Bulgʻor: Versiyalar orasidagi farq

BULGʻOR — Volga-Kama Bulgʻoriyasi poytaxti. Harobalari Tatariston Respublikasining Bulgʻor (Bulgʻorlar) qishlogʻi yaqinida saqlanib qolgan. B.da arxeologik qazish ishlari 1870 y.da boshlangan. 1950—57 y.larda esa A. P. Smirnov rahbarligidagi arxeologik ekspeditsiya u yerda keng koʻlamda qazish ishlari olib borgan. B. oʻrnidagi eig ilk manzilgoh mil. 1-ming yillikning 2-yarmiga oid. Sharq yozma manbalari (Ibn Fadlon. Ibn Havqal, Abulhamid Andalusii, Abu Abdulloh Gʻarnotiy va b. asarlari)da B. 10-a.dan tilga olingan boʻlib, uning vujudga kelishi aia shu vaqtga toʻgʻri keladi. 13-a.ning 2-yarmida B. Oltin Oʻrdattx eng muhim savdo-sotiq va hunarmandchilik markaziga aylangan. Arxeologik qazishlar vaqtida B. harobasining 13—14-a.larga doyr qatlamlaridan koʻplab mehnat qurollari, uyroʻzgʻor buyumlari. taqinchoqlar, tangalar, turar joy va hammomlar harobalari, xumdonlar, choʻyan eritish koʻralari, sizot suv quvurlari hamda Oʻrta Osiyo, Qrim, Zakavkazye, Rus va Xitoydan keltirilgan buyumlar topilgan. B.dagi binolarning koʻpchiligi Oʻrta Osiyodan keltirilgan naqshinkor sirlangan sopol plitkalar bilan bezatilganligi aniklangan. 14-a.ga oid minora, bulgʻor xonlari maqbaralari, Cherkov, masjid va bulgʻor xonlarining yozgi qarorgohi harobalari hozirgacha saqlanib qolgan. B. yaqinida bozor (Ogʻabozor) boʻlgan. B. 1361 y. Oltin Oʻrda xoni Buloq Temur tomonidan vayron qilingan, 15-a.ga kelib esa unda hayot butunlay toʻxtagan.