14-Mart 2015, 00:15 dagi koʻrinishi tahrirlash Викичи (munozara \| hissa) 113 edits "Ibn Kathir" sahifasini tarjima qilib yaratildi Teg: Avtomatik tarjimon		14-Mart 2015, 00:40 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish Викичи (munozara \| hissa) 113 edits Tahrir izohi yoʻq Keyingi tahrir →
Qator 1: '''Исмоил Ибн Касир''' (~~[[Arab tili\|Арабча]]:~~<span ~~contenteditable="false"~~> ~~</span><span~~ {{lang="-ar~~" contenteditable="false">~~\|ابن كثير}}</span>~~‎,~~ 1300 – 1373 й.) [[Mamluklar davlati\|Мамлуклар]]нинг ~~<a data-linkid="68" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~[[Suriya\|Сурия~~</a>~~]]ни бошқаруви даврида [[Shofiʼiylik\|Шофиъийлик]] мактабининг жуда нуфузли [[Ahl as-Sunna val-Jamoa\|Сунний]] олимларидан бўлиб, ~~<a data-linkid="69" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~[[Tafsir\|тафсир~~</a>~~]] ва ~~<a data-linkid="70" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~[[Fiqh\|фиқҳ~~</a>~~]] мутахассиси ҳамда ~~<a data-linkid="71" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~[[Tarixchi\|тарихчи~~</a>~~]] бўлган. ==Таржимаи ҳол<br>▼ == Тўлиқ исми Абу ал-Фидо Исмоил ибн Умар ибн Касир (<span lang="ar" contenteditable="false"> ‏أبو الفداء إسماعيل بن عمر بن كثير</span>) бўлиб, Имодуддин (диннинг устуни) деб шарафланган.▼ <nowiki> </nowiki>У 700-ҳижрий (милодий 1301) йилда [[Damashq\|Суриянинг Дамашқ]] шарқидаги <a data-linkid="115" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link"> Бусро</a> шаҳрининг Миждал қишлоғида таваллуд топган<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;" contenteditable="false">[<i>citation needed</i>]</sup>. [[Ibn Taymiya\|Ибн Таймия]] ва <a data-linkid="121" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">аз-Заҳабий</a>лардан таълим олган. ▲==Таржимаи ҳол~~<br>~~== Ўша даврдаги Суриянинг етук олимларидан бўлмиш <a data-linkid="125" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ал-Миззи</a>нинг қизига уйланади ва шу билан олимлар жамиятига қўшилади. 1345 йилда қайнотасининг ватани бўлмиш Миззада қурилган янги масжидда хотиб бўлиб тайинланади. 1366 йилда <a data-linkid="128" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Дамашқнинг Буюк Масжиди</a>да мутахассис даражасига кўтарилади.<ref name="ibn_kathir"></ref>▼ ▲Тўлиқ исми Абу ал-Фидо Исмоил ибн Умар ибн Касир (~~<span~~ {{lang="\|ar~~" contenteditable="false">~~\| ‏أبو الفداء إسماعيل بن عمر بن كثير~~</span>~~}}) бўлиб, Имодуддин (диннинг устуни) деб шарафланган. Ҳижрий 700 (милодий 1301) йилда Суриянинг [[Damashq\|Дамашқ]] шарқидаги [[Busro\|Бусро]] шаҳрининг Миждал қишлоғида таваллуд топган. [[Ibn Taymiya\|Ибн Таймия]] ва [[Az-Zahabiy\|аз-Заҳабий]]лардан таълим олган. ▲Ўша даврдаги Суриянинг етук олимларидан бўлмиш ~~<a data-linkid="125" rel="mw:WikiLink" class="cx-target~~[[Al-~~link">~~Mizziy\|Ал-~~Миззи</a>~~Миззий]]нинг қизига уйланади ва шу билан олимлар жамиятига қўшилади. 1345 йилда қайнотасининг ватани бўлмиш Миззада қурилган янги масжидда хотиб бўлиб тайинланади. 1366 йилда <a[[Umayyad ~~data-linkid="128" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Masjidi\|Дамашқнинг Буюк Масжиди~~</a>~~]]да мутахассис даражасига кўтарилади.~~<ref name="ibn_kathir"></ref>~~ Ҳаётининг сўнгида кўр бўлиб қолади.~~<ref name="ibn_kathir" />~~ Кўр бўлишининг сабаби қилиб [[Ibn Hanbal Ahmad Abu Abdulloh\|Аҳмад Ибн Ҳанбал]]нинг ~~<a data-linkid="132" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~[[Musnad\|Муснад~~</a>~~]]ини ривоятчи эмас балки мавзу бўйича тартибга солиш учун кечасилари кеч ишлаганликда қилиб кўрсатган. Дамашқда 1373 йил (774-ҳижрий) феврал ойида вафот этган.