil]]da ko'chmanchi o'zbeklar [[Movarounnahr]]ga bostirib kirdilar va [[Samarqand]]ni qamal qildilar. [[1451|1451-yilda]] Abulxayrxon [[Abu Said]] bilan qo'shilib yana [[Samarqand]]ga yurish qildi va uni taxtga o'tqazdi. Ko'chmanchi o'zbeklar keyinchalik [[temuriylar]]dan [[Muhammad Joʻqiy]]ga ham ko'maklashdilar (1460-62). Abulxayrxon vafotidan keyin uning dushmanlari ([[Iboqxon]], [[Jonibek]], [[Burka sulton]], [[Yomgʻurchi]], [[Muso mirzo]], [[Ahmadxon]]) taxt vorisi [[Shayx Haydar]]ni mag'lub qildilar va Ko'chmanchi o'zbaklar davlatini qulatdilar. Lekin XV asrning 80-yillarida Abulxayrxonning nabirasi [[Muhammad Shayboniyxon]] o'z raqiblari ustidan g'alaba qozondi va hokimiyatni qo'lga oldi.
 
== Manba ==
== Manba == {{Ўзбек совет энциклопедияси}}, 1-жилд. Тошкент, 1971-йил
{{Reflist}}
[[Oʻzbek sovet ensiklopediyasi]], 1-jild. Toshkent, 1971-yil
 
 
{{Shayboniylar}}