~~<span class="cx-segment" data-segmentid="134"></span>~~▼ ▲Ҳаётининг сўнгида кўр бўлиб қолади.<ref name="ibn_kathir" /> Кўр бўлишининг сабаби қилиб [[Ibn Hanbal Ahmad Abu Abdulloh\|Аҳмад Ибн Ҳанбал]]нинг <a data-linkid="132" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Муснад</a>ини ривоятчи эмас балки мавзу бўйича тартибга солиш учун кечасилари кеч ишлаганликда қилиб кўрсатган. Дамашқда 1373 йил (774-ҳижрий) феврал ойида вафот этган.<span class="cx-segment" data-segmentid="134"></span> ==Ишлари== ===Тафсир=== Ибн Касир [[Qurʼon\|Қуръон]] учун «Тафсирул Қуръанил азийм» номли машҳур шарҳни ёзган. Китобда Қуръоннинг оятлари [[Hadis\|ҳадис]]лар билан боғлаб тушунтирилган. Бу китоб ундан олдинроқ ёзилган ~~<a data~~[[At-~~linkid="146" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ал–Табари</a>~~Tabariy\|Ат–Табарий]]нинг «<a[[Tafsir ~~data-linkid="147" rel="mw:WikiLink" class="cx-target~~at-~~link">~~Tabariy\|Тафсир ~~Ал–Табари</a>~~ат–Табарий]]» тафсирининг қисқача баёни ҳисобланади. Қуръоннинг ҳар бир оят ва сурасини тушунтиришда [[Hadis\|ҳадис]] ишлатилганлиги сабабли китоб жуда машҳур. Мисрлик олим ~~<a data-linkid="152" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Аҳмад Муҳаммад Шокир~~</a>~~ (1892–1958) Ибн Касирнинг тафсирини таҳрирлаб беш жилдли «Умдат ат–Тафсир» қилиб 1956–1958 йилларда чоп этган. ===Ҳадис<br>▼ ~~<span class="cx-segment" data-segmentid="157"></span>===~~ «Ал–Жомиъ» (‏الجامع) қомусий фойдаланишга мўлжалланган [[Hadis\|Ҳадис]] матнларининг йирик тўплами.▼ ▲===Ҳадис~~<br>~~=== ▲«Ал–Жомиъ» (‏الجامع) қомусий фойдаланишга мўлжалланган [[Hadis\|Ҳадис]] матнларининг йирик тўплами. «Тахрийжу аҳадиси адиллатит танбиҳ фий фиқҳиш шофииййа»ни ҳам ёзган. ~~===Тарих<span class="cx-segment" data-segmentid="177"></span>===~~ Ибн Касирнинг «Ал-Бидоя ван Ниҳоя» (‏البداية والنهاية) (Бошланиш ва охири) китоби Ислом тарихшунослигига оид энг таниқли ишлардан ҳисобланади. Китоб дунёнинг яратилишидан охиригача бўлган «универсал» тарих ва <a data-linkid="181" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ислом эсхатологияси</a>ни ўз ичига олади. Китобда пайғамбарлар ва олдинги халқлар ҳақида ҳикоялар, <a data-linkid="183" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Пайғамбарнинг Сийрат</a>и ва унинг давригача бўлган ислом тарихи ҳақида гапирилган. Бундан ташқари у қиёматнинг аломатлари ҳақида «Ал–Фитан» китобини ёзган. Бу китоб Ибк Касир давридаги сиёсат ҳақидаги маълумотлари билан қийматли. Китоб биринчи бўлиб Қоҳирада 1932-1939 йилларда таҳрирланиб, ундан кейин ҳам бир неча бор таҳрирланган.▼ ~~<span class="cx-segment" data-segmentid="186"></span>~~ ===Тарих=== <a data-linkid="189" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Муҳаммаднинг ҳаёти</a> ва <a data-linkid="190" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Қиссас ал–Анбиё</a> – <a data-linkid="191" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ислом пайғамбарлари</a> ва Эски Аҳд қаҳрамонлари ҳақидаги ривоятлар тўплами – ҳақида «Ас-Сийра ан-Набавия»ни ҳам ёзган.▼ ▲Ибн Касирнинг «Ал-Бидоя ван Ниҳоя» (‏البداية والنهاية) (Бошланиш ва охири) китоби Ислом тарихшунослигига оид энг таниқли ишлардан ҳисобланади. Китоб дунёнинг яратилишидан охиригача бўлган «универсал» тарих ва ~~<a data-linkid="181" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Ислом ~~эсхатологияси</a>ни~~эсхатологиясини ўз ичига олади. Китобда пайғамбарлар ва олдинги халқлар ҳақида ҳикоялар, ~~<a data-linkid="183" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Пайғамбарнинг ~~Сийрат</a>и~~Сийрати ва унинг давригача бўлган ислом тарихи ҳақида гапирилган. Бундан ташқари у қиёматнинг аломатлари ҳақида «Ал–Фитан» китобини ёзган. Бу китоб Ибк Касир давридаги сиёсат ҳақидаги маълумотлари билан қийматли. Китоб биринчи бўлиб Қоҳирада 1932-1939 йилларда таҳрирланиб, ундан кейин ҳам бир неча бор таҳрирланган. ~~<span class="cx-segment" data-segmentid="188"></span>~~ ▲~~<a data-linkid="189" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Муҳаммаднинг ҳаёти~~</a>~~ ва ~~<a data-linkid="190" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Қиссас ал–Анбиё~~</a>~~ ~~– <a data-linkid="191" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~(Ислом пайғамбарлари~~</a>~~ ва Эски Аҳд қаҳрамонлари ҳақидаги ривоятлар тўплами –) ҳақида «Ас-Сийра ан-Набавия»ни ҳам ёзган. «Табақот аш-Шофииййа» ~~===Бошқа<span class="cx-segment" data-segmentid="204"></span>===~~ «Жомиъул масанийд вас сунанил ҳадий лиақвами сунан» китобида Ибн Касир Имом Аҳмад бин Ҳанбал, <a data-linkid="208" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ал–Баззар</a>, <a data-linkid="209" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Абу Яъла Ал–Мавсили</a>, <a data-linkid="210" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">Ибн Аби Шайба</a>лардан, ҳамда олтита ҳадис тўпламидан (Ал–Бухорий ва Муслимнинг икки саҳиҳлари ва тўрт Сунанлар – Абу Довуд, Ат–Термизий, Ан–Насаи ва Ибн Мажаҳ) ҳикояларни йиққан. Ибн Касир бу китобни Фиқҳнинг бўлимлари бўйича бўлиб чиққан. «Табақот аш-Шофииййа» (Шофиий олимларининг даражалари) китобида эса Ибн Касир Саҳиҳ ал–Бухорийни тушунтиришни бошлаган, аммо уни тугатмаган. Аҳкам (Қонунлар) ҳақида катта жилдни ёзишни бошлаган, лекин фақат Ҳаж маросимларигача ёзган. Ал–Баиҳақийнинг «Ал–Мадхал»ини ҳам қисқача баёнини ёзган. Бу китобларнинг кўписи чоп этилмаган.▼ ===Бошқа=== ~~''<nowiki/>''<span class="cx-segment" data-segmentid="215"></span>~~ ▲«Жомиъул масанийд вас сунанил ҳадий лиақвами сунан» китобида Ибн Касир Имом Аҳмад бин Ҳанбал, ~~<a data-linkid="208" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Ал–Баззар~~</a>~~, ~~<a data-linkid="209" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Абу Яъла Ал–Мавсили~~</a>~~, ~~<a data-linkid="210" rel="mw:WikiLink" class="cx-target-link">~~Ибн Аби ~~Шайба</a>лардан~~Шайбалардан, ҳамда олтита ҳадис тўпламидан (Ал–Бухорий ва Муслимнинг икки саҳиҳлари ва тўрт Сунанлар – Абу Довуд, Ат–Термизий, Ан–Насаи ва Ибн Мажаҳ) ҳикояларни йиққан. Ибн Касир бу китобни Фиқҳнинг бўлимлари бўйича бўлиб чиққан. «Табақот аш-Шофииййа» (Шофиий олимларининг даражалари) китобида эса Ибн Касир Саҳиҳ ал–Бухорийни тушунтиришни бошлаган, аммо уни тугатмаган. Аҳкам (Қонунлар) ҳақида катта жилдни ёзишни бошлаган, лекин фақат Ҳаж маросимларигача ёзган. Ал–Баиҳақийнинг «Ал–Мадхал»ини ҳам қисқача баёнини ёзган. Бу китобларнинг кўписи чоп этилмаган. ==Эслатмалар<br>▼ == ▲==Эслатмалар~~<br>~~== {{Reflist}} ==Адабиётлар~~<br>~~== == * Norman Calder, 'Tafsir from Tabari to Ibn Kathir, Problems in the description of a genre, illustrated with reference to the story of Abraham', in: G. R. Hawting / Abdul-Kader A. Shareef (eds.): ''Approaches to the Qur'an'', London 1993, 101–140 саҳифалар. * Jane Dammen-McAuliffe, 'Quranic Hermeneutics, The views of al-Tabari and Ibn Kathir', in: Andrew Rippin (ed.): ''Approaches to the history of the interpretation of the Qur'an'', Oxford 1988, 46–62 саҳифалар. ==Ташқи Ҳаволалар~~<br>~~== == * [http://quran.cc/1/tafsiribnkathir Tafsir ibn Kathir - English] * [http://www.quran4u.com/Tafsir%20Ibn%20Kathir/Index.htm Ibn Kathir in English]

Ibn Kasir: Versiyalar orasidagi farq